Szczególne konstrukcje funduszy inwestycyjnych

Maciej Kafliński
Radca prawny. Ekspert w zakresie prawa kapitałowego, funduszy inwestycyjnych oraz prawa korporacyjnego i cywilnego.
rozwiń więcej
Kancelaria Radcy Prawnego Macieja Kaflińskiego
specjalizuje się w prawie cywilnym, handlowym gospodarczym i finansowym
rozwiń więcej
Wśród funduszy inwestycyjnych o szczególnych konstrukcjach wyróżnia się: fundusze inwestycyjne z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa, fundusze inwestycyjne z wydzielonymi funduszami oraz fundusze inwestycyjne podstawowe i powiązane.
Wśród funduszy inwestycyjnych o szczególnych konstrukcjach wyróżnia się: fundusze inwestycyjne z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa, fundusze inwestycyjne z wydzielonymi funduszami oraz fundusze inwestycyjne podstawowe i powiązane.

Fundusze inwestycyjne z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa

Fundusz inwestycyjny otwarty oraz specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty mogą zbywać jednostki uczestnictwa różniące się od siebie związanym z nimi sposobem lub wysokością pobieranych opłat manipulacyjnych lub opłat obciążających aktywa funduszu.

Jeżeli jednostki uczestnictwa funduszu różnią się od siebie związanym z nimi sposobem lub wysokością pobieranych opłat obciążających aktywa funduszu, jednostki uczestnictwa danej kategorii są zbywane i odkupywane po cenie wynikającej z podzielenia wartości aktywów netto funduszu przypadających na tę kategorię jednostek uczestnictwa przez liczbę jednostek uczestnictwa tej kategorii ustaloną na podstawie rejestru uczestników funduszu w dniu wyceny.

Statut funduszu powinien określać kategorie jednostek zbywanych przez fundusz przez wskazanie praw i obowiązków, jakie z nich wynikają.

Jednostki uczestnictwa, o których mowa wyżej, można łączyć wyłącznie w ramach tej samej kategorii.

Zobacz również: Vademecum inwestora: Fundusz inwestycyjny otwarty

Fundusze inwestycyjne z wydzielonymi subfunduszami

Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako fundusz składający się z subfunduszy różniących się w szczególności tym, że każdy może stosować inną politykę inwestycyjną. Subfundusze nie posiadają osobowości prawnej.

Ograniczenia inwestycyjne, zasady dotyczące polityki w zakresie zaciągania kredytów i pożyczek, udzielania pożyczek papierów wartościowych określone w ustawie dla danego rodzaju funduszu stosuje się osobno w odniesieniu do wartości aktywów każdego subfunduszu. Do portfela inwestycyjnego subfunduszu nie mogą być nabywane jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne innego subfunduszu wydzielonego w tym samym funduszu inwestycyjnym.

Częstotliwość i sposób dokonywania wyceny aktywów funduszu są takie same we wszystkich subfunduszach.

Zobowiązania wynikające z poszczególnych subfunduszy obciążają tylko te subfundusze. Egzekucja może nastąpić tylko z aktywów subfunduszu, z którego wynikają zobowiązania. Zobowiązania, które dotyczą całego funduszu, obciążają poszczególne subfundusze proporcjonalnie do udziału wartości aktywów netto subfunduszu w wartości aktywów netto funduszu.

Fundusz z wydzielonymi subfunduszami może tworzyć nowe subfundusze. Utworzenie nowego subfunduszu wymaga zmiany statutu funduszu, a w przypadku funduszu zamkniętego emitującego publiczne certyfikaty inwestycyjne także emisji certyfikatów inwestycyjnych, które będą związane z tym subfunduszem jako publicznych certyfikatów inwestycyjnych. Statut funduszu powinien określać zasady tworzenia nowych subfunduszy, w szczególności sposób i termin dokonywania wpłat do subfunduszu. Utworzenie subfunduszy określonych w statucie funduszu nie wymaga zmiany statutu funduszu.

Fundusz z wydzielonymi subfunduszami może dokonać likwidacji subfunduszu, o ile statut funduszu to przewiduje. W takim przypadku statut funduszu określa czas, na jaki subfundusz jest utworzony, lub przesłanki jego likwidacji oraz szczegółowy tryb, zasady i warunki likwidacji subfunduszu. W trybie tym fundusz nie może zlikwidować wszystkich subfunduszy.

