Wyrokiem z dnia 6 marca 2007 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie mają prawo do zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat oraz innym chorym członkiem rodziny.
Orzeczenie to otworzyło przed kolejną grupą ubezpieczonych prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego na równych prawach z osobami podlegającymi temu ubezpieczeniu obowiązkowo.
Prawo do zasiłku opiekuńczego dla osób podlegających dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 16 marca 2007r.
Od daty opublikowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego tj. od 16 marca 2007 r. prawo do zasiłku opiekuńczego nabyli również ubezpieczeni, którzy są objęci dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, a więc:
- osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
- osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
- osoby wykonujące pracę nakładczą,
- osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- duchowni.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego stosowany był zgodnie z jego dosłownym brzmieniem. Co oznaczało, że osoby objęte dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym nabywały prawo do zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat oraz innym chorym członkiem rodziny.
Nie miały jeszcze natomiast prawa do zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem w wieku do ukończenia lat 8w przypadkach:
- nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,
- porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
- pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.
Prawo do zasiłku opiekuńczego dla osób podlegających dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 14 czerwca 2008r.
W ślad za wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, z dniem 14 czerwca 2008 r. weszły w życie przepisy zmieniające ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
W związku z tym, od 14 czerwca 2008 r. ubezpieczeni, którzy są objęci dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym nabyli prawo do zasiłku opiekuńczego w pełnym zakresie. Nowe przepisy uregulowały prawo do zasiłku opiekuńczego przysługującego osobom objętym dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym na takich samych zasadach jak dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo. Zasiłek opiekuńczy przysługuje więc osobom podlegającym dobrowolnie lub obowiązkowo, w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
- dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:
- nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,
- porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
- pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej
- chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat
- innym chorym członkiem rodziny.
Za członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki. Za dzieci uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także dzieci obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Podstawa prawna:
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2007 r. sygn. akt P 45/06
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa