Wypadek przy pracy - na jakie świadczenia z ZUS można liczyć?

Iwona Kowalska-Matis
Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS Województwa Dolnośląskiego
rozwiń więcej
Wypadek przy pracy - na jakie świadczenia z ZUS można liczyć? / Fot. Fotolia
Wypadki przy pracy często zdarzają się latem. Głównie w sektorze budowlanym. Jeśli pracownik jest ubezpieczony, a od jego wynagrodzenia odprowadzana jest składka na ubezpieczenie wypadkowe, może liczyć na szereg świadczeń z ZUS. Jakie to świadczenia?

Pogoda sprzyja wypadkom przy pracy

Wypadek przy pracy może zdarzyć się każdemu i na każdym stanowisku. Lato niestety temu sprzyja zwłaszcza w sezonie boomu budowniczo-remontowego. Niekiedy leczenie oraz powrót do zdrowia zabiera długie miesiące. Jeśli nie mamy ubezpieczenia, wtedy możemy pozostać bez środków do życia. Dlatego warto sprawdzić legalność i formę swojego zatrudnienia oraz to, czy jesteśmy zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych.

Osoby ubezpieczone mogą liczyć na szereg świadczeń wypłacanych przez ZUS, pod warunkiem, że od ich wynagrodzenia jest odprowadzana składka na ubezpieczenie wypadkowe.    

- O świadczenie z ZUS w związku z wypadkiem przy pracy czy chorobie zawodowej może ubiegać się każda osoba, która podlega ubezpieczeniu wypadkowemu. Przypominam, że jest ono obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę, umowę zlecenie, agencyjną, czy uaktywniającą, a także dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą - wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie dolnośląskim. - Niestety ubezpieczeniu wypadkowemu nie podlegamy zawierając umowę o dzieło. Jeżeli więc nie wiemy, czy nasz pracodawca zgłosił nas do ubezpieczeń społecznych i w jakim zakresie - warto to sprawdzić – dodaje Kowalska-Matis.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Wystarczy założyć swoje indywidualne konto na portalu PUE ZUS lub wybrać się do najbliższego ZUS. Dzięki temu mamy pewność, że w razie nieszczęścia możemy liczyć na świadczenia z ubezpieczenia społecznego. 

Gdy już doszło do wypadku

Wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w związku z wykonywaną pracą i spowodowało uraz lub śmierć.

- Jeśli doszło do takiego zdarzenia, ważne jest, aby postępowanie powypadkowe przebiegło w sposób przepisowy, a dokumentacja powypadkowa była sporządzona rzetelnie. Od tego zależy, czy ubezpieczony będzie miał prawo do świadczeń odszkodowawczych - przestrzega rzeczniczka.

W przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę zdarzenie to zgłaszamy pracodawcy. Jego obowiązkiem jest przeprowadzić postępowanie powypadkowe, a w ciągu 14 dni od daty wypadku sporządzić protokół powypadkowy. W przypadku osób zatrudnionych na umowę zlecenie czy agencyjną przeprowadzenie postępowania powypadkowego należy do obowiązków podmiotu, na rzecz którego wykonywana była praca bez nawiązanego stosunku pracy. Jeśli poszkodowany jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność lub współpracuje z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, bądź jest zatrudniony na podstawie umowy uaktywniającej, to postępowanie powypadkowe przeprowadzi, właściwy ze względu na siedzibę prowadzenia działalności (lub miejsce sprawowania opieki nad dzieckiem do lat 3), ZUS.

Po ustaleniu wszystkich okoliczności i przyczyn wypadku, nie później niż w ciągu 14 dni od zawiadomienia o wypadku, podmiot prowadzący postępowanie powypadkowe, zobowiązany jest sporządzić kartę wypadku.

Na co możesz liczyć gdy miałeś wypadek przy pracy?

Jak ważne są ubezpieczenia społeczne przekonujemy się wówczas, gdy z powodu choroby, niezdolności do pracy, czy opieki nad chorym członkiem rodziny nie możemy wrócić do pracy. Co istotne w przypadku wypadku przy pracy ze świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego możemy skorzystać już od pierwszego dnia naszego ubezpieczenia. Z tego funduszu wypłacanych jest kilka rodzajów świadczeń, w tym zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa, renta rodzinna, dodatek pielęgnacyjny, dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej, pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.100 procent zasiłku chorobowego.

Zasiłek chorobowy z  ubezpieczenia wypadkowego (także za czas pobytu w  szpitalu) jest wyższy niż zazwyczaj z ubezpieczenia chorobowego, bo wynosi 100% podstawy wymiaru (przeciętnego wynagrodzenia lub przychodu za ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych). Jeśli choroba się wydłuża to chory może skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego przysługującego maksymalnie przez 12 miesięcy. Ono również jest wyższe niż to wypłacane z ubezpieczenia chorobowego i wynosi też 100% naszego średniego wynagrodzenia.

