Ukraiński uczeń otrzyma 800 plus z ograniczeniem. Musi pójść do polskiej szkoły

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
Świadczenie wychowawcze 800 plus z ograniczeniem "tylko dla dzieci realizujących obowiązek szkolny"? / Shutterstock

Taki warunek otrzymania 800 plus dla dzieci uchodźców z Ukrainy. Rząd zaznacza, że to wstępna propozycja (dotyczy dzieci w wieku podlegającym obowiązkowi szkolnemu).

Zmiana wynika z planowanej nowelizacji art. 26 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw

W uzasadnieniu projektu ustawy czytamy:

Proponowane brzmienie przepisu ma charakter wstępny. Założeniem projektowanej zmiany jest powiązanie prawa do uzyskiwania świadczenia 800+ przez uchodźców wojennych z Ukrainy od faktu realizacji obowiązku szkolnego przez dzieci wynikającego z innych ustaw. Przepis będzie jeszcze dopracowywany, w szczególności z uwzględnieniem konieczności zapewnienia efektywnego wdrożenia proponowanego rozwiązania, tak aby nie wpływać na sprawność obecnie funkcjonującego systemu wypłaty świadczenia. Doprecyzowanie brzmienia przepisu i terminu jego wdrożenia nastąpi po przeprowadzeniu uzgodnień i konsultacji publicznych projektu.

Wynikać to ma z takiego zapisu prawnego:

Art. 26 ust. 5. Ustalając prawo do świadczenia wychowawczego lub do świadczenia dobry start na zasadach określonych odpowiednio w ust. 1 pkt 2 lub 3 Zakład Ubezpieczeń Społecznych samodzielnie uzyskuje lub weryfikuje drogą elektroniczną z systemu informacji oświatowej, o którym mowa w przepisach o systemie informacji oświatowej, informacje o realizacji przez dziecko obowiązku nauki, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lub informację, czy dziecko uczy się w szkole na zasadach określonych w ust. 1 pkt 3. W przypadku braku możliwości samodzielnego pozyskania lub weryfikacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych informacji, o których mowa w zadaniu pierwszym, z przyczyn nieleżących po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wzywa wnioskodawcę do przedstawienia dokumentów potwierdzających te informacje.

 

Pełna treść przepisu, który chce zmienić rząd (zmiana boldem):

art. 26 [obok numeru przepisu jest zastrzeżenie w projekcie nowelizacji: przepis jest jeszcze przedmiotem dodatkowych konsultacji] otrzymuje brzmienie:

Art. 26. 1. Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie na podstawie art. 2 ust. 1 przysługuje prawo do:

1)     świadczeń rodzinnych, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 390), jeżeli, w przypadku świadczeń przysługujących na dzieci, zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2)     świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2023 r. poz. 810 i 1565), jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz jeżeli dziecko, na które ubiega się o świadczenie wychowawcze lub otrzymuje świadczenie wychowawcze realizuje obowiązek nauki zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005), co zostało potwierdzone w systemie informacji oświatowej, o którym mowa w przepisach o systemie informacji oświatowej, chyba że obowiązek ten ich nie dotyczy,

3)     świadczenia dobry start, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 187a ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 177), jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz jeżeli dziecko, na które ubiega się o świadczenie dobry start lub otrzymuje świadczenie dobry start uczy się w szkole, o której mowa w art. 18 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe co zostało potwierdzone w systemie informacji oświatowej, o którym mowa w przepisach o systemie informacji oświatowej, chyba że obowiązek ten ich nie dotyczy,

4)     rodzinnego kapitału opiekuńczego, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. z 2023 r. poz. 883), jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

5)     dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2024 r. poz. 338), jeżeli zamieszkuje z dzieckiem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

– odpowiednio na zasadach i w trybie określonych w tych przepisach.

2. Ustalając prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego, przy ustalaniu dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę nie uwzględnia się członka rodziny, który, zgodnie z oświadczeniem osoby ubiegającej się o te świadczenia, nie przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Koszty obsługi świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4, oraz dofinansowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 5 i ust. 2 pkt 5, wynoszą 1,5% kwoty przeznaczonej na wypłatę tych świadczeń oraz dofinansowania.

4. Obywatelowi Ukrainy przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 2 ust. 1, prawo do świadczeń, o których mowa odpowiednio w ust. 1, ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w ust. 1, zawiera numer PESEL wnioskodawcy oraz, jeżeli występuje, rodzaj, serię i numer dokumentu stanowiącego podstawę przekroczenia granicy, a w przypadku świadczeń przysługujących na dziecko – numer PESEL dziecka oraz, jeżeli występuje, rodzaj, serię i numer dokumentu stanowiącego podstawę przekroczenia granicy.

