Emerytura definiowana jest w szeregu aktów prawnych. Należą do nich m.in.: ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 205 poz. 1585, z późn. zm.), ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 153 poz. 1227, z późn. zm.), ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 2008 r. Nr 50 poz. 291, z późn. zm.). We wskazanych aktach prawnych emerytura rozumiana jest jako świadczenie pieniężne przysługujące ubezpieczonemu, który spełnia łącznie dwa warunki. Po pierwsze osiągnął wiek emerytalny - zróżnicowany w zależności od płci, zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Po drugie ma udokumentowany odpowiedni okres składkowy i nieskładkowy. Jej celem jest zagwarantowanie spokojnego bytu na starość. W Polsce obowiązuje najwyższy wiek emerytalny na świecie. Zarówno dla kobiet i dla mężczyzn wynosi on 67 lat.
Zobacz również: Waloryzacja emerytur w 2014 roku
Emerytura od 2014 roku
Od 1 lutego 2014 roku ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie istotnych zmian w polskim systemie ubezpieczeń emerytalnych. Jakie zmiany czekają zatem emerytów, jakie nowe obowiązki na nich ciążą?
Nowe przepisy zapewniają możliwość wyboru pomiędzy przekazywaniem składek do OFE lub do ZUS. To sami zainteresowani (członkowie OFE, osoby wchodzące do systemu ubezpieczeniowego – rozpoczynające pracę/ działalność gospodarczą) będą swobodnie decydować o sposobie oszczędzania na starość. Od 1 lutego 2014 roku zaczyna obowiązywać dobrowolność przekazywania składek do OFE. Do dyspozycji ustawodawca pozostawił dwie możliwości.
Pierwsze rozwiązanie bazuje na przekazywaniu składki emerytalnej bezpośrednio do ZUS. Zakład prowadzi subkonta, na które wpływa 2,95% podstawy wymiaru. Decydując się na tą opcję ubezpieczony nie musi nic robić – ani składać żadnych dokumentów ani oświadczeń woli. Ustawodawca przyjął, że brak decyzji to zgoda na korzystanie z subkonta w ZUS i jednoczesna rezygnacja z transferu składki do OFE.
Od 1 lutego 2014 roku przekazywanie składki do OFE jest dobrowolne. Wymaga złożenia oświadczenia woli w formie deklaracji.
Druga opcja to oszczędzanie w II filarze kapitałowym. Ubezpieczeni wybierając OFE są zobligowani do złożenia stosownego oświadczenia woli. Pierwszy termin na złożenie tej deklaracji będzie od 1 kwietnia do 31 lipca 2014 roku. Wskazany termin jest terminem zawitym. Oznacza to, że ubezpieczony, który uchybił temu terminowi nie ma możliwości by go skutecznie przywrócić. Przyczyny niezłożenia oświadczenia nie mają znaczenia. Nie usprawiedliwia tego ani długotrwała choroba ani absencja w kraju. Nie ma możliwości domagania się przywrócenia do OFE. Jedynym wyjście jest czekanie na otworzenie kolejnego okienka transferowego, co nastąpi w 2016 roku. Wzór dokumentu udostępni Rada Ministrów. Oświadczenie może zostać złożone osobiście w formie pisemnej w zakładzie ZUS, drogą pocztową, za pośrednictwem Internetu lub profilu zaufanego ePUAP. Do składanego oświadczenia należy dołączyć potwierdzenie zapoznania się z informacją o powszechnym systemie emerytalnym i poszczególnych funduszach.
Składka emerytalna
Składka ubezpieczenia emerytalnego wynosi 19,52% podstawy wymiaru składki. Wspomniana podstawa nie może przekraczać w danym roku kalendarzowym trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia. Po przekroczeniu tej kwoty w pozostałych miesiącach roku nie pobiera się składki z tytułu ubezpieczenia emerytalnego. Składka opłacana jest solidarnie, przez pracownika i pracodawcę w równych częściach.
Rozwiązania wprowadzone przez ustawodawcę powodują zwiększenie szans na pozostanie składek w ZUS. Jest to pewna preferencja.
Polecamy serwis: OFE
Podstawa prawna: ustawa z 6 grudnia 2013 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasady wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (Dz. U. poz. 1717).