Akt poświadczenia dziedziczenia
Akt poświadczenia dziedziczenia to forma stwierdzenia nabycia spadku.
Sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, z wyłączeniem dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych może notariusz.
Dziedziczenie na podstawie testamentów szczególnych oraz kwestie związane ze sporami pomiędzy spadkobiercami wymagają rozstrzygnięcia sądu. Kompetencje notariusza w tym przypadku są wyłączone.
Postępowanie przed notariuszem jest podzielone na dwie fazy, tj.:
- spisanie protokołu dziedziczenia oraz
- sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia.
Zobacz także: Jak wygląda notarialne poświadczenie dziedziczenia
Spisanie protokołu dziedziczenia
Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia. Przy tej czynności muszą brać udział wszystkie osoby, które mogą być spadkobiercami ustawowymi i testamentowi.
Przystępując do spisania protokołu dziedziczenia notariusz poucza osoby biorące udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń.
Protokół dziedziczenia zawiera w szczególności:
- zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział w spisywaniu protokołu;
- oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
- oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów;
- oświadczenia, że w odniesieniu do spadku nie zostało uprzednio wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i nie toczy się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku ani nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia;
- oświadczenia, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne oraz który spośród spadkobierców powołanych do spadku z ustawy odpowiada warunkom przewidzianym do dziedziczenia gospodarstwa rolnego;
- oświadczenia, czy spadkodawca w chwili śmierci był cudzoziemcem lub, nie posiadając żadnego obywatelstwa, nie zamieszkiwał w Rzeczypospolitej Polskiej albo w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położonej za granicą;
- oświadczenia, czy były składane oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, czy zostało wydane orzeczenie dotyczące niegodności dziedziczenia oraz czy były zawierane umowy z przyszłym spadkodawcą w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia po nim;
- wzmiankę o pouczeniu przez notariusza o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Jeżeli od dnia otwarcia spadku upłynęło sześć miesięcy, to w protokole dziedziczenia należy zamieścić oświadczenia spadkobierców o prostym przyjęciu spadku lub przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenia tej treści zostały już przez spadkobierców uprzednio złożone. W takim przypadku należy zamieścić wzmiankę o dacie, miejscu i treści złożonych przez poszczególnych spadkobierców oświadczeń.
Zobacz: Czym zajmuje się rejent
Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia
Po spisaniu protokołu notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, wskazując w nim spadkobierców dochodzących do dziedziczenia, tytuł ich powołania i wielkość przysługujących udziałów.
Przy dziedziczeniu ustawowym należy także wskazać, czy spadkobierca był małżonkiem spadkodawcy, czy też jego krewnym i w jakim stopniu.
Przy dziedziczeniu testamentowym należy określić formę testamentu.
Notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, jeżeli:
- w stosunku do spadku został już uprzednio sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia lub wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku;
- w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności wskazujące, że przy jego sporządzeniu nie były obecne wszystkie osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi albo istnieją lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte i ogłoszone;
- wskutek braku małżonka spadkodawcy i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy spadek przypada, jako spadkobiercy ustawowemu, gminie albo Skarbowi Państwa;
- spadkodawca w chwili śmierci był cudzoziemcem lub, nie posiadając żadnego obywatelstwa, nie zamieszkiwał w Rzeczypospolitej Polskiej albo w skład spadku wchodzą prawa rzeczowe lub posiadanie nieruchomości położonej za granicą.
Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego wpisu do rejestru aktów poświadczenia dziedziczenia.
Dopiero zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia rodzi skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Zobacz również serwis: Notariusz
Koszty
Za sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego zapłacimy 50 złotych oraz dodatkowo 100 zł za sporządzenie protokołu poprzedzającego wydanie aktu poświadczenia.