Czy dziadkowie mogą żądać alimentów od wnuków?

Aleksandra Pajewska
rozwiń więcej
Możliwośc uzyskania alimentów od wnuków / Fotolia
Alimenty ze strony wnuków na rzecz rodziców czy dziadków nie są zjawiskiem tak powszechnym jak sytuacja odwrotna – obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci. Jest to jednak sytuacja możliwa z prawnego punku widzenia.

Obowiązek alimentacyjny

Przez obowiązek alimentacyjny rozumiemy obowiązek dostarczenia środków utrzymania osobie, która nie jest w stanie utrzymać się sama albo znajduje się w niedostatku. Spoczywa on najczęściej na najbliższej rodzinie. Są to krewni w linii prostej: rodzice, dziadkowie(wstępni), a także dzieci i wnuki(zstępni)

W jakiej sytuacji i na jakich zasadach to właśnie dziadkowie(dziadek lub babcia) mogą domagać się alimentów od wnucząt?

Kiedy

Obowiązek alimentacyjny wnuków wynika z pokrewieństwa. Może powstać dopiero wtedy, gdy:

  • nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności ( w tym wypadku dzieci),
  • nie jest ona w stanie wypełnić ciążącego obowiązku,
  • uzyskanie od niej środków jest niemożliwe lub stwarza nadmierne trudności.

Jest to obowiązek nie tylko o charakterze moralnym, ale także prawnym. Jest przewidziany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

Należy zaznaczyć, że obowiązek alimentacyjny ma charakter ściśle osobisty, dlatego też nie podlega dziedziczeniu. Wnuki nie mogą go przejąć po swoich rodzicach.

Zobacz też: Czy dzieci mają obowiązek płacenia alimentów na rzecz swoich rodziców?

Warunki

Pierwszym warunkiem domagania się alimentów od wnuków jest niedostatek życiowy dziadków. Jest to sytuacja, w której nie są oni w stanie sami zaspokoić swoich potrzeb. Nie jest to sytuacja abstrakcyjna czy trudna do wyobrażenia.

Kolejnym warunkiem jest złożenie przed dziadków, bądź jednego z nich, pozwu o alimenty. (Nie ma bowiem alimentów przyznawanych z urzędu!). Jest to dokument składany bezpłatnie. Świadczeń dochodzi się w procesie przed sądem rejonowym. Na stronach ciąży obowiązek przedstawienia dowodów ( np. odcinka renty).

Ostatnim warunkiem jest dobra sytuacja finansowa wnuków  i możliwość ponoszenia kosztów związanych z alimentami. Muszą one być osobami pełnoletnimi, samodzielnymi, czynnymi zawodowo.

Przedmiot i treść

Przyznanie alimentów ma na celu dostarczenie środków utrzymania. Może to mieć miejsce w dwóch formach: pieniężnej lub osobistych świadczeń. Świadczenia te polegają na wykonywaniu różnego rodzaju prac doraźnych na rzecz uprawnionego, np. dostarczaniu leków.

Zobacz serwis: Alimenty

Wysokość alimentów

Wysokość świadczenia alimentacyjnego jest ustalana przez sąd indywidualnie. Zależy ona z jednej strony od potrzeb uprawnionego, a z drugiej – od możliwości finansowo – zarobkowych zobowiązanego i jego sytuacji materialnej. Chodzi o „usprawiedliwione potrzeby” związane z godnym życiem, zdrowiem, zaspokojeniem podstawowych wymagań organizmu, a nie o zachcianki czy kaprysy. Dotyczy to bieżących, aktualnych potrzeb.

Podstawa prawna

Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dział III.

Zobacz też: Zmiana i ustanie alimentów

Prawo
Czy kandydat na Prezydenta RP może być karany? [Wybory Prezydenta RP 2025 r.]
09 maja 2025

18 maja 2025 roku Polacy ponownie pójdą do urn, by wybrać głowę państwa. W związku ze zbliżającymi się wyborami prezydenckimi pojawia się pytanie, które budzi emocje i wątpliwości: czy osoba karana może ubiegać się o urząd Prezydenta RR?

Bezpłatny webinar. Czas pracy i odpoczynku w podróży służbowej
09 maja 2025

Jako pracodawca musisz wiedzieć, jak prawidłowo zapewnić pracownikom czas odpoczynku w trakcie i po zakończeniu podróży służbowej. Nie warto opierać się przy tym na fałszywych mitach krążących w Internecie. Naruszenia przepisów w tym zakresie może cię bowiem sporo kosztować, bo PIP chętnie nakłada za to grzywny. Weź udział w webinarze i posłuchaj eksperta, który wytłumaczy, jak rozliczać czas pracy pracownika w podróży służbowej w zależności od środka transportu, rozkładu czasu pracy oraz liczby uczestników podróży.

