Obowiązkowe nagrywanie przesłuchań? MS odpowiada RPO

Obowiązkowe nagrywanie przesłuchań? MS odpowiada RPO / fot. Shutterstock
Wprowadzenie obowiązkowego nagrywania każdego przesłuchania podczas śledztw, przy założeniu, że zapisy te będą odtwarzane później na rozprawach, prowadziłoby do przedłużania spraw - oceniło Ministerstwo Sprawiedliwości informując RPO, że nie planuje prac w tej kwestii.

MS do RPO: nagrywanie wszystkich przesłuchań ze śledztw - przedłużałoby sprawy

"Warto wskazać, iż w obecnie obowiązującym stanie prawnym gwarancje dla osób biorących udział w protokołowanych czynnościach procesowych, w zakresie kontrolowania jego treści, pozostają na stosunkowo wysokim poziomie" - zaznaczył wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł w piśmie skierowanym do Rzecznika Praw Obywatelskich i zamieszczonym w poniedziałek na stronie RPO.

Resort sprawiedliwości odpowiedział w ten sposób na postulaty RPO - zarówno poprzedniego Adama Bodnara, jak i obecnego Marcina Wiącka.

Rzecznicy w wystąpieniach do MS wskazywali, że wprowadzenie takiego obowiązkowego nagrywania umożliwiałoby "odtworzenie pełnych wypowiedzi świadków i innych dowodów na dalszym etapie postępowania". Pozwoliłoby też na "ograniczenie ryzyka naruszania praw osób przesłuchiwanych występujących bez obrońcy, poprzez znaczne ograniczenie możliwości wywierania na nie niedozwolonego wpływu". "Wyższy byłby też poziom ochrony policjantów czy prokuratorów przed pomówieniami o nadużycie uprawnień lub niedochowanie obowiązków" - dodał RPO.

Jak jednak wskazał w odpowiedzi wiceminister Warchoł "postulaty dotyczące objęcia obowiązkiem wszystkich czynności protokołowanych w postępowaniu przygotowawczym nie uwzględniają nie tylko specyfiki (...) tego etapu postępowania karnego i części spośród realizowanych w jego toku czynności, ale także ogromnej liczby tych czynności przeprowadzanych każdego dnia tak przez prokuratorów, jak i przez Policję".

Zdaniem MS także argument dotyczący ochrony funkcjonariuszy przed pomówieniami w przypadku nagrań jest nieprzekonujący. "Obecnie bowiem pomówienia takie opierają się w szczególności na kwestionowaniu prawdziwości podpisanych protokołów, a przy wprowadzeniu obowiązku rejestracji audio lub wideo niewykluczone, że byłyby podejmowane próby kwestionowania autentyczności, a zwłaszcza kompletności takich zapisów" - zaznaczył Warchoł.

Wiceminister przypomniał także, że już obecnie w procedurze istnieje możliwość nagrywania czynności przeprowadzanych w postępowaniu karnym. "Prokuratorzy niejednokrotnie korzystają z tego uprawnienia w najpoważniejszych postępowaniach prowadzonych we wszystkich jednostkach organizacyjnych prokuratury i (...) utrwalają przebieg czynności protokołowanych za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk lub obraz i dźwięk jednocześnie" - wskazał.

Również - zgodnie z przepisem - przebieg rozprawy karnej "utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk, chyba, że jest to niemożliwe ze względów technicznych", zaś każda osoba biorąca udział w czynności procesowej może zgłosić zarzuty wobec treści protokołu.

"Tym samym, nie zachodzi potrzeba, aby każda czynność procesowa, bez względu na jej znaczenie dla prowadzonego postępowania karnego, musiała być rejestrowana za pośrednictwem obrazu lub dźwięk" - napisał Warchoł. Zastrzegł jednak, że zaprezentowane przez RPO uwagi "stanowić będą przedmiot uważnej analizy i monitorowania ze strony MS".

Nagrywanie rozpraw

Nagrywanie rozpraw funkcjonuje w polskim wymiarze sprawiedliwości od ponad dekady, głównie w sprawach cywilnych. Rejestrowanie procesów cywilnych rozpoczęło się latem 2010 r. Zasadą stało się wtedy sporządzanie podczas rozprawy cywilnej protokołu elektronicznego, czyli zapisu dokonanego za pomocą urządzeń nagrywających. W sposób pisemny jest tylko sporządzany protokół skrócony. W 2014 r. weszły natomiast w życie przepisy o nagrywaniu spraw wykroczeniowych. (PAP)

autor: Marcin Jabłoński
mja/ par/

Prawo
Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

pokaż więcej
Proszę czekać...