Osoby podejmujące pracę w kilku miejscach mogą liczyć w razie choroby na zasiłek z tytułu każdego zatrudnienia. Prawo do świadczeń związanych z chorobą i rodzicielstwem przysługuje bowiem z każdego tytułu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.
Kiedy ma miejsce taka sytuacja?
Otóż w przypadku, gdy podlegamy ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo z więcej niż jednego tytułu (np. jesteśmy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę o dwóch różnych pracodawców), bądź kiedy jeden tytuł do ubezpieczenia chorobowego jest obowiązkowy, a drugi dobrowolny (np. pracujemy na część etatu i nie uzyskujemy minimalnego wynagrodzenia, a jednocześnie prowadzimy działalność, z tytułu której przystąpimy do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego).
Jakie świadczenia nam przysługują?
W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u każdego z pracodawców pracownik ma prawo do wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy z powodu choroby (art. 92 Kodeksu pracy) za okres pierwszych 33 dni niezdolności do pracy z powodu choroby w roku kalendarzowym (pracownikom, którzy ukończyli 50 rok życia przysługuje ono przez 14 dni). Począwszy od 34 lub 15 dnia niezdolności do pracy z powodu choroby pracownicy nabywają prawa do zasiłku chorobowego. Z każdego etatu mamy również prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego.
Jeżeli pracownik w trakcie roku podejmuje dodatkowe zatrudnienie, to do okresu 33/14 dni niezdolności do pracy, za które zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego u nowego pracodawcy wlicza się również okresy wypłaconego wynagrodzenia u „starego” pracodawcy.
Z pozostałych tytułów do ubezpieczeń mamy takie same prawa do świadczeń, oprócz wynagrodzenia chorobowego i zasiłku wyrównawczego.
Anna T. była zatrudniona na podstawy umowy o pracę w firmie „X” do 28 lutego 2009 r. Były pracodawca wypłacił jej wynagrodzenie chorobowe za 4 dni w 2009 r.
Od 2 marca 2009 r. Anna T, podjęła nowe zatrudnienie w firmie „Y”, w wymiarze ½ etatu. Od 14 marca 2009 r. dodatkowo pracuje w firmie „Z”, w wymiarze ¼ etatu.
Od 30 marca 2009 r. Anna T. chorowała i otrzymała zwolnienia lekarskie w ciągłości do 29 kwietnia 2009 r. Osoba ta będzie miała prawo do świadczeń z tytułu choroby z obu firm – „Y” i „Z”. Od 30 marca 2009 r. do 27 kwietnia 2009 r. (29 dni) Annie T, zostanie wypłacone wynagrodzenia za czas choroby przez obu pracodawców, natomiast za dni: 28 i 29 kwietnia 2009 r. będzie miała prawo do zasiłku chorobowego z obu tytułów.
Jak powinny być wystawiane zwolnienia lekarskie?
Aby usprawiedliwić swoją nieobecność i mieć podstawę do wypłaty wynagrodzenia chorobowego bądź zasiłku, musimy przedłożyć pracodawcy lub w ZUS-ie zaświadczenie lekarskie wystawione na druku ZUS ZLA.
W przypadku, kiedy mamy więcej niż jednego pracodawcę/płatnika składek, zwolnienie lekarskie lekarz powinien wystawić po jednym egzemplarzu dla każdego z nich, umieszczając odpowiednie dla danego zakładu pracy dane. Zwolnienie musi być dostarczone w ciągu 7 dni każdemu płatnikowi zasiłku z osobna.
Nie można przedkładać np. u drugiego pracodawcy kopii zwolnienia wystawionego z danymi pierwszego zakładu pracy. Zawsze musimy przedłożyć druk ZLA wystawiony przez lekarza danemu płatnikowi, z jego konkretnymi danymi.
W przypadku wnioskowania o zasiłek macierzyński, przedkładamy swoim płatnikom odrębnie akty urodzenia dziecka, co będzie nas uprawniało do wypłaty zasiłku macierzyńskiego z każdego tytułu zarobkowania.
Zwolnienie lekarskie u jednego pracodawcy a praca u drugiego?
Sytuacja, w której jednemu pracodawcy przedłożylibyśmy zwolnienie lekarskie, natomiast w czasie orzeczonej niezdolności do pracy podjęli ją u drugiego płatnika, bądź wykonywali działalność pozarolniczą jest niedopuszczalna.
Przepisy mówią, iż w podejmując pracę zarobkową, wykorzystując zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego przeznaczeniem, tracimy zasiłek za okres tego zwolnienia. Oprócz utraty zasiłku możemy też narazić się na kontrolę ZUS-u i utratę zaufania pracodawcy.
Piotr T. jest zatrudniony w dwóch firmach budowlanych na część etatu. U każdego z pracodawców wykonuje pracę 2 dni w tygodniu, w zależności od ustalonego grafiku. Zachorował mu syn i w związku z tym otrzymał zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad dzieckiem, obejmujące okres 3 dni. Lekarz powinien wystawić mu 2 zaświadczenia ZUS ZLA – dla każdego pracodawcy z osobna, a Piotr T. powinien je im dostarczyć w ciągu 7 dni. Nabędzie wtedy prawa do zasiłku opiekuńczego z obu tytułów. W związku z powyższym, w tym czasie nie powinien wykonywać pracy u żadnego z pracodawców.
Istnieją przypadki, w których pracownicy zatrudnieni na część etatu, wykonują pracę np. przez część tygodnia u jednego pracodawcy, a przez kilka dni u drugiego. Częstokroć otrzymują zwolnienie lekarskie na część tygodnia i przedkładają je tylko jednemu pracodawcy. Pozbawiają się tym samym zasiłku u drugiego pracodawcy, a jednocześnie nie informują go o swojej niezdolności do pracy, co jest błędem. Należy jednocześnie mieć na uwadze, że rozkład czasu pracy to ustalenia pomiędzy zatrudnionym, a pracodawcą. Natomiast stosunek pracy trwa przez cały czas. Pracodawca w takiej sytuacji nie ma pełnej informacji i nie może prawidłowo ustalać okresów zasiłkowych.
Nie należy więc zatajać niezdolności do pracy któremuś z płatników, ani wykonywać w tym czasie innej pracy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy,
Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. nr 31 , poz. 267 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 65, poz. 741 ze zm.)