Tylko do 15 maja 2025 r. można składać wnioski o zmianę miejsca głosowania [Wybory Prezydenta RP 2025 r.]
09 maja 2025

Wybory Prezydenta RP odbędą się 18 maja 2025 r. Tylko do 15 maja 2025 r. można składać wnioski o zmianę miejsca głosowania. Gdzie i jak złożyć wniosek?

Ochrona danych osobowych w związkach wyznaniowych w Polsce - aktualne wyzwania
09 maja 2025

Niezależność regulacji dotyczących ochrony danych osobowych w związkach wyznaniowych, współpraca z UODO czy relacje między prawem wewnętrznym kościołów a RODO – to tematy, które zdominowały seminarium eksperckie „Aktualne wyzwania ochrony danych osobowych w związkach wyznaniowych w Polsce”, które 7 maja odbyło się w siedzibie UODO. Zaproszenie do uczestnictwa w wydarzeniu zostało wystosowane do wszystkich związków wyznaniowych w Polsce.

Nowy obowiązek dla pracodawców. Ogłoszenia o pracę będą musiały zawierać proponowane wynagrodzenie. Sejm za. Możliwa kara grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł
09 maja 2025

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Chodzi o obowiązek przedstawiania w ogłoszeniach o pracę proponowanego wynagrodzenia.

Ekspert: potrzebne świadczenie godnościowe. "4666 zł to minimum dla osoby niepełnosprawnej"
09 maja 2025

Uniwersalne świadczenie w wysokości 4666 zł miesięcznie dla osób z niepełnosprawnościami – taką propozycję przedstawił Piotr Figiel, wiceprezes fundacji Nowe Spojrzenie, w rozmowie z Infor.pl. Ekspert ostro krytykuje obecny system wsparcia, wskazując, że jest niespójny, pełen pułapek i realnie wyklucza setki tysięcy potrzebujących z pomocy, mimo głośnych zapowiedzi polityków.

Augustianie i Papież Leon XIV: kim tak naprawdę są?
09 maja 2025

Augustianie i Papież Leon XIV: kim tak naprawdę są? Brat Papieża odpowiadając na pytanie jakim człowiekiem jest Robert Prevost, mówi: zwykłym, zwykłym człowiekiem. No tak, ale w tym gorącym czasie wyboru nowego Papieża Watykan, Rzym, Ameryka i reszta świata zastanawia się jak to będzie. Papież - Amerykanin? Tak, to możliwe i nie można nikogo dyskryminować z powodu jego narodowości i środowiska z jakiego się wywodzi. Zresztą Ameryka Północna w ostatnim czasie przeżywa rozkwit katolicyzmu, po ciężkich latach posuchy. Szczególnie Chicago - skąd pochodzi nowa Głowa Kościoła Katolickiego - szczyci się praktykującymi katolikami. Polacy z Chicago nie kryją zachwytu, podobnie jak społeczeństwo w Peru - gdzie Papież spędził wiele, wiele lat, budując zakon i wspólnotę. Augustianie podkreślają zaś: kluczem do zrozumienia duchowości augustiańskiej jest słowo „wspólnota”.

Odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub za zatrzymanie
09 maja 2025

Postępowanie o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie charakteryzuje się pewnym stopniem skomplikowania. Jak to jest z odszkodowaniem za niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub za zatrzymanie?

Osoby po 65 roku życia wykluczone przez rząd z najważniejszej usługi wsparcia dla osób niepełnosprawnych – bo mogą korzystać z innych programów (ale bez ciągłości wsparcia)
09 maja 2025

W dniu 8 maja br. Stały Komitet Rady Ministrów rozpoczął prace nad rządowym projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia osoby niepełnosprawne powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Robert Prevost nowym Papieżem! Mamy nowego Zwierzchnika Kościoła katolickiego! Kim jest nowy Ojciec Święty?
08 maja 2025

W dniu 8 maja br. kardynał Robert Prevost został wybrany nowym Papieżem. Przyjął imię Leon XIV. Jak podaje Reuters - jest to to 69-letni Amerykanin, który większość swojej kariery spędził jako misjonarz w Peru. Jest on stosunkowo nieznany na arenie międzynarodowej. Mianowany kardynałem przez papieża Franciszka w 2023 r., udzielił niewielu wywiadów mediom i rzadko przemawiał publicznie.

pokaż więcej
Proszę czekać...