Rozporządzenie wprowadza zakaz prac domowych dla młodszych uczniów. Jednocześnie dopuszcza - z ograniczeniami - zadawanie takich prac w klasach IV-VIII szkoły podstawowej. Nauczyciele skarżą się na brak definicji prawnych w rozporządzeniu. Można je oczywiście definiować intuicyjnie, ale nauczyciele podnoszą, że od rozporządzenia wprowadzającego zakaz oczekują czegoś więcej.
Problemem zgłaszanym przez nauczycieli są cztery pojęcia określające ramy nowych przepisów.
Cztery pojęcia bez definicji prawnej
Rozporządzenie posługuje się pojęciami nie mającymi definicji prawnej:
- pisemne prace domowe,
- ćwiczenia usprawniające motorykę małą,
- praktyczno-techniczne prace domowe,
- w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych.
Jak wygląda ich zastosowanie?
Np. rozporządzenie stanowi tak:
W klasach I-III nauczyciel nie zadaje uczniowi:
a) pisemnych prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą,
b) praktyczno-technicznych prac domowych
- do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych.
Szczególny problem dotyczy pojęć "ćwiczenia usprawniające motorykę małą", "pisemne prace domowe" oraz "praktyczno-techniczne prace domowe".
Nauczyciele obawiają się, że brak definicji spowoduje niezadawanie jakichkolwiek prac domowych uczniom najmłodszych klas.
Te trzy pojęcia są występuje też w odniesieniu do prac domowych klas IV-VIII. W przypadku uczniów z tych klas "ćwiczenia usprawniające motorykę małą" są obowiązkowe dla ucznia i nauczyciel może ustalić z nich ocenę (może, ale nie musi).
Nauczyciele nie chcą ww. pojęć definiować/stosować intuicyjnie. Chcą pracować z uczniami w oparciu o jednoznaczne kryteria prawne. A tych brak w rozporządzeniu.
W stosunku do tych uwag MEN odpowiedziało:
(…) "pisemne i praktyczno-techniczne prace domowe" to np.:
- dłuższe wypowiedzi pisemne (np. rozprawka, streszczenie),
- wypełnienie zeszytu ćwiczeń,
- rozwiązanie zadań matematycznych,
- przygotowywanie prac (np. makiety, modele, prezentacje multimedialne)."
Co nie budzi wątpliwości w rozporządzeniu o pracach domowych?
Nie budzi wątpliwości, że :
- w klasach IV-VIII nauczyciel może zadać uczniowi pracę domową (nie ma zakazu),
- praca nie jest ona obowiązkowa dla ucznia - nie ma więc żadnej sankcji za jej niewykonanie,
- nie ustala się z niej oceny - nawet gdy uczeń chciałby ją otrzymać.
Rozporządzenie o pracach domowych to nowelizacja poniższego aktu prawnego:
Wchodzi w życie 1 kwietnia 2024 r., a nie w połowie kwietnia (jak wcześniej zapowiadała min. edukacji Barbara Nowacka).
Pełna treść rozporządzenia o pracach domowych
Na podstawie art. 44zb ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r. poz. 2230 oraz z 2023 r. poz. 1234 i 2005) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2572) wprowadza się następujące zmiany:
1) po § 12 dodaje się § 12a w brzmieniu:
„§ 12a. 1. W ramach oceniania bieżącego z zajęć edukacyjnych w szkole podstawowej:
1) w klasach I-III nauczyciel nie zadaje uczniowi:
a) pisemnych prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą,
b) praktyczno-technicznych prac domowych
- do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych;
2) w klasach IV-VIII nauczyciel może zadać uczniowi pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych, z tym że nie jest ona obowiązkowa dla ucznia i nie ustala się z niej oceny.
2. Ćwiczenia usprawniające motorykę małą, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są obowiązkowe dla ucznia i nauczyciel może ustalić z nich ocenę.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nauczyciel sprawdza wykonaną przez ucznia pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową i przekazuje mu informację, o której mowa w § 12.”;
2) w § 18 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, do średniej ocen, o której mowa w ust. 1, wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.”;
3) w § 19 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, do średniej ocen, o której mowa w ust. 1, wlicza się także końcowe oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.”.
§ 2.
Minister Edukacji: B. Nowacka