Komu i na jakich zasadach przysługuje zasiłek chorobowy

Ewa Zawiślak-Szatańska
rozwiń więcej
inforCMS
Prawo do pobierania zasiłku chorobowego przysługuje nam w razie utraty zdolności do pracy. Zasiłek będzie nam przysługiwał z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego. Warunkiem otrzymania świadczenia jest więc podleganie tym ubezpieczeniom.

Prawo do zasiłku chorobowego powstaje po tzw. okresie wyczekiwania, który dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo wynosi 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego i 90 dni dla osób podlegających temu ubezpieczeniu dobrowolnie.

Od pierwszego dnia ubezpieczenia a więc bez okresu wyczekiwania zasiłek chorobowy otrzymają:

  • absolwenci szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,
  • ubezpieczeni, których niezdolność do pracy spowodowana została chorobą zawodową, wypadkiem w pracy albo wynika z późniejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku ze stwierdzonym wcześniej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
  • ubezpieczeni obowiązkowo, którzy legitymują się co najmniej 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,
  • posłowie i senatorzy, którzy przystąpią do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu wypadkowemu z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. W pozostałych przypadkach świadczenie jest wypłacane z ubezpieczenia chorobowego, osobom objętym tym ubezpieczeniem.

Prawa do zasiłku nabędziemy, jeżeli staliśmy się niezdolni do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, ale także po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:

  • nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego albo
  • nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Zasiłek chorobowy przysługuje przez 182 dni, a w przypadku gruźlicy przez 270

Osobom, które mają prawo do wynagrodzenia za czas pierwszych 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym zasiłek chorobowy przysługuje od 34 dnia choroby.

Po wyczerpaniu 182 dni okresu zasiłkowego ubezpieczony dalej niezdolny do pracy może ubiegać się o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.

Pracownica w ciąży, niezdolna do pracy z powodu choroby, otrzyma zasiłek chorobowy przez 270 dni. Dotychczas otrzymywała go przez 182 dni. Zmiana ta pozwoliprzebywać pracownicy na zasiłku chorobowym przez cały okresciąży.

Ubieganie się o świadczenie

Ubiegając się o zasiłek chorobowy musimy okazać płatnikowi zasiłku:

  • kopię zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy wystawionego nam przez lekarza na druku ZUS ZLA, który jest podstawą wypłaty świadczenia,
  • zaświadczenie płatnika składek, czyli druk ZUS Z-3 - w przypadku pracowników oraz ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych, jeżeli zasiłek ma być wypłacany przez ZUS,
  • oświadczenie o zaprzestaniu i niepodjęciu działalności zarobkowej, o nieustaleniu prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, o niepodleganiu obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników - przy ubieganiu się o wypłatę przez ZUS zasiłku za okres po ustaniu ubezpieczenia.

Zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA powinniśmy dostarczyć w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania. Przy ustalaniu tego terminu nie liczy się dnia, w którym otrzymaliśmy zaświadczenie. W przypadku, gdy zaświadczenie to dostarczymy w terminie późniejszym z przyczyn od nas zależnych, zasiłek chorobowy zostanie nam obniżony o 25% za okres od ósmego dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia świadczenia.

Jeżeli zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA obejmować będzie okres za który przysługuje wynagrodzenie za czas choroby i zasiłek chorobowy, to obniżenie stosuje się tylko do zasiłku chorobowego.

Pracownik Tomasz L. został zatrudniony dnia 4 maja 2008r. Nie posiadał poprzednich okresów podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Tomasz L. zachorował i 30 maja otrzymał pierwsze zwolnienie lekarskie, wystawione na 14 dni (30 maja - 12 czerwca). Zaświadczenie lekarskie dostarczył pracodawcy dopiero po 8 dniach wraz z następnym, obejmującym zwolnienie na 21 dni (13 czerwca - 3 lipca). Z uwagi na konieczny do przebycia okres wyczekiwania Tomasz L. nabył prawa do świadczeń dopiero po upływie 30 dni ubezpieczenia, a więc od 3 czerwca 2008r. Za okres od 3 czerwca do 3 lipca 2008r. (32 dni) ubezpieczony nabył prawo do wynagrodzenia za czas choroby. Następnie, w dniu 2 września 2008r. Tomasz L. ponownie zachorował i otrzymał zaświadczenie lekarskie na 7 dni (okres 2-8 września 2008r.).Za dzień 2 września przysługiwało Tomaszowi L. jeszcze wynagrodzenie za czas choroby, natomiast za okres od 3 do 8 września nabył on prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Prawo
Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA
23 gru 2025

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
23 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy będą otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
23 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
23 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

pokaż więcej
Proszę czekać...