Czy można sporządzić testament przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego?

Marta Wrzosek
rozwiń więcej
Kodeks cywilny w zakresie prawa spadkowego, przewiduje możliwość sporządzenia testamentu przed kierownikiem USC.
Najpowszechniejszymi formami sporządzenia testamentu jest testament holograficzny (sporządzony na piśmie) i ten sporządzony w obecności notariusza. To jednak nie jedyne możliwości. Polskie prawo przewiduje bowiem możliwość sporządzenia testamentu alograficznego m.in. przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

Sporządzenie testamentu alograficznego 

Kodeks cywilny w zakresie prawa spadkowego, przewiduje możliwość sporządzenia testamentu w ten sposób, że spadkodawca w obecności 2 świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec:

1) wójta, burmistrza, prezydenta miasta;

2) starosty;

3) marszałka województwa;

4) sekretarza powiatu albo gminy;

5) kierownika urzędu stanu cywilnego.

Zobacz również: Notariusz

Oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Następnie jest on odczytywany spadkodawcy w obecności świadków i podpisany przez wszystkie osoby uczestniczące w tej czynności (tj. spadkodawcę, osobę, wobec której została oświadczona wola, świadków). 

W ten sposób nie mogą sporządzić testamentu osoby głuche bądź nieme.

Rola kierownika stanu cywilnego

Jaką rolę w sporządzaniu testamentu alograficznego odgrywa kierownik stanu cywilnego? Jest on osobą urzędową, której funkcja zbliżona jest do roli notariusza sporządzającego testament w formie aktu notarialnego. Kierownik urzędu stanu cywilnego ma zadanie wysłuchać oświadczenia spadkodawcy i sformułować treść rozrządzeń w protokole.

Warto podkreślić, iż kierownik stanu cywilnego, podobnie jak notariusz, nie może przyjąć oświadczenia od swoich krewnych lub powinowatych w linii prostej oraz w linii bocznej do trzeciego stopnia, małżonka, przysposobionych i osób związanych stosunkiem opieki bądź kurateli. Nie może również, co oczywiste, sporządzić w tej formie własnego testamentu.

Podanie o sporządzenie testamentu

Aby móc sporządzić testament przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, należy złożyć następujące dokumenty:

1) podanie o sporządzenie protokołu zawierającego ostatnią wolę spadkodawcy;

2) dowód uiszczenia należnej opłaty skarbowej;

3) dokumenty tożsamości spadkodawcy i świadków (do wglądu).

Opłata skarbowa za sporządzenie protokołu wynosi 22 zł.

Sprawa załatwiona zostanie bezzwłocznie po dokonaniu zgłoszenia i ustaleniu terminu sporządzenia testamentu.

Warto na końcu wskazać, że świadkiem przy sporządzaniu testamentu alograficznego nie może być:

1) osoba niepełnoletnia;

2) osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych;

3) niewidomy, głuchy lub niemy;

4) nieumiejący czytać lub pisać;

5) osoba, która nie włada jeżykiem, w którym spadkodawca sporządza testament;

6) osoba skazana prawomocny wyrokiem za składanie fałszywych zeznań;

7) osoba, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść;

8) małżonek spadkodawcy, krewni lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia.

Zobacz również serwis: Urząd stanu cywilnego

Prawo
Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

Zasiłek pielęgnacyjny. Ważne terminy, o których warto pamiętać
19 gru 2025

Kiedy najlepiej składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny z MOPS? Jaki jest termin na wniesienie odwołania do SKO? Ubiegając się o świadczenia warto pamiętać o procedurach i wymaganych formalnościach.

POLSTR zastąpi WIBOR do końca 2027 r. Będzie też spread korygujący dla wcześniej zawartych umów kredytowych. MFiG wyda rozporządzenie
19 gru 2025

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania PAP poinformowało, że wyznaczenie zamiennika WIBOR nastąpi w formie rozporządzenia, który wyda Minister Finansów i Gospodarki. Resort nie wyklucza także ujemnego wskaźnika (spreadu) korygującego dla zamiennika WIBOR przy wcześniej zawartych umowach kredytowych.

pokaż więcej
Proszę czekać...