Postępowanie grupowe

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna
tel./fax: +48 (22) 635 46 00
rozwiń więcej
Wprowadzenie pozwów zbiorowych ma ułatwić postępowanie. / inforCMS
Postępowania grupowe, tj. sądowe postępowania cywilne, służące jednoczesnej realizacji praw do ochrony prawnej wielu podmiotów, są już znane na całym świecie i przeżywają obecnie dynamiczny rozwój także w Europie. Od dnia 19 lipca 2010 r. jest obecne również w polskim postępowaniu, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. Nr 7, poz. 44, dalej „ustawa”).

Cel postępowania grupowego

Głównym celem postępowania grupowego jest pomoc osobom występującym z roszczeniami o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Obecnie nawet kilkaset osób poszkodowanych w wypadku, czy też przez wadliwy produkt, będzie mogło wspólnie dochodzić roszczeń w jednej sprawie sądowej.

Warunki wszczęcia postępowania grupowego

Postępowanie grupowe może zostać wszczęte przez co najmniej 10 osób, zarówno fizycznych, prawnych, jak i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (np. spółki jawne, komandytowe, partnerskie). Warunkiem wszczęcia tego postępowania jest dochodzenie roszczeń jednego rodzaju, opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (np. korzystanie z usług jednego biura podróży). Jak zatem wynika z ustawy, postępowanie grupowe odnosi się tylko do przypadków, w których z grupą mamy do czynienia po stronie powodowej. 

Warto też wskazać, iż wszczęcie postępowania grupowego nie wyłącza możliwości dochodzenia swych roszczeń przez osoby, które nie przystąpiły do grupy lub z niej wystąpiły. Ustawa przewiduje, iż postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy.

Zobacz również serwis: Postępowanie sądowe

Właściwość sądu

Sądem właściwym do rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym jest sąd okręgowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Powództwo w postępowaniu grupowym jest wytaczane przez reprezentanta grupy, którym może być osoba będąca członkiem grupy albo powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących mu uprawnień. Pozew wnoszony w postępowaniu grupowym, oprócz warunków określonych w Kodeksie postępowania cywilnego, musi spełniać dodatkowe wymagania przewidziane w ustawie. Ustawodawca przewidział w postępowaniu grupowym przymus adwokacko-radcowski, który nie obowiązuje jednak, gdy powód jest adwokatem lub radcą prawnym.

Zobacz również serwis: W sądzie

Kaucja

Ustawa chroni interes pozwanego w ten sposób, iż na jego żądanie sąd może zobowiązać powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. Po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym, sąd zarządza ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego, które zawiera m.in. informację o możliwości przystąpienia do grupy. 

O czym warto wiedzieć?

Warto dodać, że przystąpienie do grupy po upływie terminu wyznaczonego przez sąd jest niedopuszczalne. Niedopuszczalna jest również, zgodnie z ustawą, interwencja uboczna członka grupy po stronie powoda. Dla cofnięcia pozwu, zrzeczenia się lub ograniczenia roszczenia oraz zawarcia ugody ustawodawca przewidział wymóg w postaci zgody więcej niż połowy członków grupy. 

Prawomocny wyrok ma skutek wobec wszystkich członków grupy, a wyciąg z wyroku stanowi tytuł egzekucyjny do prowadzenia egzekucji świadczenia pieniężnego przypadającego członkowi grupy lub podgrupy.

Podsumowanie

Podsumowując, wprowadzenie do polskiego prawa instytucji pozwów zbiorowych ma w założeniu spełnić określone cele, z których najważniejszymi są stworzenie możliwości rozstrzygnięcia wielu podobnych spraw różnych podmiotów w jednym postępowaniu oraz ułatwienie dostępu do sądu w sytuacji, kiedy dochodzenie roszczenia w postępowaniu grupowym jest korzystniejsze dla zainteresowanego niż indywidualne występowanie z własnym roszczeniem.

Nie bez znaczenia jest również szansa na wzrost ekonomii wymiaru sprawiedliwości oraz ujednolicenie rozstrzygnięć w podobnych sprawach. Należy mieć nadzieję, iż cele, które przyświecały ustawodawcy przy przygotowywaniu ustawy zostaną zrealizowane.

Zadaj pytanie: Forum

Prawo
Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

Zasiłek pielęgnacyjny. Ważne terminy, o których warto pamiętać
19 gru 2025

Kiedy najlepiej składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny z MOPS? Jaki jest termin na wniesienie odwołania do SKO? Ubiegając się o świadczenia warto pamiętać o procedurach i wymaganych formalnościach.

POLSTR zastąpi WIBOR do końca 2027 r. Będzie też spread korygujący dla wcześniej zawartych umów kredytowych. MFiG wyda rozporządzenie
19 gru 2025

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania PAP poinformowało, że wyznaczenie zamiennika WIBOR nastąpi w formie rozporządzenia, który wyda Minister Finansów i Gospodarki. Resort nie wyklucza także ujemnego wskaźnika (spreadu) korygującego dla zamiennika WIBOR przy wcześniej zawartych umowach kredytowych.

Planowanie urlopów wypoczynkowych na 2026 rok inne niż zwykle. O co chodzi? Zmieniają się przepisy i trudniej będzie zrobić dobry plan
19 gru 2025

Planowanie urlopów to w bardziej skomplikowanych organizacjach konieczność. Jednak w 2026 roku będzie ono inne niż zwykle. Dlaczego? Bo zmieniają się przepisy, a zrobić dobry plan będzie trudniej. Trzeba więc z góry wiedzieć, co nas czeka.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia? Jest decyzja Senatu
21 gru 2025

W dniu 21 listopada 2025 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, która zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim (L4) – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy. Tym samym – trafiła ona do Senatu, który zgłosił do ustawy kilka poprawek.

pokaż więcej
Proszę czekać...