Prezydent podpisał ustawę dotyczącą wakacji kredytowych w 2024 r. Kto będzie mógł skorzystać z nowych rozwiązań?
- Nowelizacja ustawy o wsparciu kredytobiorców
- Dla kogo wakacje kredytowe w 2024 roku?
- Pozostałe rozwiązania
Nowelizacja ustawy o wsparciu kredytobiorców
Jak podała kancelaria Prezydenta, ustawa z dnia 12 kwietnia 2024 r. o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom została podpisana 2 maja 2024 r.
Ustawa dokonuje nowelizacji ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2452) oraz ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz. U. z 2023 r. poz. 414 i 1723).
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy celem zmian jest czasowe przedłużenie okresu obowiązywania rozwiązań osłonowych w postaci wakacji kredytowych oraz zwiększanie wykorzystania środków z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Dla kogo wakacje kredytowe w 2024 roku?
Nowelizacja ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (art. 1 ustawy) przewiduje, po pierwsze, zmianę wskaźnika wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy (tzw. wskaźnika RdD – Raty do dochodu). Ustawa przewiduje ustalenie tego parametru na poziomie 40%, w miejsce obecnego 50%. Jeżeli stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego będzie wyższy niż 40% dochodu jego gospodarstwa domowego, będzie on mógł wnioskować o wsparcie lub pożyczkę na spłatę zadłużenia.
Drugą zmianą jest zwiększenie kwoty dochodu uprawniającego do uzyskania wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia. Skorzystanie ze wsparcia możliwe będzie, jeżeli miesięczny dochód gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie będzie przekraczał dwuipółkrotności dochodów określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Obecnie obowiązuje warunek nieprzekroczenia dwukrotności tej kwoty.
Okres przez jaki wsparcie będzie udzielane ulegnie wydłużeniu z 36 do 40 miesięcy. Wartość maksymalnego wsparcia ulegnie zwiększeniu z 2000 zł do 3000 zł oraz wydłużony zostanie okres spłat wsparcia (lub pożyczki) z 144 rat do 200 rat. Maksymalna wysokość wsparcia lub pożyczki wyniesie 120 tys. zł.
Ustawa wprowadza umorzenie 66 rat po dokonaniu terminowej spłaty 134 rat. Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają na umorzenie 44 rat, po dokonaniu bez opóźnienia spłaty 100 rat. W wyniku takiego rozwiązania kwota umorzenia będzie mogła wynieść 39,6 tys. zł (66 rat) w miejsce obecnych 22 tys. zł.
Nowelizacja ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (art. 2 ustawy) prowadzi do przedłużenia obowiązywania mechanizmu wakacji kredytowych na rok 2024. Nowelizacja przewiduje, aby zawieszenie to przysługiwało w wymiarze dwóch miesięcy od dnia 1 czerwca 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2024 r. oraz w wymiarze dwóch miesięcy od dnia 1 września 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Jednocześnie nowelizacja wyżej wskazanej ustawy przewiduje wprowadzenie kryterium, zgodnie z którym zawieszenie spłaty kredytu będzie przysługiwało konsumentowi, jeżeli wartość udzielonego kredytu nie przekroczy 1 200 000 zł oraz średnia arytmetyczna wartość wskaźnika RdD w rozumieniu ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, za okres ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku będzie przekraczać 30% albo na dzień złożenia wniosku uprawniony kredytobiorca ma na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, przez które rozumie się także dzieci, nad którymi kredytobiorca sprawuje rodzinną pieczę zastępczą, oraz osoby przebywające w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka, o której mowa w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny.
Weryfikacja wniosku o zawieszenie spłaty kredytu będzie odbywać się na zasadach dotychczasowych. Wraz z wnioskiem będzie składane stosowne oświadczenie, że wniosek dotyczy umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz, że spełniony jest warunek kryterium dochodowego, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Pozostałe rozwiązania
Ustawa przedłuża także możliwość korzystania z instrumentu wsparcia skierowanego do inwestorów społecznego budownictwa czynszowego polegającego na zawieszeniu spłaty kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa. Warunkiem tej formy pomocy będzie, jak dotychczas, przesłanka udzielenia kredytów na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem lub budowę lokali mieszkalnych, do których ustanowione zostanie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, przeznaczonych dla lokatorów o umiarkowanych dochodach (bez zdolności kredytowej). Zawieszenie spłaty kredytu będzie możliwe na czas czterech miesięcy w 2024 r., jednak łącznie nie dłuższy niż 12 miesięcy.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.