ZUS pokrywa koszty leczenia stomatologicznego

Niewiele osób wie o tym, że z funduszu wypadkowego pokrywane są także koszty leczenia stomatologicznego i  wykonania szczepień ochronnych (nierefundowanych na podstawie odrębnych przepisów), na które skierował ubezpieczonego lekarz orzecznik – na wniosek lekarza prowadzącego, a także koszty zakupów wyrobów medycznych poniesionych przez ubezpieczonego w wysokości nierefundowanej przez NFZ, czy badań, na które ubezpieczony został skierowany przez płatnika składek, np. pracodawcę, aby ustalić zawartość alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie.

Po zakończeniu leczenia -  odszkodowanie za wypadek

Jeśli osoba w wyniku wypadku czy choroby zawodowej doznała stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu może starać się o jednorazowe odszkodowanie. Przysługuje ono również uprawnionym członkom rodziny osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Wysokość jednorazowego odszkodowania to 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Obecnie 1 proc. uszczerbku na zdrowiu wynosi 917 zł. Stopień tego uszczerbku oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ocenia lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS, po zakończeniu leczenia lub rehabilitacji. Więcej informacji dotyczących wysokości kwot jednorazowego odszkodowania można znaleźć na stronie www.zus.pl

Kiedy nie dostaniesz pieniędzy z ubezpieczenia wypadkowego?

ZUS nie przyzna świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, jeżeli osoba umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa naruszyła przepisy o ochronie życia i zdrowia i udowodniono, że to była jedyna przyczyna wypadku. Również w sytuacji, gdy pracownik przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, ponieważ był nietrzeźwy, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych. Nie dotyczy to członków rodziny ubezpieczonego, którzy w takich przypadkach zachowują prawo do świadczeń. Świadczenia nie przysługują ubezpieczonemu ani członkom jego rodziny, jeśli prowadził firmę lub z taką osobą współpracował, bądź jest duchownym, który sam za siebie opłaca składki i występuje zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne na kwotę wyższą niż 6,60 zł – w dniu wypadku lub w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczeń w tytułu choroby zawodowej. Świadczenia nie przysługują do czasu, aż spłacona zostanie całość zadłużenia.

Według danych GUS w 2018 r. w całej Polsce zgłoszone zostały 84 304 osoby poszkodowane w wypadkach przy pracy. Ten wynik jest lepszy niż w 2017 r. o 4,6 proc. Znacznie mniej było też w 2018 r. wypadków tragicznych. Śmierć w czasie pracy poniosło 209 osób – o 22,3 proc. mniej niż rok wcześniej. Najwięcej w budownictwie , przetwórstwie przemysłowym, transporcie i górnictwie. 

Jednorazowe odszkodowania, zasiłki chorobowe oraz świadczenie rehabilitacyjne to najczęstsze świadczenia wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych poszkodowanym w wypadkach przy pracy lub członkom ich rodzin.

Nieco statystyk na Dolnym Śląsku

Prawo
Robert Prevost nowym Papieżem! Mamy nowego Zwierzchnika Kościoła katolickiego! Kim jest nowy Ojciec Święty?
08 maja 2025

W dniu 8 maja br. kardynał Robert Prevost został wybrany nowym Papieżem. Przyjął imię Leon XIV. Jak podaje Reuters - jest to to 69-letni Amerykanin, który większość swojej kariery spędził jako misjonarz w Peru. Jest on stosunkowo nieznany na arenie międzynarodowej. Mianowany kardynałem przez papieża Franciszka w 2023 r., udzielił niewielu wywiadów mediom i rzadko przemawiał publicznie.

Joanna Senyszyn – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydatka na prezydenta 2025]
08 maja 2025

Joanna Senyszyn – do której partii należy? Przedstawiamy program wyborczy kandydatki na prezydenta Polski w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Jaki numer na karcie do głosowania ma Joanna Senyszyn? Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kim jest nowy Papież?
08 maja 2025

W dniu 8 maja 2025 r. wybrano nowego Papieża. Kim jest nowy papież katolicki? Jak nazywa się nowy papież? Jakie ma poglądy Papież? Włoskie media już piszą: to augustianin i amerykanin, kochający tenis i matematykę.

Nowy Papież - czy będzie kontynuował modlitwy na maj 2025 r.? Franciszek zachęcał w maju do modlitwy o godziwe warunki pracy dla wszystkich
08 maja 2025

