Gwałt w małżeństwie w prawie karnym
Artykuł 197 § 1 Kodeksu karnego stanowi, iż kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Jeżeli sprawca, w sposób określony w § 1, doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Tak więc, współżycie nie może odbywać się za pomocą groźby bezprawnej lub podstępu.
W związku z tym przepis nie wyklucza tego, iż osobą pokrzywdzoną może być drugi z małżonków.
Zobacz: Jak postępować w przypadku zgwałcenia?
Przestępstwo zgwałcenia jest ścigane na wniosek. Brak takiego wniosku uniemożliwia wszczęcie postępowania.
Raz złożony wniosek o ściganie nie może być cofnięty.
Gwałt w małżeństwie w prawie rodzinnym
Zgodnie z art. 23 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli.
Zobacz: Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny
Zgwałcenie może być jednak przyczyną powodującą rozkład pożycia.
Stereotypy
Nie jest znana faktyczna skala zjawiska, gdyż niewiele ofiar decyduje się na ujawnienie doznanej krzywdy. Niestety często występują stereotypy, tego rodzaju, że to ofiara jest współwinna i osoby pozostają same ze swoimi problemami. Osoby nie zgłaszają przemocy z różnych powodów. Niekiedy wynika to z lęku, poczucia wstydu, strachu przed sprawcą, może również wchodzić w grę zależność ekonomiczna, przekonanie, że jest to sprawa wyłącznie prywatna etc.
Fakt, że małżonkowie pozostają w związku małżeńskim nie wyklucza przestępstwa zgwałcenia z uwagi na to, że każdy małżonek ma prawo do decydowania o współżyciu.
Zobacz serwis: Prawa i obowiązki małżonków