Statut funduszu może dopuszczać likwidację subfunduszu w przypadku zbycia przez fundusz wszystkich lokat wchodzących w skład portfela inwestycyjnego tego subfunduszu. Uchwała właściwego organu towarzystwa o likwidacji ostatniego istniejącego subfunduszu stanowi przesłankę rozwiązania funduszu inwestycyjnego.

Zobacz również serwis: Finanse

Fundusze inwestycyjne podstawowe i powiązane

Towarzystwo może utworzyć fundusz inwestycyjny (fundusz podstawowy), który będzie zbywał jednostki uczestnictwa albo emitował certyfikaty inwestycyjne wyłącznie określonym w statucie innym funduszom inwestycyjnym utworzonym przez to samo towarzystwo (fundusze powiązane).

Fundusze powiązane mogą lokować swoje aktywa wyłącznie w jednostki uczestnictwa albo certyfikaty inwestycyjne funduszu podstawowego. Jedynymi uczestnikami funduszu podstawowego mogą być fundusze powiązane.

Fundusze powiązane mogą utrzymywać, wyłącznie w zakresie niezbędnym do zaspokojenia bieżących zobowiązań funduszu, część swoich aktywów na rachunkach bankowych.

Fundusz podstawowy lub fundusz powiązany może być utworzony jako:
1) fundusz inwestycyjny otwarty,
2) specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty,
3) fundusz inwestycyjny zamknięty.

Fundusz podstawowy i fundusze powiązane mogą być funduszami różnego rodzaju.

Fundusz podstawowy stosuje zasady i ograniczenia inwestycyjne określone w ustawie o funduszach inwestycyjnych odpowiednio do rodzaju funduszu, w jakim został utworzony.

Fundusz powiązany nie może zaciągać kredytów i pożyczek, udzielać pożyczek papierów wartościowych lub środków pieniężnych oraz udzielać poręczeń lub gwarancji.

Jeżeli fundusz podstawowy jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym, a fundusze powiązane są funduszami inwestycyjnymi otwartymi, fundusz podstawowy jest obowiązany utrzymywać część swoich aktywów w instrumentach rynku pieniężnego lub na rachunkach bankowych, w celu zapewnienia sprawnego odkupywania jednostek uczestnictwa przez fundusze powiązane.

W przypadku rozwiązania funduszu podstawowego ulegają rozwiązaniu fundusze powiązane.

Fundusz podstawowy utworzony jako fundusz inwestycyjny otwarty albo specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty nie ma obowiązku sporządzania prospektu informacyjnego lub skrótu tego prospektu.

Fundusz podstawowy utworzony jako fundusz inwestycyjny zamknięty nie ma obowiązku sporządzania prospektu emisyjnego lub warunków emisji.

Fundusz powiązany utworzony jako fundusz inwestycyjny otwarty albo specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty ma obowiązek zamieszczenia w prospekcie informacyjnym oraz w skrócie tego prospektu dodatkowo informacji o funduszu podstawowym oraz ryzyku inwestycyjnym związanym z polityką inwestycyjną tego funduszu w takim samym zakresie, jaki jest wymagany dla funduszu powiązanego.

Fundusz powiązany, utworzony jako fundusz inwestycyjny zamknięty, ma obowiązek zamieszczenia w prospekcie emisyjnym albo w warunkach emisji dodatkowo informacji o funduszu podstawowym oraz ryzyku inwestycyjnym związanym z polityką inwestycyjną tego funduszu w takim samym zakresie, jaki jest wymagany dla funduszu powiązanego.

Wymogi dotyczące minimalnej wysokości aktywów netto funduszu inwestycyjnego otwartego nie mają zastosowania do funduszu inwestycyjnego otwartego będącego funduszem powiązanym.

Fundusz podstawowy oraz fundusze powiązane nie mogą być utworzone jako fundusze inwestycyjne z wydzielonymi subfunduszami.

Zobacz również serwis: Domowy budżet

Prawo
Ile jest warta informacja czy akcja zdrożeje? Kolizja interesów prawnych i obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej a należyte wykonywanie zadań giełdowych. Przepisy i sankcje
05 maja 2025

W sytuacji kolizji pomiędzy obowiązkiem lojalnego wykonywania obowiązków służbowych a obowiązkiem zachowania tajemnicy i ochrony informacji poufnych, rozstrzygnięcie, które przyznaje pierwszeństwo temu drugiemu, opiera się na fundamentalnych zasadach prawa rynku kapitałowego oraz etyce zawodowej. Zasadniczo, ochrona rynku finansowego i zapobieganie nadużyciom w obrocie papierami wartościowymi mają nadrzędne znaczenie, a w związku z tym obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej w kontekście informacji poufnych staje się priorytetowy. Jest to nie tylko kwestia przestrzegania przepisów prawa, ale także zapewnienia uczciwości i przejrzystości w działaniach podejmowanych na rynku kapitałowym - pisze radca prawny K. Jakub Gładkowski. I wyjaśnia także jakie są sankcje i odpowiedzialność za tego typu naruszenia w unijnym i polskim porządku prawnym.