5. Ustalając prawo do świadczenia wychowawczego lub do świadczenia dobry start na zasadach określonych odpowiednio w ust. 1 pkt 2 lub 3 Zakład Ubezpieczeń Społecznych samodzielnie uzyskuje lub weryfikuje drogą elektroniczną z systemu informacji oświatowej, o którym mowa w przepisach o systemie informacji oświatowej, informacje o realizacji przez dziecko obowiązku nauki, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lub informację, czy dziecko uczy się w szkole na zasadach określonych w ust. 1 pkt 3. W przypadku braku możliwości samodzielnego pozyskania lub weryfikacji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych informacji, o których mowa w zadaniu pierwszym, z przyczyn nieleżących po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wzywa wnioskodawcę do przedstawienia dokumentów potwierdzających te informacje.

6. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz organ właściwy w rozumieniu ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych mogą wzywać obywatela Ukrainy przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 2 ust. 1, ubiegającego się lub otrzymującego świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4, lub dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, do osobistego stawiennictwa we wskazanej w wezwaniu jednostce organizacyjnej w terminie 3 dni roboczych, w celu złożenia wyjaśnień niezbędnych do prawidłowego ustalenia i realizacji świadczeń lub tego dofinansowania.

7. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz organ właściwy w rozumieniu ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych pozostawiają bez rozpatrzenia wniosek o ustalenie prawa do świadczeń, o których mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 2–4  lub dofinansowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, jeżeli obywatel Ukrainy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 2 ust. 1, który został wezwany do osobistego stawiennictwa, nie stawił się we wskazanej jednostce organizacyjnej w wyznaczonym terminie.

8. Wypłata świadczeń, o których mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 2–4 lub dofinansowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, podlega wstrzymaniu, jeżeli otrzymujący te świadczenia lub to dofinansowanie obywatel Ukrainy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 2 ust. 1, który został wezwany do osobistego stawiennictwa, nie stawił się we wskazanej jednostce organizacyjnej w wyznaczonym terminie.

9. W przypadku gdy obywatel Ukrainy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 2 ust. 1, który został wezwany do osobistego stawiennictwa, stawił się we wskazanej jednostce organizacyjnej po upływie wyznaczonego terminu, świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4, lub dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, wypłaca się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym obywatel ten stawił się we wskazanej jednostce organizacyjnej, o ile spełnia warunki uprawniające do świadczeń lub dofinansowania.

10. Wypłata świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4, lub dofinansowania, o którym mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 5, podlega wstrzymaniu, jeżeli otrzymujący te świadczenia lub to dofinansowanie obywatel Ukrainy przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 2 ust. 1, lub dziecko, na które przysługuje świadczenie lub dofinansowanie, wyjedzie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

11. W przypadku gdy osoba, o której mowa w ust. 9, wjedzie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4, lub dofinansowanie, o którym mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 5, wypłaca się od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę, o ile są spełnione warunki uprawniające do tych świadczeń lub dofinansowania.

12. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz organ właściwy w rozumieniu ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych są obowiązani do weryfikacji dalszego prawa do świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4, lub dofinansowania, o którym mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 5, w szczególności na podstawie danych dostępnych z rejestrów publicznych.

13. Przysługujące na dziecko świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyłączeniem świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, oraz świadczenia lub dofinansowanie, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i  5, przysługują także opiekunowi tymczasowemu, o którym mowa w art. 25. Ustalając prawo do świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, przepisy art. 5 ust. 11 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych stosuje się odpowiednio.

14. Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi, o której mowa w art. 15b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, opiekun tymczasowy składa w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka.

15. W postępowaniach o przyznanie świadczeń i dofinansowania, o których mowa w ust. 1, w imieniu i na rzecz opiekuna, o którym mowa w art. 25' ust. 1, wnioski o świadczenia i dofinansowanie składa i działa w tych postępowaniach wyłącznie starosta lub upoważniony przez niego pracownik jednostki organizacyjnej powiatu.

16. W zakresie, o którym mowa w ust. 14, odpowiednio do starosty lub upoważnionego przez niego pracownika jednostki organizacyjnej powiatu przepisów art. 24 i art. 25 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.

17. Opiekunowi, o którym mowa w art. 25' ust. 1, przyznane świadczenia wypłaca się na rachunek bankowy powiatu, na terenie którego opiekun ten sprawuje opiekę nad dziećmi. Powiat przekazuje przyznane opiekunowi tymczasowemu świadczenia w szczególności w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.

18. Termin na ustalenie prawa do świadczeń lub dofinansowania, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 5, oraz wypłatę przysługujących opiekunowi tymczasowemu świadczeń i dofinansowania liczony jest nie wcześniej niż od dnia udostępnienia odpowiednio organowi właściwemu w rozumieniu ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych lub Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, elektronicznego dostępu do danych gromadzonych w ewidencji małoletnich.

19. Zadania związane z realizacją przez powiat świadczeń i dofinansowania, o których mowa w ust. 1, dla opiekuna, o którym mowa w art. 25' ust. 1, są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej.

20. Koszty obsługi przez powiat świadczeń i dofinansowania, o których mowa w ust. 1, wypłacanych opiekunowi, o którym mowa w art. 25' ust. 1, wynoszą 2% wartości świadczeń przekazanych w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.

