Wybory parlamentarne w 1989 r.

24 sierpnia 1989 r. powołany został rząd premiera Tadeusza Mazowieckiego. / inforCMS
Wybory do tzw. „Sejmu kontraktowego” były pierwszymi częściowo wolnymi wyborami w Polsce od czasu II wojny światowej. Odbyły się 4 czerwca i 18 czerwca 1989 r.

Były one wynikiem kompromisu przy Okrągłym Stole. Zgodnie z porozumieniem wybory do Sejmu miały być jedynie w części demokratyczne. Z 460 mandatów w Sejmie, jedynie 161 miałoby obsadzony na podstawie demokratycznej formuły. Mogły o nie rywalizować wszystkie partie. Reszta mandatów miała przypaść PZPR oraz partiom koalicyjnym, tj. Zjednoczonemu Stronnictwu Ludowemu oraz Stronnictwu Demokratycznemu.

Z kolei wyboru do dopiero co tworzonego Senatu, miały być w pełni demokratyczne. Do obsadzenia było 100 mandatów senatorskich.

Przebieg kampanii

Kampania wyborcza Solidarności, która została ponownie zalegalizowana w kwietniu 1989 r., była prowadzona w oparciu o Komitet Obywatelski "Solidarność", powstały jeszcze w grudniu 1988 r.

Na potrzeby kampanii opozycja przyjęła strategię wyborczą, przyjmując zasadę, iż o jeden mandat parlamentarny może walczyć tylko jeden kandydat Komitetu Obywatelskiego "Solidarność". Dlatego też w wyborach do Sejmu wystawionych zostało 161 kandydatów, zaś o mandaty senatorów ubiegało się 100 osób.

Kampania Solidarności była prowadzona z rozmachem i pomysłem. Niemal każdy kandydat Komitetu Obywatelskiego prezentował się na zdjęciu z Lechem Wałęsą.

Zobacz również: Wybory parlamentarne w 1991 r.

Wybory

Pierwsza tura wyborów odbyła się 4 czerwca oraz zakończyła się przygniatającym zwycięstwem Solidarności. W części demokratycznej wyborów, do której została dopuszczona opozycja, Komitet Obywatelski zdobył 160 mandatów do Sejmu, pozostawiając jeden mandat nieobsadzony. Z kolei na 100 mandatów senatorskich, Solidarność obsadziła w pierwszej turze 92.

Zwycięstwo wyborcze Solidarności zostało potwierdzone w drugiej turze wyborów, która odbyła się 18 czerwca. Komitet Obywatelski zdołał obsadzić ostatni mandat do Sejmu, zdobył również 7 dodatkowych mandatów senatorskich. Na 100 miejsc w Senacie opozycja obsadziła 99, pozostawiając jeden dla kandydata niezależnego.

Sejm po wyborach

Pomimo zwycięstwa Solidarność nie zdobyła większości w Sejmie, co wynikało z faktu, iż większość mandatów sejmowych nie była obsadzana zgodnie z zasadami demokracji. W wyniku wyborów Komitet Obywatelski obsadził w Sejmie 161 mandatów, czyli wszystkie z wyboru demokratycznego. Klub sejmowy PZPR zdobył 173 mandaty. ZSL oraz SD dysponowały odpowiednio 76 oraz 27 mandatami.

Rząd Mazowieckiego

Pomimo tego Solidarność uzyskała możliwość utworzenia własnego rządu. Wynikało to z faktu, iż ZSL i SD, dotąd wierni koalicjanci PZPR przeszli na stronę opozycji, tworząc tym samym niezbędną do rządzenia większość. 24 sierpnia 1989 r. powołany został rząd premiera Tadeusza Mazowieckiego.

Zobacz również serwis: Wybory parlamentarne

Prawo
Rząd i dziedziczenie subkonta: po śmierci emeryta nie może być mowy o bezwzględnym dziedziczeniu środków, gdyż służą one sfinansowaniu emerytur dla emerytów dłużej żyjących
11 maja 2025

Coraz więcej emerytów zauważa, że w interesie systemu emerytalnego jest to, aby …. emeryt umarł jak najszybciej po przejściu na emeryturę. Świadczą o tym ożywione i krytyczne dyskusje w Internecie. Niestety jedno z pism rządowych potwierdza tą cechę naszego systemu emerytalnego. Pismo jest odpowiedzią na postulat emerytki, aby korzystniejszym dziedziczeniem były objęte niewykorzystane środki kapitału emerytalnego zmarłego zapisane na subkoncie.

66 mld zł na wsparcie dla setek tysięcy osób niepełnosprawnych = pusta sala sejmowa. „Choćbym miał mówić (bo krzyczeć nie potrafię) do pustej sali, to osiągnę cel”
11 maja 2025

W dniu 8 maja br. odbyło się posiedzenie sesji plenarnej w Sejmie, podczas którego wiceminister i Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń, przybliżał posłom zagadnienia związane z projektowanymi rozwiązaniami w zakresie wprowadzenia systemowego wsparcia w postaci asystencji osobistej osób niepełnosprawnych – jednej z najważniejszych usług wsparcia, która może realnie zmienić życie setek tysięcy osób z niepełnosprawnościami w Polsce (i kosztować skarb państwa ponad 66 mld zł). Sala sejmowa, niestety, świeciła wówczas pustkami. Czy kwestia poprawy niezależności i jakości życia osób niepełnosprawnych w Polsce nie zasługuje na uwagę polityków?