Rozwód w 2025 i 2026 r. [FAQ]
05 maja 2025

Co może się zmienić w procedurach rozwodowych? Jakie są aktualne przepisy? Co trzeba wiedzieć o rozwodzie w 2025 2026 r.? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania!

Sejm na żywo 5 maja: Komisja śledcza ds. Pegasusa
05 maja 2025

Przesłuchanie nadinsp. Adama Cieślaka, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości.

Emerytura i renta po śmierci seniora. Kiedy można ją zatrzymać, a kiedy trzeba zwrócić. ZUS musi wypłacić świadczenie jeżeli zmarły nabył do niego prawo
05 maja 2025

ZUS informuje, że po śmierci osoby pobierającej emeryturę lub rentę, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczeń, ponieważ prawo do nich wygasa. Jeśli jednak emerytura lub renta została wypłacona po śmierci, ale w miesiącu, w którym ta śmierć miała miejsce, nie zawsze jest konieczne zwracanie tych pieniędzy do ZUS-u. W niektórych sytuacjach rodzina może zatrzymać ostatnią wypłatę, o ile zmarły miał do niej prawo.

Dwie decyzje w jednej kopercie prześle ZUS do emerytów i rencistów w maju 2025 r. Przeczytaj uważnie i sprawdź wysokość świadczeń
05 maja 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął wysyłkę corocznej korespondencji do emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą dwie decyzje – o waloryzacji z marca 2025 r. oraz przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego czyli tzw. trzynastki.

Grillowanie na balkonie i w parku – czy jest dozwolone?
05 maja 2025

Nadejście wiosny można poczuć nie tylko w zwiększonych temperaturach, ale także w zapachach unoszonych przez powietrze. Bowiem gdy tylko zaczyna się sezon, Polacy chętnie zaczynają grillować. Rośnie wtedy nie tylko sprzedaż grillowych akcesoriów, ale także statystyczna liczba mandatów udzielonych przez Straż Miejską plenerowym koneserom. Większość mieszkańców miast nie posiada własnego ogrodu, dlatego wielu zadaje sobie pytanie, czy grillowanie na balkonie lub w parku jest dozwolone.

Jak nie zaciągać pożyczki?
05 maja 2025

Każde postanowienie w umowie pożyczkowej może mieć realny wpływ na sytuację finansową pożyczkobiorcy, zwłaszcza jeśli chodzi o dodatkowe opłaty, prowizje czy warunki spłaty. Bardzo ważna jest świadomość prawna, pochopne podejmowanie decyzji odłóż na bok. Zatem jak nie zaciągać pożyczki?

2962 zł dla matek czy ojców, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Nie opłaca im się pracować za minimalną krajową
05 maja 2025

Mówi się o państwie opiekuńczym, o państwie socjalnym. I coś w tym jest. Wśród rodziców dzieci, którzy nie są zatrudnieni mówi się, że przy różnych świadczenia pieniężnych i zasiłkach jakie można otrzymać od państwa nie opłaca im się pracować za minimalną krajową. Wprawdzie może mieliby netto te kilkaset złotych więcej, ale za to jakim kosztem, kosztem pracy i czasu. Rodzice wolą dostać np. 2962 zł, bo: 500 zł (aktywnie w domu) + 1662 zł (zasiłek) + 800plus. Oczywiście taki schemat nie jest dany raz na zawsze! Jeśli jest dwoje dzieci kwota ta zwiększa się o kolejne 500 i 800 zł.

Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie
05 maja 2025

Zasiłek nie przez 180 ale nawet przez 365 dni dla wybranych osób. Jest ustawa i czeka na wejście w życie, ale czy to wpłynie na aktywizację osób bezrobotnych? Raczej nie, tym bardziej, że ustawodawca poszerzył krąg podmiotów mający prawo do zasiłku przez rok.

pokaż więcej
Proszę czekać...