Ustalenie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego może nastąpić w dwojaki sposób:
- uznanie ojcostwa,
- sądowe ustalenie ojcostwa.
Sądowego ustalenia ojcostwa może się domagać matka dziecka, domniemany ojciec, jak i samo dziecko. Zarówno matka, jak i domniemany ojciec nie mogą wystąpić z takim żądaniem po śmierci dziecka, jak również po osiągnięciu przez nie pełnoletności.
Zanim dziecko osiągnie pełnoletność, powództwo o sądowe ustalenie ojcostwa może wytoczyć jego przedstawiciel ustawowy, którym z reguły będzie matka. Jeżeli matce nie przysługuje władza rodzicielska, przedstawicielem ustawowym dziecka jest opiekun (np. babcia), który w imieniu dziecka może wystąpić ze stosownym powództwem. Po osiągnięciu pełnoletności, dziecko może samo wytoczyć powództwo o ustalenie ojcostwa.
Zobacz również: Sądowe ustalenie ojcostwa a nazwisko dziecka
Powództwo o ustalenie ojcostwa
Matka może wytoczyć powództwo nawet w sytuacji, gdy jest ona pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz sprzeciwia się temu opiekun dziecka.
Dziecko albo matka wytacza powództwo przeciwko domniemanemu ojcu, a jeżeli ten nie żyje, przeciwko kuratorowi ustanowionemu przez sąd opiekuńczy.
Domniemany ojciec dziecka wytacza powództwo o ustalenie ojcostwa przeciwko dziecku i matce, a w sytuacji, gdy matka nie żyje, przeciwko dziecku.
Powództwo o ustalenie ojcostwa może wytoczyć również prokurator, w sytuacji, gdy wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego. Prokurator wytaczając powództwo wskazuje w pozwie dziecko, na którego rzecz wytacza powództwo, oraz pozywa odpowiednio matkę dziecka albo domniemanego ojca, a jeżeli osoby te nie żyją, kuratora ustanowionego na ich miejsce.
Zawieszenie i umorzenie postępowania
W razie, gdy dziecko, które wytoczyło powództwo o ustalenie ojcostwa, zmarło i pozostawiło zstępnych, postępowanie zawiesza się. Zstępni mają sześć miesięcy czasu od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania do zgłoszenia wniosku o jego podjęcie, w przeciwnym razie sąd umorzy postępowanie.
W sprawie wytoczonej przez dziecko albo jego matkę o ustalenie ojcostwa, postępowanie zawiesza się w razie śmierci pozwanych do czasu ustanowienia przez sąd orzekający kuratora, który wstępuje do sprawy na miejsce zmarłego.
Zobacz również serwis: Alimenty