Nowy Papież - czy będzie kontynuował modlitwy na maj 2025 r.? Papież Franciszek zachęcał w maju 2025 r. do modlitwy o godziwe warunki pracy dla wszystkich. Papież wiedział jak ważnym aspektem życia społecznego jest praca. Zresztą już Jan Paweł II poświęcił w jednej ze swoich encyklik wiele przemyśleń na temat wartości ludzkiej pracy. Laborem exercens (łac. wykonując pracę) – encyklika społeczna papieża Jana Pawła II, ogłoszona została14 września 1981, w 90. rocznicę ogłoszenia encykliki Rerum novarum Leona XIII. Papież porusza tam wątek tego: czy żyjemy po to, żeby pracować, czy pracujemy po to, żeby żyć. To pytanie w dzisiejszych czasach (zabieganych, gdzie pogubiły się wartości życiowe, gdzie liczyć się konsumpcjonizm) - nabiera jeszcze większego sensu. Obecnie, według danych ONZ i Międzynarodowej Organizacji Pracy (OIL), 402,4 miliona ludzi na świecie nie ma pracy; 160 milionów dzieci jest zmuszanych do pracy; 240 milionów pracowników otrzymuje mniej niż 3,65 dolara dziennie; a ponad 60% aktywnej zawodowo populacji pracuje w szarej strefie, co oznacza, że około 2 miliardy ludzi nie ma praw pracowniczych ani zabezpieczenia społecznego.

MOPS ma prawo odmówić zasiłku osobie niepełnosprawnej chodzącej o kulach (umiarkowany stopień niepełnosprawności)
08 maja 2025

MOPS nie dał zasiłku osobie niepełnosprawnej bo wcześniej otrzymała ona zasiłek stały 1000 zł, zasiłek celowy na zakup posiłku lub żywności (200 zł), specjalne zasiłki celowe: na częściowe pokrycie opłat mieszkaniowych (100 zł), na pokrycie części kosztów energii elektrycznej (150 zł) i na leki i leczenie (150 zł). Umiarkowany stopień niepełnosprawności i ograniczenia wynikające z chodzenia o kulach nie dają prawa do kolejnych roszczeń do MOPS o zasiłki.

MOPSy w całej Polsce twierdzą, że opiekunowie osób niepełnosprawnych wiedzieli o konieczności zwrotu starego świadczenia pielęgnacyjnego
09 maja 2025

Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymują w całej Polsce wezwania do zwrotu od 10 000 zł do 42 000 zł. Chodzi o świadczenie pielęgnacyjne wypłacane w okresie rozpatrywania wniosku o przyznanie poziomu wsparcia (często okres roku i więcej). Nie można łączyć świadczenia wspierającego i pielęgnacyjnego. Rodziny osób niepełnosprawnych twierdzą, że nie wiedziały o konieczności zwrotu np. 13 000 zł. MOPS twierdzą, że pod koniec 2023 r. wysłały każdej osobie mającej stare świadczenie pielęgnacyjne ulotkę z taką informacją.

Hulajnoga na chodniku, ścieżce rowerowej, ulicy. Jak jeździć zgodnie z prawem, a czego robić nie wolno? Jakie grożą mandaty? Radca prawny odpowiada na najczęstsze pytania [Q&A]
08 maja 2025

Dość powszechnie uważa się, że nowelizacja Prawa o ruchu drogowym (Prd), jak weszła w życie 21 maja 2021 r. uregulowała sytuacje prawną hulajnóg elektrycznych. Nic bardziej mylnego o czym pisałem tutaj: https://moto.infor.pl/jednoslad/prawo/2979619,hulajnoga-elektryczna-chodnik.html. Weszły w życie wówczas po prostu szczególne uregulowania dla hulajnóg, „wprowadzając” je tym samym na chodniki i drogi dla rowerów (DDR) – potocznie zwane ścieżkami rowerowymi. Po prawie dokładnie 4 latach przepisy te nadal powodują trudności w stosowaniu przez co dość powszechnie naruszane. Poniżej wyjaśniam, w formie Q&A kwestie budzące najczęściej wątpliwości, każdorazowo z podaniem właściwej podstawy prawnej lub wskazaniem jej braku.

Zarobki w wyborach a zasiłki i świadczenia z MOPS
08 maja 2025

Czy diety członków komisji wyborczych wlicza się do dochodu w pomocy społecznej? Do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęła interpelacja w tej sprawie.

Konklawe. Kiedy możemy się spodziewać białego dymu? [AKTUALIZACJA]
08 maja 2025

Dziś rano kardynałowie zamknięci w Kaplicy Sykstyńskiej przystąpili do drugiego głosowania nad wyborem papieża. Przewidziano cztery tury.

Pracownicy nie będą już musieli wykonywać wszystkich poleceń przełożonego – „pielęgniarka nie będzie wykonywać obowiązków salowej, a dekarz nie będzie montował urządzeń sanitarnych”. Koniec z nadużyciami ze strony pracodawców
09 maja 2025

W dniu 24 kwietnia 2025 r. sejmowa Komisja do Spraw Petycji, w następstwie skierowanej do niej petycji obywatelskiej, wystąpiła do MRPiPS o zajęcie stanowiska w kwestii zmiany przepisów kodeksu pracy w zakresie określania obowiązków pracowników w ramach stosunku pracy. Zakazane miałoby być stosowanie otwartej klauzuli zobowiązującej pracownika do wykonywania wszystkich poleceń przełożonego, niewymienionych w zakresie jego obowiązków (stanowiskowej karcie pracy).

pokaż więcej
Proszę czekać...