Część pracowników unika pracy w niedzielę i święta, a część dostrzega w nich szansę na dodatkowy zarobek. Czy na pracy w święta można skorzystać, a jeżeli tak, to ile można zarobić?
Kto może pracować w czasie świąt?
Na gruncie obowiązujących przepisów praca w niedziele i święta może być wykonywana tylko w wyjątkowych, ściśle określonych przypadkach. Nie są to tylko sytuacje tak oczywiste, jak ratowanie ludzkiego życia i zdrowia, transport i komunikacja, czy funkcjonowanie zakładów opieki zdrowotnej. Zawarty w art. 15110 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy katalog zawiera także szereg prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w gastronomii, czy zakładach hotelarskich.
Choć wielu pracowników stara się unikać świadczenia pracy w czasie świąt, to jednak są i tacy, dla których są one okazją do uzyskania oczywistych korzyści. Zasadą jest, że za pracę w święta pracownikowi należy zapewnić w ciągu okresu rozliczeniowego inny dzień wolny od pracy. Użycie sformułowania „w zamian za pracę” oznacza, że nie ma znaczenia to, jak długo praca trwała w dzień świąteczny, w zamian pracownikowi przysługuje cały dzień wolny od pracy. Pracownik może więc przepracować w święto jedynie godzinę lub dwie , a w zamian zyskać cały inny dzień wolny od pracy. Warto przy tym pamiętać, że za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 6:00 w tym dniu a godziną 6:00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina.
Jaki dodatek za pracę w Wielkanoc?
Częściej niż na wolny dzień pracownicy pracujący w święta liczą jednak na korzyści finansowe. Jeżeli w praktyce okaże się, że nie ma możliwości wykorzystania w terminie wskazanym przez ustawodawcę dnia wolnego w zamian za pracę w święto, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą przepracowaną godzinę. W przypadku, gdy pracownik jest wynagradzany stałą stawką miesięczną, aby go obliczyć należy płacę zasadnicza podzielić przez liczbę godzin do przepracowania w danym miesiącu, a następnie uzyskaną kwotę przemnożyć przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w święto.
Jak K. pracuje w podstawowym systemie czasu pracy i otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 6000 zł brutto. W czasie Wielkanocy Jan K. świadczył pracę w dniu 31 marca przez 8 godzin i w dniu 1 kwietnia, również przez 8 godzin. Aby obliczyć należny mu dodatek za pracę w święta należy w pierwszej kolejności obliczyć wysokość wynagrodzenia za jedną godzinę pracy. Zarówno w marcu, jak i w kwietniu ilość godzin do przepracowania to 168. Stawka godzinowa wynosi więc:
5000 / 168 = 29,76 zł
Skoro pracownik przepracował w dniu świątecznym 8 godzin, to przysługujący mu z tego tytułu dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia będzie wynosił:
29,76 zł x 8 = 238,08 zł za jeden dzień.
Za pracę świadczoną w czasie Wielkanocy podczas obu dni świątecznych, pracownik otrzyma więc 476,17 zł dodatku.
art. 1511, art. 15110, art. 15111 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)