Rozstrzyganie sporów przed sądem arbitrażowym alternatywą dla sądownictwa powszechnego

Łukasz Żabik
rozwiń więcej
Rozstrzyganie sporów przed sądem arbitrażowym. /Fot. Fotolia
Sądownictwo polubowne (arbitraż) to najbardziej uznany i ceniony sposób rozstrzygania sporów na całym świecie. Do jego głównych zalet należy szybkość postępowania, poufność, wysoce specjalistyczne kwalifikacje arbitrów oraz znaczna oszczędność czasu i pieniędzy. Arbitraż stanowi niezwykle atrakcyjną alternatywę w stosunku do sądownictwa powszechnego. Nic dziwnego, że cieszy się coraz większym uznaniem wśród polskich przedsiębiorców.

Tańsze postępowanie

Sądy polubowne są instytucjami niezależnymi od sądów powszechnych, natomiast ich wyroki mają taką samą moc prawną jak wyroki sądów powszechnych. Sądownictwo arbitrażowe zwykle jest jednoinstancyjne, co pozwala na znaczne skrócenie czasu postępowania oraz obniżenie kosztów związanych z jego prowadzeniem. Suma kosztów postępowania jest znacznie niższa, niż tradycyjnego postępowania sądowego, w dodatku poza opłatami początkowymi koszty rekompensuje także sprawność i szybkość postępowania.

Przykładem sądu polubownego od lat działającego na w Polsce jest Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Sztuka prowadzenia postępowania

Zaletą postępowania arbitrażowego jest jego poufność, co oznacza, że rozpatrywane sprawy nie mają charakteru publicznego. Zwykle, o toczącym się postępowaniu arbitrażowym, poza zainteresowanymi stronami, wie bardzo niewiele osób. Umożliwia to swobodny dialog w polubownym rozwiązaniu sprawy, pozwalając na uniknięcie publicznych nacisków. Poufność daje także możliwość profesjonalnym przedsiębiorcom zachowania tajemnic handlowych.

Postępowanie przed sądem arbitrażowym jest o wiele mniej sformalizowane niż tradycyjny proces. Strony decydując się na postępowanie arbitrażowe mają wpływ na wiele czynników związanych z przeprowadzeniem postępowania. Mogą dokonać wyboru arbitra, wybrać osobę, którą darzą zaufaniem po przez wzgląd na doświadczenie lub specjalistyczną wiedzę. Taki wybór powoduje wśród stron przeświadczenie o słuszności przyszłego wyroku. Ponadto, arbitrzy nie są związani formalną procedurą, tak jak w przypadku procesów tradycyjnych, wiąże ich natomiast procedura lub regulamin przyjęty przez strony. Dodatkowym atutem postępowania arbitrażowego jest także oparcie wydania orzeczenia nie tylko na prawie materialnym i procesowym, lecz także na zasadach słuszności, dobrej wiary oraz prawa zwyczajowego w dziedzinie sporu.

Indywidualne podejście do sprawy

Mimo pozornie występujących podobieństw, każdy spór jest inny, występują inne okoliczności oraz stan faktyczny. W postępowaniu arbitrażowym nie ma zasady precedensu, co oznacza, iż wyroki w podobnych sprawach nie mają znaczenia wiążącego dla danego sporu. Każdy spór jest rozpatrywany jednostkowo, indywidualnie dobranym składem arbitrów oraz procedurą wybraną przez strony. Daje to możliwość polubownego załatwienia sprawy tudzież wydania orzeczenia biorąc pod uwagę niepowtarzalność danej sytuacji.

Zobacz serwis: Sądy polubowne

Ponad granicami

Strony konfliktu dokonują wyboru miejsca rozstrzygania sporu oraz języka w jakim ma się toczyć postępowanie. Jest to niezwykle korzystne w przypadku sporów o charakterze międzynarodowym, gdzie zwaśnione strony mają siedziby w różnych państwach. Pozwala to na uniknięcie faworyzacji jednej ze stron, jaka mogłaby mieć miejsce w przypadku sądownictwa powszechnego.

Wyroki sądów polubownych posiadają rygor wykonalności w 144 krajach, które ratyfikowały Konwencję Nowojorską o uznaniu i wykonalności zagranicznych orzeczeń arbitrażowych. W efekcie, orzeczenie podjęte przez Sąd Arbitrażowy przy KIG będzie podlegać wykonaniu we wszystkich krajach związanych konwencją.

Postępowanie przed sądami polubownymi w Polsce jest coraz bardziej popularne. Przedsiębiorcy chętnie korzystają z usług sądów arbitrażowych licząc na szybkie, tanie oraz polubowne rozwiązanie sprawy. Sądownictwo arbitrażowe jest korzystne nie tylko dla przedsiębiorców, lecz także dla powszechnego wymiaru sprawiedliwości, ponieważ w znacznym stopniu odciąża pracę sądów powszechnych.

Zobacz serwis: W sądzie

Prawo
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
21 maja 2025
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?
21 maja 2025

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Zasiłek dla tracących świadczenie pielęgnacyjne (stare). Opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) z problemem
21 maja 2025

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stary) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych
21 maja 2025

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?
21 maja 2025

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?
21 maja 2025

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]
21 maja 2025

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni
21 maja 2025

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja
21 maja 2025

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

Dodatek za pracę w nocy od 1 czerwca 2025 r.
21 maja 2025

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w czerwcu? jak się go oblicza? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

pokaż więcej
Proszę czekać...