Postępowanie grupowe

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna
tel./fax: +48 (22) 635 46 00
rozwiń więcej
Wprowadzenie pozwów zbiorowych ma ułatwić postępowanie. / inforCMS
Postępowania grupowe, tj. sądowe postępowania cywilne, służące jednoczesnej realizacji praw do ochrony prawnej wielu podmiotów, są już znane na całym świecie i przeżywają obecnie dynamiczny rozwój także w Europie. Od dnia 19 lipca 2010 r. jest obecne również w polskim postępowaniu, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. Nr 7, poz. 44, dalej „ustawa”).

Cel postępowania grupowego

Głównym celem postępowania grupowego jest pomoc osobom występującym z roszczeniami o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Obecnie nawet kilkaset osób poszkodowanych w wypadku, czy też przez wadliwy produkt, będzie mogło wspólnie dochodzić roszczeń w jednej sprawie sądowej.

Warunki wszczęcia postępowania grupowego

Postępowanie grupowe może zostać wszczęte przez co najmniej 10 osób, zarówno fizycznych, prawnych, jak i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (np. spółki jawne, komandytowe, partnerskie). Warunkiem wszczęcia tego postępowania jest dochodzenie roszczeń jednego rodzaju, opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (np. korzystanie z usług jednego biura podróży). Jak zatem wynika z ustawy, postępowanie grupowe odnosi się tylko do przypadków, w których z grupą mamy do czynienia po stronie powodowej. 

Warto też wskazać, iż wszczęcie postępowania grupowego nie wyłącza możliwości dochodzenia swych roszczeń przez osoby, które nie przystąpiły do grupy lub z niej wystąpiły. Ustawa przewiduje, iż postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy.

Zobacz również serwis: Postępowanie sądowe

Właściwość sądu

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym jest sąd okręgowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Powództwo w postępowaniu grupowym jest wytaczane przez reprezentanta grupy, którym może być osoba będąca członkiem grupy albo powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących mu uprawnień. Pozew wnoszony w postępowaniu grupowym, oprócz warunków określonych w Kodeksie postępowania cywilnego, musi spełniać dodatkowe wymagania przewidziane w ustawie. Ustawodawca przewidział w postępowaniu grupowym przymus adwokacko-radcowski, który nie obowiązuje jednak, gdy powód jest adwokatem lub radcą prawnym.

Zobacz również serwis: W sądzie

Kaucja

Ustawa chroni interes pozwanego w ten sposób, iż na jego żądanie sąd może zobowiązać powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. Po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym, sąd zarządza ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego, które zawiera m.in. informację o możliwości przystąpienia do grupy. 

O czym warto wiedzieć?

Warto dodać, że przystąpienie do grupy po upływie terminu wyznaczonego przez sąd jest niedopuszczalne. Niedopuszczalna jest również, zgodnie z ustawą, interwencja uboczna członka grupy po stronie powoda. Dla cofnięcia pozwu, zrzeczenia się lub ograniczenia roszczenia oraz zawarcia ugody ustawodawca przewidział wymóg w postaci zgody więcej niż połowy członków grupy. 

Prawomocny wyrok ma skutek wobec wszystkich członków grupy, a wyciąg z wyroku stanowi tytuł egzekucyjny do prowadzenia egzekucji świadczenia pieniężnego przypadającego członkowi grupy lub podgrupy.

Podsumowanie

Podsumowując, wprowadzenie do polskiego prawa instytucji pozwów zbiorowych ma w założeniu spełnić określone cele, z których najważniejszymi są stworzenie możliwości rozstrzygnięcia wielu podobnych spraw różnych podmiotów w jednym postępowaniu oraz ułatwienie dostępu do sądu w sytuacji, kiedy dochodzenie roszczenia w postępowaniu grupowym jest korzystniejsze dla zainteresowanego niż indywidualne występowanie z własnym roszczeniem.

Nie bez znaczenia jest również szansa na wzrost ekonomii wymiaru sprawiedliwości oraz ujednolicenie rozstrzygnięć w podobnych sprawach. Należy mieć nadzieję, iż cele, które przyświecały ustawodawcy przy przygotowywaniu ustawy zostaną zrealizowane.

