Żałoba po dzieciach zmarłych przed urodzeniem

Katarzyna Goździkowska
rozwiń więcej
Matki, które poroniły mają prawo do uzyskania karty zgonu.
Rodzice dzieci przedwcześnie narodzonych mają prawo do uzyskania karty zgonu i zorganizowania im tradycyjnego pochówku. Szpitale mają obowiązek udzielić rodzicom stosownych informacji.

Jak wielką traumę stanowi dla kobiety poronienie wie tylko ona. Reakcje bliskich, którzy czasem bagatelizują stratę, nie złagodzą cierpień. Na domiar złego, arena dramatu – szpital, to pierwsze miejsce, gdzie matka spotka się z obojętnością i „ignorancją”. Personel szpitalny powinien przede wszystkim zapewnić matce wsparcie psychologiczne i udzielić kompleksowej porady, jak radzić sobie z pustką po powrocie do domu. I choć ból po stracie ukoi zwykle czas, opieka instytucji społecznych i państwowych pomoże przetrwać trudne miesiące.

Prawo do pożegnania

Pochówek dziecka to decyzja rodziców, nikt nie może im tego prawa odmówić. Wielu nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, że mogą pożegnać się z maleństwem. Szpitale albo w ogóle nie informują o prawie do pochówku, albo wręcz utrudniają wydanie zwłok. Ta bierność służb medycznych nie tylko rani uczucia matki, ale także odmawia szacunku przedwcześnie narodzonemu.

Tymczasem, sposób, w jaki traktuje się matkę i przedwcześnie narodzone dziecko, może złagodzić szok. Umożliwienie kontaktu z dzieckiem, pomoc w dopełnieniu formalności pogrzebowych i wsparcie psychiczne – to dużo, to dowód, że rodzice mają pełne prawo do bólu i pożegnania ich maleństwa. Taka postawa nie neguje faktu zaistnienia nowego życia.

Prawo przychylne matkom, zawodzą szpitale

Prawo uwzględnia potrzeby rodziców. Największym problemem jest ignorancja urzędników. W razie trudności należy przede wszystkim być świadomym swoich praw i konsekwentnie je egzekwować.

Przede wszystkim należy pamiętać, że kobiety, które poroniły we wczesnym okresie ciąży także mogą wystąpić o pochówek. Od niedawna można chować płód niezależnie od tygodnia, w którym matka poroniła – kiedyś dopuszczano wydanie zwłok po 22 tygodniu rozwoju ciąży. Od ostatniej zmiany wprowadzonej przez Ministra Zdrowia, prawo nie ustala arbitralnie, kiedy zaczyna się „człowieczeństwo”. 

Obowiązki szpitala

W razie narodzin martwego dziecka, szpital ma bezwzględny obowiązek wydać pisemne zgłoszenie urodzenia (niezbędne do sporządzenia aktu urodzenia, w tym wypadku z adnotacją „urodzenie martwe”).

Powinien także zgłosić takie zdarzenie w urzędzie stanu cywilnego w ciągu 3 dni od narodzin. Zwykle należy wcześniej zgłosić się po informację, czy szpital sam przekaże zgłoszenie, czy też należy udać się do urzędu osobiście.

Dobrze jest przed wybraniem się do USC zadzwonić i dowiedzieć się, czy szpital przekazał dokumenty.

Lekarz ma też obowiązek sporządzić kartę zgonu, bez względu na czas zakończenia ciąży. Jako że pochówek jest indywidualną sprawą rodziców, taką kartę wydaje się na wniosek. W szpitalu należy więc upomnieć się o taki dokument, należy go bowiem przedstawić później zarządowi cmentarza.

Jednocześnie trzeba wystąpić o wydanie zwłok dziecka.

Szpital jest zobowiązany przez przepisy prawa do spełnienia żądań.

W razie problemów najlepiej napisać list polecony do dyrektora szpitala z wnioskiem o wydanie potrzebnych dokumentów.

Dla gwarancji szybkiego działania można poinformować szpital o zamiarze przedstawienia przypadku łamania prawa Rzecznikowi Praw Ubezpieczonych i Rzecznikowi Praw Dziecka. Następnie warto  skierować prośbę o wyjaśnienie sytuacji do Ministerstwa Zdrowia Departamentu Organizacji Ochrony Zdrowia i Biura Praw Pacjenta przy Ministerstwie Zdrowia.

Matka ma prawo do wsparcia ze strony państwa

Matki, po stracie dziecka mają prawo do wypoczynku i regeneracji – natychmiastowy powrót do pracy i codziennego życia jest szokiem zarówno dla organizmu jak i psychiki. Kobiety, niezależnie od tego, w którym okresie ciąży poroniły, zachowują prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni po porodzie.

Rodzice natomiast, decydując się na pochówek swojego dziecka, mają prawo do zasiłku pogrzebowego.

Zadaj pytanie: Forum

Zobacz serwis: Dziecko i prawo

Prawo
Od stycznia 2026 roku już 600 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?
24 gru 2025

W listopadzie 2025 r. wskaźnik inflacji rok do roku wyniósł 2,5%. Jednak czy domowe budżety to odczuwają? Warto pamiętać o tym, że można dbać o nie na różne sposoby. Jednym z nich jest korzystanie z usług oferowanych przez NFZ w ramach opłacanej składki zdrowotnej.

Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA
23 gru 2025

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
24 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy mogą być otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
24 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

pokaż więcej
Proszę czekać...