Co ma zrobić właściciel nieruchomości, przez którą ma przebiegać planowana przez przedsiębiorcę przesyłowego inwestycja w postaci np. budowy linii wysokiego napięcia, bądź gdy inwestycja taka znajduje się już na danej nieruchomości? Może oczywiście nie wyrazić zgody na takie działania przedsiębiorcy przesyłowego. W takiej sytuacji musi liczyć się z tym , że przedsiębiorca przesyłowy , który nie jest w stanie przeprowadzić danej inwestycji z pominięciem spornej nieruchomości wystąpi na drogę sądową w celu uregulowania stanu prawnego swoich urządzeń.
Najlepszym rozwiązaniem dla przedsiębiorcy jest zawarcie umowy o ustanowienie służebności przesyłu urządzeń , które mają przebiegać przez daną nieruchomości. Dla właściciela danej nieruchomości, którzy często nie mają wpływu na to, że nad ich gruntem przebiegają linie wysokiego napięcia ( które np. powstały jeszcze w latach 80-tych) zawarcie umowy o ustanowienie służebności przesyłu jest niekiedy jedyną możliwością, aby uzyskać w ten sposób stosowne odszkodowanie.
Polecamy serwis: Odszkodowania
Przepisy, które regulują kwestie związane z ustanowieniem służebności przesyłu zostały wprowadzone do kodeksu cywilnego do Rozdziału III od art. 305 1kc i nast. i obowiązują od 03.08.2008 r. Instytucja służbności przesyłowej ma na celu umożliwić przedsiębiorcy przesyłowemu korzystania ze swoich urządzeń, które przebiegają przez nieruchomości będące własnością osób trzecich. Pozwala ona także na regulację stanu prawnego, zarówno już istniejących urządzeń przesyłowych , ale także takich, które przedsiębiorca dopiero ma zamiar wybudować na cudzym gruncie. Przedsiębiorca przesyłowy może korzystać z nieruchomości, na której posadowione są urządzenia przesyłowe w zakresie niezbędnym dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tychże urządzeń (art. 3051 kodeksu cywilnego). Zgodnie z treścią wspomnianego przepisu art. 305 1 kc „ nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować urządzenia, lub jest właścicielem urządzeń służących do doprowadzenia płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, znajdujących się na terenie nieruchomości obciążonej prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń”. Zgodnie z art. 49 § 1 K.c. urządzenia te, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa (są z nim stale połączone), nie stanowią części składowej nieruchomości. W związku z powyższym, możliwe jest ustanowienie służebności przesyłu dla przedsiębiorcy będącego właścicielem urządzeń znajdujących się już na terenie nieruchomości, bądź też ustanowienie przesyłu zanim urządzenia te powstaną.
Ustanowienie służebności przesyłu może powstać bądź w formie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, bądź w razie odmowy przez właściciela zawarcia umowy z przedsiębiorcą przedmiotowej pozostaje uregulowanie spornych kwestii na drodze sądowej. Umowa powinna w szczególności określać treść ustanowionej służebności, jak również powinna ujmować ewentualne wynagrodzenie przysługujące właścicielowi obciążonej nieruchomości. W praktyce rzadko zdarzają się sytuację, by właściciele obciążonej nieruchomości zgadzali się na nieodpłatne ustanowienie na ich gruncie służebności. Dlatego zasadne wydaje się ustalenie kwestii wynagrodzenia za jej ustanowienie jeszcze przed podpisaniem aktu notarialnego. Wynagrodzenie to powinno zostać ustalone w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego.
Zobacz również: Jak uzyskać odszkodowanie za słupy energetyczne?
Dla przedsiębiorcy przesyłowego zawarcie stosowanej umowy jest to o tyle istotne, iż dzięki niej przedsiębiorca uniknie w ten sposób zagrożenia ewentualnych, przyszłościowych roszczeń właścicieli np. o zapłatę wynagrodzenia z tyt. bezumownego korzystania z gruntu. Ponadto, dzięki temu przedsiębiorca uzyskuje ujawnienie swojego prawa w Księdze Wieczystej, co pozwala na nieograniczone w czasie prawo dysponowania swoimi urządzeniami. Jest jeszcze inny pozytywny aspekt tej regulacji, a mianowicie w umowie o ustanowienie służebności przesyłu określa się zakres korzystania z urządzeń przesyłowych, warunki udostępnienia nieruchomości w celu np. przeprowadzenia niezbędnych napraw , czy konserwacji. Dzięki temu przedsiębiorca przesyłowy nie musi każdorazowo zwracać się do właściciela o prawo wejścia na teren jego nieruchomości gruntowej.
Reasumując dla przedsiębiorący przesyłowego niezbędne i jak najbardziej uzasadnione jest uregulowanie stanu prawnego swoich urządzeń, które przebiegają przez nieruchomości osób trzecich. Może to nastąpić dzięki zawarciu przez przedsiębiorcę przesyłowego z właścicielem nieruchomości umowy o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem. Wynagrodzenie to powinno zostać wskazane w operacie szacunkowym , sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego. Dla właścicieli nieruchomości zawarcie umowy o ustanowienie służebności nie jest zatem uprawnieniem , ale koniecznością , gdyż tak naprawdę mają niewielki wpływ na to , gdzie przebiega ( albo będzie przebiegać dana inwestycja).
Polecamy serwis: Nieruchomości