Jednostki ZUS właściwe według siedziby płatnika składek wypłacają zasiłki za okres niezdolności do pracy przypadającej w czasie trwania ubezpieczenia oraz za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia.
Pracodawca musi wypłacać nam świadczenia z ubezpieczenia chorobowego, gdy zgłasza do tego ubezpieczenia powyżej 20 ubezpieczonych. W przeciwnym wypadku świadczenie wypłaca ZUS, a więc tam powinien być złożony wniosek o zasiłek.
Jeżeli będziemy wnioskować o zasiłek po zakończeniu tytułu ubezpieczenia, (np. po rozwiązaniu umowy o pracę), to prawo do niego ustali wypłaci zasiłek oddział ZUS właściwy według miejsca zamieszkania.
Ten oddział ZUS, który rozpoczął wypłatę zasiłku w czasie ubezpieczenia kontynuuje także wypłatę za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia.
Terminy wypłaty świadczeń
Osoby niezdolne do pracy przedkładają zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA w terminie 7 dni od daty jego otrzymania płatnikowi składek. Płatnik przekazuje to zaświadczenie niezwłocznie do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS. Podaje jednocześnie datę dostarczenia tego zaświadczenia przez ubezpieczonego.
Osoby prowadzące działalność pozarolniczą, osoby z nimi współpracujące oraz duchowni, podlegający ubezpieczeniu chorobowemu składają zaświadczenia lekarskie ZUS ZLA bezpośrednio do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS.
Zasiłki chorobowy, macierzyński, opiekuńczy, wyrównawczy oraz świadczenie rehabilitacyjne wypłacane są bieżąco, po stwierdzeniu uprawnień, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia przez ubezpieczonego wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. Wypłata może być dokonana przelewem na wskazany rachunek bankowy, bądź przekazem pocztowym.
Płatnik musi wypłacać świadczenia w terminach, w których wypłaca wynagrodzenia lub dochody. Jeśli nie wykona terminowo tego obowiązku, będzie musiał wypłacić ubezpieczonemu odsetki.
Również ZUS, jeśli nie dotrzyma tych terminów, zobowiązany jest do wypłaty odsetek za zwłokę w wysokości określonej przepisami prawa cywilnego. Liczy się je od dnia następnego po dniu, w którym upływa termin wypłaty świadczenia, za każdy dzień zwłoki.
Kiedy roszenia o zasiłki się przedawniają
O zasiłek możemy ubiegać się do sześciu miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje. Po upływie tego okresu prawo do świadczeń przedawnia się.
Jeżeli niezgłoszenie roszczenia o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn od nas niezależnych, termin przedawnienia liczy się od dnia, w którym przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia ustała.
Jeżeli niewypłacenie zasiłku w całości lub w części spowodowane zostało błędem oddziału ZUS prawo do zasiłku przedawnia się po upływie trzech lat.
Decyzje i odwołania w sprawach świadczeń
O ustalenie uprawnień do zasiłku możemy wystąpić z wnioskiem do ZUS w formie decyzji (np. w sytuacji, kiedy zobowiązany do wypłaty świadczenia jest nasz płatnik-pracodawca, a odmawia nam prawa do zasiłku, z czym się nie zgadzamy).
W razie odmowy prawa do zasiłku ZUS wydaje decyzję odmowną, która powinna być wydana najpóźniej w terminie 30 dni od daty złożenia przez nas dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
Od decyzji możemy wnieść odwołanie do sądu rejonowego - sądu (wydziału) pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie wnosi się na piśmie, nie bezpośrednio do sądu, lecz za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję. Od wyroku sądu rejonowego przysługuje nam także odwołanie do sądu okręgowego, które powinno być wniesione 14 dni.