W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.
Zasady rozwiązywania umów o pracę wynikają z przepisów
Do zakończenia stosunku pracy może dojść na różne sposoby. Bywa, że okres, na jaki została zawarta umowa dobiega końca, innym razem umowę wypowiada pracownik, a jeszcze innym razem pracodawca. Może zdarzyć się również tak, że któraś ze stron umowy zdecyduje się rozwiązać ją bez wypowiedzenia. Obowiązujące przepisy regulują zasady i procedury, zgodnie z którymi w takich przypadkach należy postępować. Szczególne rozwiązania, które mogą znaleźć zastosowanie tylko w niektórych sytuacjach, zostały zamieszczone w przepisach ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Jest o ustawa nazywana potocznie ustawą o zwolnieniach grupowych, bo reguluje prawa i obowiązki pracodawców i pracowników w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Jednym z uprawnień, które przewidziano w przepisach tej ustawy jest prawo do odprawy pieniężnej.
Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy
W art. 8 ustawodawca wskazał, że pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Polecamy: Akademia Prawa Pracy 2025/2026 – edycja 8
Wysokość odprawy ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a jej wysokość nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Jak już wiadomo, wysokość płacy minimalnej od 2026 roku wzrośnie z 4666 zł obowiązujących w 2025 roku do 4806 zł. Oznacza to, że maksymalna granica kwotowa dla odprawy wypłacanej z tytułu zwolnień grupowych również wzrośnie z 69 990 zł do 72 090 zł.
Biorąc pod uwagę zasady obliczania wysokości odprawy, kwoty te będą oczywiście dotyczyły jedynie najlepiej opłacanych pracowników. Przy założeniu, że pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat, aby uzyskać taką kwotę odprawy, jego wynagrodzenie musiałoby wynosić miesięcznie 24 030 zł. A co z najniżej opłacanymi pracownikami? W ich przypadku – w zależności od długości zatrudnienia u danego pracodawcy – odprawa będzie wynosiła od 4806 zł do 14 418 zł.
Polecamy: Kalendarz 2026
art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 570)