21. Do zamówień publicznych niezbędnych do zapewnienia prawa do świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1–4, oraz dofinansowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych.

22. Podmiot udzielający zamówienia, o którym mowa w ust. 21, w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym udzielono tego zamówienia, zamieszcza w Biuletynie Zamówień Publicznych informację o jego udzieleniu, w której podaje:

1)     nazwę i adres siedziby zamawiającego;

2)     datę i miejsce zawarcia umowy lub informację o zawarciu umowy drogą elektroniczną;

3)     opis przedmiotu umowy, z wyszczególnieniem odpowiednio ilości rzeczy lub innych dóbr oraz zakresu usług;

4)     cenę albo cenę maksymalną, jeżeli cena nie jest znana w chwili zamieszczenia ogłoszenia;

5)     wskazanie okoliczności faktycznych uzasadniających udzielenie zamówienia bez zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych;

6)     nazwę (firmę) podmiotu albo imię i nazwisko osoby, z którymi została zawarta umowa.”;

 

Prawo
Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
22 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Prezenty stanowią nawet do 40 proc. świątecznych wydatków większości Polaków [BADANIE]
22 gru 2025

Polacy wskazują, jaką część ich bożonarodzeniowego budżetu stanowią wydatki na prezenty. Spośród 10 wariantów odpowiedzi najczęściej wybierane są przedziały 20-30% oraz 30-40% – odpowiednio 18,5% i 18,2%. Na trzecim miejscu jest zakres 40-50%, podawany przez 12,9% rodaków. Na czwartej pozycji widać 10-20% – 11,3% wskazań. Z kolei 10,2% ankietowanych jest niezdecydowanych. 8,4% respondentów deklaruje 50-60%. Natomiast 6,6% badanych nie kupuje żadnych prezentów.

Alimenty, gdy rodzic nie pracuje. Ile wynoszą?
22 gru 2025

Przepisy nie określają wprost ile powinny wynosić alimenty, jeżeli rodzic pozostaje bez zatrudnienia. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera jednak ważne zasady. Czy możliwe jest zatem zaprzestanie płacenia alimentów, jeśli brakuje stałej pracy?

Przekazanie pracownikowi informacji o warunkach pracy i płacy to za mało. Jakie jeszcze obowiązki obciążają pracodawcę?
22 gru 2025

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

Nie każdego zatrudnianego pracownika trzeba skierować na badania. Dlaczego? Przepisy jasno to wskazują
21 gru 2025

Aby pracodawca zgodnie z przepisami mógł dopuścić zatrudnianego pracownika do pracy, ten musi legitymować się wymaganym orzeczeniem lekarskim o braku przeciwskazań do jej wykonywania. Jednak ta zasada nie obowiązuje w każdym przypadku. Dlaczego?

Od grudnia uważaj na dane udostępniane w czasie rekrutacji. Przepisy się zmieniają, a mało kto zwraca na to uwagę
20 gru 2025

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Gorzka niespodzianka dla korzystających z kominków i centralnego ogrzewania. Można zapłacić wysoką grzywnę
21 gru 2025

Jak co roku wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego ponownie da się wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Czy w tym roku na Wigilię obowiązuje zakaz sprzedaży żywego karpia? Czy grożą za to kary? Co mówią przepisy?
20 gru 2025

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia wraca debata o sprzedaży żywych karpi. Istnieje grono zwolenników tradycji, a także ich przeciwników. Czy w 2025 roku obowiązują jakieś nowe przepisy zakazujące handlu żywymi karpiami? Jakie kary ewentualnie grożą za łamanie prawa? Sprawdzamy aktualny stan prawny i wyjaśniamy na co zwrócić uwagę podczas rybnych świątecznych zakupów.

Jak WIBOR wpływa na ratę kredytu? Radca prawny objaśnia cały mechanizm i tłumaczy z „bankowego” na nasze
20 gru 2025

WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate. Brzmi to trochę jak nazwa skomplikowanej procedury technicznej i szczerze mówiąc - dla Twojego domowego budżetu ma podobne znaczenie. To właśnie ten parametr, niczym niewidzialna ręka, steruje wysokością rat milionów kredytów hipotecznych i leasingów w Polsce. Ale tu pojawia się pewien paradoks. Mimo że ten wskaźnik zagląda do portfela niemal każdemu z nas, zasady jego powstawania są dla większości ludzi - a nawet i przedsiębiorców - równie czytelne, co instrukcja obsługi promu kosmicznego.

Tego wniosku nie składaj pracodawcy z wyprzedzeniem. Rozpatrzy go odmownie i będzie miał rację
19 gru 2025

Pewnych spraw nie należy odkładać na ostatnią chwilę. Innych z kolei nie można załatwiać zbyt wcześnie. Dotyczy to również relacji między pracodawcą a pracownikiem. Każdorazowo trzeba rozważyć, który moment będzie najlepszy na dopełnienie konkretnego obowiązku.

pokaż więcej
Proszę czekać...