Na wysokość przelewu, który co miesiąc otrzymują pracownicy, wpływa wiele czynników. Jednym z nich są rozliczenia podatkowe. A te doraźnie nie są korzystne dla pracowników zmieniających zatrudnienie.
- Pracownik ma wpływ na swoje rozliczenia podatkowe
- Gdy kończy się umowa, kończą się korzystne rozliczenia
Pracownik ma wpływ na swoje rozliczenia podatkowe
Na wysokość wynagrodzenia, które wpływa na konto pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, mają wpływ między innymi wnioski i oświadczenia złożone pracodawcy na formularzu PIT-2. Są wśród nich:
- oświadczenie w sprawie pomniejszenia miesięcznej zaliczki o kwotę zmniejszającą podatek,
- oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
- oświadczenie w sprawie korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodów,
- oświadczenie w sprawie zwolnień, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152–154 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. w sprawie ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów),
- wniosek o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów,
- wniosek o rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów,
- wniosek w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym.
Wszystkie one wpływają na wysokość zaliczki na podatek, którą pracodawca pobierze (albo nie pobierze) jako płatnik, a tym samym przekładają się na to, jaka część z wynagrodzenia brutto zostanie przelana na konto pracownika.
Gdy kończy się umowa, kończą się korzystne rozliczenia
Warto pamiętać o tym, że wnioski i oświadczenia, które pracownik złożył pracodawcy są dla niego wiążące tylko w czasie trwania stosunku pracy. Ustawodawca wskazuje wprost wart. 31a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, że po ustaniu stosunku prawnego stanowiącego podstawę dokonywania przez płatnika świadczeń podatnikowi, płatnik przy obliczaniu zaliczki pomija oświadczenia i wnioski złożone uprzednio przez podatnika, z wyjątkiem wniosków, o których mowa w art. 32 ust. 6 i 8 oraz art. 41 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że jeśli termin wypłaty wynagrodzenia wynikający z regulaminu obowiązującego w danym zakładzie pracy przypada po zakończeniu miesiąca, a wynagrodzenie przysługujące pracownikowi odchodzącemu z pracy nie zostanie wypłacone do ostatniego dnia miesiąca jego zatrudnienia, to pracodawca nie będzie mógł uwzględnić żadnego ze złożonych przez niego wniosków i oświadczeń, oprócz
- wniosku o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów,
- wniosku o rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.
Umowa o pracę Anny B. zakończyła się 31 stycznia 2024 r. Pracownica otrzymywała wynagrodzenie brutto w wysokości 5000,00 zł. Obliczając zaliczkę na podatek pracodawca stosował 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300,00 zł) i podwyższone koszty uzyskania przychodów (300,00 zł). W czasie zatrudnienia podstawa opodatkowania wynosiła w przypadku tej pracownicy:
5000,00 zł – 685,50 zł (suma składek na ubezpieczenie – 300,000 zł = 4014,50 zł; po zaokrągleniu 4015,00 zł
4015,00 zł x 12% podatku = 481,80 zł
należna zaliczka na podatek wynosi więc: 481,80 zł – 300,00 zł = 181,80 zł; po zaokrągleniu 182,00 zł
Wynagrodzenie netto wyniesie więc:
5000,00 zł – 685,50 zł – 388,31 zł (ubezpieczenie zdrowotne) – 182,00 zł = 3744,19 zł
W przypadku wypłaty wynagrodzenia po ustaniu zatrudnienia pracodawca dokonując obliczeń będzie musiał zastosować dwie modyfikacje – obniżyć koszty uzyskania przychodów do 250,00 zł oraz pominąć kwotę zmniejszającą podatek. Wynagrodzenie, które wpłynie na konto pracownika będzie więc wynosił tylko 3438,19 zł.
Celem takiego działania jest ochrona interesów pracownika. Chodzi o to, że jeśli od razu po ustaniu stosunku pracy nawiąże kolejny, to w zależności od tego, jaki będzie termin wypłaty wynagrodzenia, może dojść do sytuacji, gdy pracownik otrzyma w trakcie miesiąca dwa wynagrodzenia i np. kwota zmniejszająca podatek zostanie zastosowana podwójnie. W takiej sytuacji w rozliczeniu rocznym podatnik musiałby liczyć się z obowiązkiem dopłaty. Takie niekorzystne doraźnie rozliczenie ma więc chronić pracownika przed ewentualnymi konsekwencjami w przyszłości. Oczywiście w ramach rozliczenia rocznego podatnik będzie mógł zastosować pominiętą przez pracodawcę kwotę zmniejszającą podatek, jeśli będzie mu przysługiwało do tego prawa, ale doraźnie środki finansowe, które otrzyma, będą niższe
art. 31a ust. 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)