Zadaj pytanie: Forum

Prawo
Ważny wyrok w sprawie organizacji koncertu WOŚP, podczas którego zamordowano Pawła Adamowicza
29 kwi 2024

W styczniu 2019 roku doszło do tragicznego zabójstwa prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Organizatorzy tej imprezy, razem z policjantami i urzędnikami, stanęli przed sądem. Ostatecznie, prawomocnie uniewinniono organizatorów WOŚP, w tym obecną ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego, Agnieszkę Buczyńską, dwóch policjantów oraz urzędnika Zarządu Dróg i Zieleni. Jednak szef firmy ochroniarskiej został skazany, a wyrok wobec kierownika ochrony uchylono z powodu braku obrońcy podczas jednej z rozpraw.

Majówkowa noc w lesie. Czy to legalne?
29 kwi 2024

Tegoroczna majówka jest wyjątkowo długa i… wyjątkowo ciepła. To może być pierwsza dobra okazja do przenocowania na zewnątrz, czyli na przykład w lesie. A czy to jest w ogóle legalne? Sprawdzamy.

Boże Ciało w 2024 roku. Kiedy wypada i czy jest dniem wolnym od pracy?
29 kwi 2024

Boże Ciało już niebawem. W 2024 r. święto to wypada dość nietypowo. Czy uda się zorganizować tzw. długi weekend? Co z zakupami?

Dokument potwierdzający tożsamość Ukraińca - zmiany w ustawie pomocowej
29 kwi 2024

Dokumentem potwierdzającym tożsamość Ukraińca ma być okazanie ważnego dokumentu podróży. RPO ma wiele wątpliwości co do zamian w ustawie pomocowej dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce.

1000 zł świadczenia na dziecko już od 1 października 2024 r. Także dla pełnoletnich dzieci, które się uczą. Sprawdź zasady.
29 kwi 2024

Rodzice mają powody do radości – po raz pierwszy od 2008 r. wzrośnie wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Podstawowe kryteria, które muszą być spełnione, by można było starać się o przyznanie tego świadczenia, to kryterium dochodowe i bezskuteczność egzekucji.

Rząd ma pomysł na niż demograficzny i puste szkoły? Przyjdą do nich wieczorami emeryci uczyć się i integrować?
29 kwi 2024

MEN: Projekt "Szkoły międzypokoleniowej", to otwarcie placówek na zajęcia z udziałem seniorów oraz integracja międzypokoleniowa.

Wieloletni plan finansowy państwa. Motorem wzrostu gospodarczego będzie konsumpcja i środki z KPO; powstanie Rada Fiskalna
29 kwi 2024

Wieloletni plan finansowy państwa będzie omawiany we wtorek 30 kwietnia przez Radę Ministrów. Motorem wzrostu gospodarczego ma być konsumpcja i środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). W wieloletnim planie finansowym zostaną przedstawione założenia dotyczące funkcjonowania niezależnej Rady Fiskalnej. W 2024 r. wzrost gospodarczy wyniesie 3,1 proc., a w roku 2025 przyspieszy do 3,7 proc. 

Rozporządzenie DORA od 2025 roku. Skala zmian podobna do RODO. Surowe kary dla firm za niedostosowanie
29 kwi 2024

Rozporządzenie DORA to wciąż dla wielu podmiotów finansowych oraz ich dostawców usług z sektora ICT pieśń przyszłości. Tymczasem zegar tyka i do stycznia 2025 r., kiedy nowe przepisy zaczną obowiązywać, zostało coraz mniej czasu. Te podmioty sektora finansowego, które nie będą zgodne z rozporządzeniem w godzinie zero, boleśnie odczują to m. in. w swoich bilansach. Właśnie opublikowano projekt dostosowujący polskie ustawy do nowego prawa, gdzie określono surowe kary za nieprzestrzeganie DORA. 

Kumulacja wypłat: bon energetyczny nakłada się na inne świadczenia. Będą pieniądze?
29 kwi 2024

Ministerstwo klimatu przeniosło do przepisów o bonie energetycznym znane wszystkim zasady z ustawy o dodatku osłonowym. Oznacza to konieczność rozpatrzenia przez gminy 3 - 4,5 mln wniosków o bon energetyczny (i sprawdzenie dochodów każdego wnioskodawcy. W taki sposób jak to znamy z dodatku osłonowego.

Jak błąd we wniosku 800 plus wpływa na termin 30 kwietnia? Masz jeszcze czas na poprawę
29 kwi 2024

Jak błąd we wniosku o 800 plus wpływa na termin złożenia wniosku? Czy złożenie wniosku z błędem do 30 kwietnia uznaje się za złożenie wniosku w terminie czy po terminie? Najczęstsze błędy są w numerze rachunku bankowego i peselu dziecka. Jest jeszcze czas na poprawę błędów. Sprawdź poprawność danych we wniosku na PUE ZUS.

pokaż więcej
Proszę czekać...