Już 30 emerytów wygrało. ZUS musi przeliczyć im emerytury. Przykładowo o 2800 zł w górę. Kolejni emeryci czekają [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.
11 maja 2025

Emeryt wywalczył ponowne przeliczenie emerytury i podwyżkę o około 2800 zł miesięcznie. Tak znaczna podwyżka wynika z wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 marca 2025 r. (sygn. akt VII U 1462/24). Wyrok w wykonaniu innego wyroku - tym razem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. Spór dotyczył ponownego przeliczenia emerytury niesłusznie pomniejszonej o korzyści z emerytury wcześniejszej. Takie pomniejszenie pokrzywdziło co najmniej 150 000 osób w okresie od 2013 r. do dzisiaj.

Niepełnosprawni w pułapce systemu. Ekspert: To nie pomoc, to segregacja
10 maja 2025

Świadczenia dla niepełnosprawnych to gąszcz wykluczających się przepisów, który bardziej dzieli niż wspiera – uważa Piotr Figiel z fundacji Nowe Spojrzenie. W rozmowie z Infor.pl ekspert wskazuje, że obecne rozwiązania nie tylko nie odpowiadają na rzeczywiste potrzeby, ale też faworyzują wybrane grupy, pozostawiając resztę bez wsparcia. Tak się tworzy dyskryminacja.

Ekspertka BCC: Zakaz zawarcia umowy za mniejsze wynagrodzenie niż przewidziane w ogłoszeniu i zagrożenie karami jest niewłaściwym podejściem ustawodawcy
10 maja 2025

Przyjęta przez Sejm nowelizacja Kodeksu pracy, którą nakłada na pracodawców obowiązek przedstawienia w ogłoszeniach o pracę wysokości proponowanego wynagrodzenia. W ocenie ekspertek BCC, brak konsultacji społecznych tak ważnego projektu to poważny błąd.

Nowy sondaż prezydencki: Scenariusze drugiej tury – kto ma największe szanse? [SONDA]
10 maja 2025

Najnowszy sondaż Instytutu Pollster ujawnia aktualne preferencje Polaków tuż przed wyborami prezydenckimi. Kto zostanie nowym prezydentem RP? Co wydarzy się w drugiej turze?

Uzdrowiskowa Karta Korzyści: co daje i dla kogo?
10 maja 2025

Wciąż niewiele osób wie, że można uzyskać spore zniżki i profity posiadając specjalną kartę. To właśnie: Uzdrowiskowa Karta Korzyści(UKK) daje różne przywileje i rabaty. Jak można dostać Uzdrowiskową Kartę Korzyści, komu przysługuje i co daje? Podpowiadamy.

Koniec ze spowiadaniem dzieci poniżej 18 roku życia, bo „żadna obca osoba dorosła nie ma prawa przesłuchiwać dziecka sam na sam, bez nadzoru opiekunów i psychologów”? Sprawą zajęła się komisja sejmowa
11 maja 2025

Trwa sezon Pierwszych Komunii Świętych w Kościele katolickim, a wraz z nim – wiele dzieci przystępuje do spowiedzi. W październiku 2024 r., do Sejmu została wniesiona petycja obywatelska, w której jej autorzy wnieśli o podjęcie przez Komisję inicjatywy ustawodawczej, której skutkiem byłoby wprowadzenie zakazu „spowiadania dzieci poniżej 18 roku życia w Kościele katolickim i innych kościołach, jeśli ją stosują”, ponieważ w ich ocenie – „żadna obca osoba dorosła nie ma prawa przesłuchiwać dziecka sam na sam, bez nadzoru opiekunów i psychologów”. Nie chodzi jednak wyłącznie o praktyki kościoła Katolickiego, ale wszystkich związków wyznaniowych, które stosują spowiedź indywidualną. Petycja ta, była przedmiotem obrad Komisji do Spraw Petycji w dniu 3 kwietnia br.

Od sprzedaży nieruchomości trzeba będzie zapłacić wyższy podatek. Wyrok NSA wywraca rynek nieruchomości i staje się nowym narzędziem do kontroli podatkowych w rękach fiskusa
11 maja 2025

Zakup mieszkań, remont przy niskim nakładzie finansowym, a następnie sprzedaż z zyskiem stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu lokalami mieszkalnymi – orzekł NSA w wyroku o sygn. II FSK 823/22. O zarobkowym charakterze takich działań świadczy również fakt braku osobistego użytkowania nieruchomości. To niekorzystne rozstrzygnięcie dla tzw. flipperów, którzy od teraz będą zobowiązani do odprowadzania wyższych podatków, oraz będą musieli zarejestrować swoją działalność.

Orzeczenie z ZUS. Co daje w 2025 roku i czego dotyczą zmiany planowane na rok 2026?
09 maja 2025

Jakie świadczenia może uzyskać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoba z niepełnosprawnościami? Jak wygląda orzecznictwo ZUS i co może się wkrótce zmienić? Prezentujemy najważniejsze informacje.

pokaż więcej
Proszę czekać...