Wybory do Parlamentu Europejskiego - zasady

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Parlament Europejski fot. Shutterstock
W maju 2019 r. odbędą się w Polsce kolejne wybory do Parlamentu Europejskiego. Jakie zasady obowiązują w tych wyborach? Kto może kandydować, a kto wybierać?

Wybory do Parlamentu Europejskiego co pięć lat

Spośród instytucji Unii Europejskiej jedynie Parlament Europejski wybierany jest w wyborach bezpośrednich. Wybory odbywają się co pięć lat.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, wybory do Parlamentu Europejskiego są powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne. Odbywają się one w głosowaniu tajnym.

Liczba wybieranych posłów wynika z przepisów prawa Unii Europejskiej.

Posłowie PE w lutym 2018 r. głosowali za zmniejszeniem liczby mandatów w wyborach w 2019 r. z 751 do 705 ze względu na możliwe odejście posłów brytyjskich. Część tych mandatów przypadłaby niektórym z państw, pozostałe tworzyłyby rezerwę w przypadku rozszerzenia UE. W takim przypadku Polsce przypadłyby 52 mandaty (obecnie 51).

Termin wyborów do PE

Głosowanie odbywa się w okresie wyborczym, który jest ustalony przepisami prawa Unii Europejskiej. Wybory zarządza Prezydent Rzeczypospolitej, w drodze postanowienia, nie później niż na 90 dni przed dniem wyborów, wyznaczając ich datę na dzień wolny od pracy przypadający w okresie wyborczym.

Najbliższy okres wyborczy potrwa od 23 do 26 maja 2019 r. Zgodnie z zapowiedziami KBW wybory powinny odbyć się 26 maja 2019 r.

Czynne i bierne prawo wyborcze

Czynne prawo wyborcze przysługuje obywatelowi polskiemu, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat oraz obywatelowi Unii Europejskiej.

Prawa wybierania nie ma osoba, która jest:

  • pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
  • pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
  • ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.

Kandydatem do PE może być osoba mająca prawo wybierania w tych wyborach, która najpóźniej w dniu głosowania kończy 21 lat, i od co najmniej 5 lat stale zamieszkuje w Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Prawa wybieralności pozbawiona jest osoba:

  • skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
  • wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2017 r. poz. 2186 oraz z 2018 r. poz. 538).

Ponadto, prawa wybieralności nie ma obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, pozbawiony prawa wybieralności w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.

Zgłaszanie kandydatów

Kadencja posła Parlamentu Europejskiego trwa 5 lat.

Kandydatów na posłów może zgłosić komitet wyborczy partii politycznej, koalicyjny komitet wyborczy wyborców lub komitet wyborczy wyborców. Komitety wyborcze mogą zostać utworzone przez partie polityczne, koalicje partii politycznych oraz przez wyborców. Na liście nie może być mniej niż 5 kandydatów i więcej niż 10.

Lista kandydatów powinna być poparta podpisami co najmniej 10 000 wyborców stale zamieszkałych w danym okręgu wyborczym.

Wybory do Parlamentu Europejskiego przeprowadzają:

1) Państwowa Komisja Wyborcza;

2) okręgowe komisje wyborcze;

3) rejonowe komisje wyborcze;

4) obwodowe komisje wyborcze.

Obywatele polscy mogą także głosować w obwodach za granicą lub na polskich statkach, jeżeli przebywa tam co najmniej 15 wyborców i istnieje możliwość przekazania właściwej komisji wyborczej wyników głosowania niezwłocznie po jego zakończeniu.

Karta do głosowania w wyborach do PE ma formę książeczki.

Zobacz więcej: Zmiany w wyborach do Parlamentu Europejskiego

Ustawa została zawetowana przez Prezydenta i przekazana do ponownego rozpatrzenia przez Sejm.

Polecamy serwis: Wybory

Prawo
Czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy?
02 maja 2024

Majówka zwykle zaczyna sezon na grillowanie. Co roku wracają te same pytania np. o to czy można robić grilla na balkonie w bloku? Jakie są przepisy? Sprawdźmy, czy można dostać mandat za grilla na balkonie.

Marszałek Hołownia: jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi
02 maja 2024

Te czasy flagi, bo jestem absolutnie przekonany, że teraz idzie czas flagi, pokazują, że jak mamy flagę to mamy siebie, nawzajem. Flaga była po to, żeby ludzie gromadzili się wokół; dzisiaj tego bycia ze sobą bardzo nam trzeba - powiedział marszałek Sejmu Szymon Hołownia w Dzień Flagi RP.

Matura 2024 r. Sprawdź czy rozwiążesz maturę z matematyki 2023 r. [Formuła 2023 r. arkusz egzaminacyjny CKE]
02 maja 2024

Sprawdź, czy rozwiążesz arkusz z matematyki z "Matura 2023 r."

Wreszcie podwyżki w samorządach. O 700 zł - 1000 zł [rozporządzenie, projekt]
02 maja 2024

Podwyżka wyniesie od  700 do 1000 zł. I dotyczy osób zarabiających najmniej w samorządach.

Dodatkowe 100 zł miesięcznie dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Sprawdź, kto dostanie. Budżet to 30 mln zł.
02 maja 2024

Dodatkowe 100 zł miesięcznie dopłaty do prądu. Niezależnie od bonu energetycznego. Ma to zapobiec rezygnacji z leczenia. PFRON przeznaczy na ten cel 30 mln. złotych.

System kaucyjny: Zwrot butelek szklanych w każdym sklepie. Projekt ustawy trafił do konsultacji
02 maja 2024

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi trafił do konsultacji społecznych i uzgodnień. Projektowane regulacje dotyczą systemu kaucyjnego, który ma obowiązywać od 2025 r.

Bon senioralny od 1 stycznia 2026 r. Komu będzie przysługiwał, na jakich zasadach, w jakiej wysokości? Pieniądze w ramach KPO
02 maja 2024

W ramach finansowania z KPO, od 1 stycznia 2026 r. wprowadzony zostanie bon senioralny przysługujący osobom w wieku powyżej 75. lat, które będą potrzebowały pomocy w codziennych czynnościach. Wartość bonu senioralnego ma wynosić maksymalnie 2150 zł miesięcznie. Komu dokładnie będzie przysługiwał, na jakich zasadach?

Matury 2024. Harmonogram i szczegóły
02 maja 2024

Matury 2024 to ważne wydarzenie dla wielu młodych Polaków. Egzaminy pisemne odbędą się od 7 do 24 maja, a egzaminy ustne od 11 do 25 maja. Poniżej przedstawiamy szczegółowy harmonogram i informacje na temat nadchodzących egzaminów.

Czy Polska może stać się centrum kwalifikowanej opieki senioralnej w Europie?
02 maja 2024

Celem niniejszego artykułu jest li tylko zainicjowanie wprowadzenia na forum debaty publicznej w gronie ekspertów branży opieki senioralnej oraz polityków odpowiedzialnych za ten dział spraw społecznych w Polsce tematu: "Polska jako centrum kwalifikowanej opieki senioralnej w Europie".

pokaż więcej
Proszę czekać...