Małoletni jako strona umowy

Łukasz Matys
rozwiń więcej
Czy małoletni może zawrzeć umowę?
Małoletni może być stroną umowy cywilnoprawnej. Związane są z tym jednak pewne ograniczenia. Osoby takie bowiem co do zasady nie mogą same o sobie decydować. Decyzję w ich imieniu muszą podjąć przedstawiciele ustawowi

Małoletni

Małoletnim zgodnie z przepisami prawa cywilnego jest osoba nie posiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych. Natomiast pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się w momencie uzyskania pełnoletniości. Pełnoletniość natomiast można uzyskać zasadniczo przez ukończenie 18 lat. W wyjątkowych wypadkach kobiety uzyskują pełnoletniość z chwila zawarcia związku małżeńskiego.

Zdolność do czynności prawnych

Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się wraz z osiągnięciem pełnoletniości. Osoby w wieku od narodzenia do 13 roku życia. Nie posiadają one w ogóle zdolności do czynności prawnych. Osoby w wieku 13-18 lat posiadają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Warto o tym wiedzieć i pamiętać.

Skąd małoletni ma majątek

Osoba będąca strona umowy cywilnoprawnej musi co do zasady posiadać jakiś majątek. Osoby małoletnie mogą nabyć majątek najczęściej w drodze dziedziczenia. Zgodnie bowiem z przepisami prawa spadkowego spadkobiercą jest każde dziecko spadkodawcy a nie tylko to pełnoletnie.

Zawieranie umów

W imieniu osoby małoletniej działa zawsze przedstawiciel ustawowy. Przedstawicielami takim co do zasady są rodzice dziecka. Należy jednak wyróżnić tutaj dwie sytuacje. Jedna dotyczy osób w wieku od narodzin do 13 lat. Druga osób od 13 lat do uzyskania pełnoletniości.

W pierwszej sytuacji małoletni nie może co do zasady zawierać czynności prawnych, a tym samym rozporządzać własnym majątkiem . Wszystkie czynności dokonuje za niego opiekun. Do umów, które może sam zawierać zaliczamy umowy powszechnie zawierane w drobnych sprawach życia codziennego. Umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że w rażący sposób krzywdzi małoletniego.

Osoby powyżej 13 ale poniżej 18 roku życia mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Osoby te mogą same zawierać umowy jednak dla ich ważności potrzebna jest zgoda przedstawiciela ustawowego.
Jeżeli osoba taka zawarła umowę bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, jej ważność zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może sama potwierdzić ważność umowy po osiągnięciu pełnoletniości.

Osoba o ograniczonej zdolności do czynności prawnych, a więc w wieku 13-18 lat może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych sprawach bieżących życia codziennego.

Przedstawiciel ustawowy

Przedstawicielami ustawowymi dziecka, zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, są rodzice. A dokładnie ci rodzice pod władzą, których znajduje się dziecko. Nie zawsze jednak rodzice mogą reprezentować dziecko. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji gdy czynność prawna (umowa) dokonywana jest między dziećmi a także gdy czynność prawna dokonywana jest między rodzicem a dzieckiem. W takich sytuacjach dziecko jest reprezentowane przez ustanowionego przez sąd opiekuńczy kuratora.

Na równi z rodzicami traktuje się osoby, które przysposobiły (adoptowały) dziecko.

Podsumowanie

Dziecko może być stroną umowy. Umowa zawarta z nim będzie ważna musi jednak spełniać szereg obostrzeń. Trzeba pamiętać, że różna jest sytuacja osób w wieku 0-13 lat i 13-18 lat. Należy również wiedzieć, że w imieniu osób małoletnich działa zawsze przedstawiciel ustawowy, którym co do zasady jest rodzic.

Warto jako ciekawostkę również wiedzieć, że zgodnie z przepisami prawa cywilnego osobą małoletnią jest ten kto nie ukończył 18 roku życia. Natomiast kodeks karny posługuje się, dwoma pojęciami- nieletni i młodociany Młodocianym jest sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat. Natomiast nieletni to osoba która nie ukończyła 17 roku życia. Nie można zatem utożsamiać pojęcia młodociany w prawie karnym i małoletniego z kodeksu cywilnego.

Prawo
Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA
23 gru 2025

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
23 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy będą otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
23 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
23 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

pokaż więcej
Proszę czekać...