Czy w postępowaniu cywilnym istnieje możliwość ugodowego zakończenia sprawy?
Postępowanie cywilne przewiduje szerokie możliwości zakończenia sprawy w sposób ugodowy. Przede wszystkim sąd w trakcie rozprawy będzie, nawet kilkakrotnie, wzywał Ciebie i Twojego przeciwnika do zawarcia ugody. W przypadku zawarcia ugody, zostanie ona zapisana w protokole rozprawy oraz podpisana przez Ciebie i Twojego przeciwnika.
Ugoda podlega kontroli sądu, w związku z czym sąd nie pozwoli na jej zawarcie, jeżeli byłaby ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzałaby do obejścia prawa. Musisz wiedzieć, że ugoda zawarta przed sądem ma niektóre skutki orzeczenia sądowego. Przede wszystkim jest ona wykonalna tak jak wyrok sądowy, tzn. może stanowić podstawę egzekucji świadczeń, do których zobowiązały się strony (por. art. 10, 203, 223, 777 Kodeksu postępowania cywilnego).
Ponadto, w wypadku wniesienia do sądu pozwu po zawarciu ugody i wniesieniu żądań sprzecznych z treścią ugody, istnieje możliwość podniesienia tzw. zarzutu rzeczy ugodzonej, który stanowi podstawę do oddalenia powództwa, czyli stwierdzenia jego bezzasadności.
Augustyn zawarł ugodę ze swoim sąsiadem, że spłaci zaciągniętą u sąsiada pożyczkę w terminie 1 roku. Ugoda została zawarta w sądzie i zapisana w protokole rozprawy, podpisali się pod nią Augustyn i jego sąsiad. Miesiąc później sąsiad wniósł do sądu kolejny pozew dotyczący tej samej pożyczki. Augustyn podniósł zarzut rzeczy ugodzonej. Sąd uznał, że zarzut jest zasadny i oddalił powództwo sąsiada.
Postępowanie cywilne zna jeszcze dwie szczególne drogi ugodowego zakończenia sprawy:
• postępowanie pojednawcze;
• mediacja.
Co to jest postępowanie pojednawcze?
Postępowanie pojednawcze prowadzi się przed wniesieniem pozwu lub wniosku. Ma ono na celu doprowadzenie do ugody pomiędzy Tobą a Twoim przeciwnikiem, bez potrzeby przeprowadzania ścisłego postępowania sądowego. W celu wszczęcia postępowania pojednawczego powinieneś wnieść do sądu wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Sąd wyznaczy wówczas tzw. posiedzenie pojednawcze, na którym w obecności sądu dojdzie do próby doprowadzenia do ugody. Z posiedzenia pojednawczego sporządza się protokół, jeżeli zaś dojdzie do zawarcia pomiędzy Tobą i Twoim przeciwnikiem ugody, również zasadniczą część ugody wpisuje się do protokołu. Ugoda przed sądem jest równoważna wyrokowi w tym sensie, że w razie jej niewykonania, tak samo jak wyrok, może być podstawą wszczęcia egzekucji (por. art. 184–185, 777 k.p.c.).
Zobacz serwis: Sprawy rodzinne
Tekst pochodzi z poradnika wydanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości: "Obywatel w postępowaniu cywilnym" współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Zadaj pytanie: Forum prawników