Emeryci chcą mieć do wyboru aż trzy momenty przeliczenia kapitału emerytalnego na emeryturę na podstawie tablic emerytalnych GUS. Zły wybór tego momentu powoduje spadek emerytury. Posłanka mówi o obniżce emerytur przez tablice trwania życia GUS aż o 7,2%. To jej zdaniem "kara" za to, że emeryci uwierzyli w to, że opóźnienie o rok przejścia na emeryturę spowoduje jej zwiększenie. Na końcu artykułu negatywna odpowiedź rządu w pliku PDF (całość do ściągnięcia na komputer).
Przykład takiej sytuacji podała posłanka Małgorzata Gromadzka. Oto jej opinia:
Twierdzenie byłej pani prezes ZUS, że przedłużenie pracy zwiększa wymiar emerytury, jest dzisiaj nieprawdziwe, a przedłużenie pracy o rok spowodowało spadek naliczonej emerytury o 7,2%, wynikający z zastosowania nowej tablicy trwania życia. Rekordowa liczba osób, która zdecydowała się przejść w miesiącu lutym ubiegłego roku na emeryturę, wynikała właśnie z zastosowania tablicy dalszego trwania życia, która stała się niekorzystna w następnym okresie przejścia na emeryturę. Gdyby osoby mające wiek emerytalny, lecz jeszcze pracujące bez pobierania emerytury, mogły dokonać wyboru roku stosowania tablic dalszego trwania życia po osiągnięciu wieku emerytalnego, nie wystąpiłaby taka sytuacja, jak w lutym 2023 r. Pracujący senior miałby motywację do dalszej pracy i jego emerytura rzeczywiście by wzrastała wraz z przedłużeniem pracy.
Anna Czerwiec osiągnęła wiek emerytalny w 2025 r. Ale pracuje dalej. Na emeryturę przechodzi w 2027 r. I według propozycji posłanki M. Gromadzkiej będzie mogła sobie wybrać kilka wariantów tablic GUS do przeliczenia emerytury (w tym te z 2027 r.).
Posłanka zabiegała poprzez interpelację poselską o zmianę art. 26 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. 2022 poz. 504, ze zm.)
art. 26 ust. 5 i 6 ww ustawy
5. Tablice GUS są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6
6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Chodzi o to, aby w przepisie pojawił się jeszcze trzeci moment przeliczenia emerytury przy pomocy tablic GUS - moment rzeczywistego przejścia na emeryturę.
Są dwa momenty przeliczenia przy pomocy tablic GUS emerytur. Emeryci chcą trzeciego
Posłanka wskazała, że jeżeli pracownik opóźni np. o rok moment przejścia na emeryturę - zdecyduje się na pracę, to straci na tym z powodu tablic GUS. Rozwiązaniem tego są trzy momenty wyboru przeliczenia kapitału na emeryturę:
Moment 1 - wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego (tak jest dzisiaj)
Moment 2 - ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn (tak jest dzisiaj)
Moment 3 - przejście na emeryturę (Tak mogłoby być - ważne dla osób, które chcą popracować kilka lat dłużej i zwiększyć wartość emerytury)
Posłanka Małgorzata Gromadzka:
Dla sprawiedliwego i społecznie akceptowalnego sposobu naliczenia emerytury wystarczy zmienić zapis art. 26 ust. 6 w brzmieniu: 6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym w momencie lub po osiągnięciu wieku emerytalnego ubezpieczony zdecydował o przejściu na świadczenie emerytalne. Taki sposób brzmienia art. 26 ust. 6 ww. ustawy dawałby możliwość wyboru roku, w którym pracujący senior zdecydowałby się na przejście na emeryturę. W obecnym stanie prawnym dalsza praca po osiągnięciu wieku emerytalnego powoduje, że naliczona emerytura jest mniejsza niż obliczona w lutym ubiegłego roku.
Rząd nie zgadza się z emerytami. Dwa momenty przeliczenia emerytur. Emeryci chcą trzeciego. Bo emerytury się zmniejszyły o 7,2%
Podstawę obliczenia emerytury, zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej, stanowi suma:
- zwaloryzowanej kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne zapisane na koncie osoby ubezpieczonej w ZUS - po 31 grudnia 1998 r. do końca miesiąca przed tym, w którym przysługuje wypłata emerytury,
- kwota środków zaewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem ich waloryzacji,
- kwoty kapitału początkowego po waloryzacjach.
Tablice średniego dalszego trwania życia ogłasza, zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy emerytalnej ,co roku w formie komunikatu (do 31 marca), Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim. Tablice te są podstawą do obliczenia emerytur na wnioski zgłoszone przez ubezpieczonych od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku i są wspólne dla kobiet i mężczyzn.
Mając powyższe na względzie informuję, że przyjęte rozwiązania wynikają z reformy ubezpieczeń społecznych, są z nią zgodne i w sposób zabezpieczający interesy ubezpieczonych regulują poruszoną w zapytaniu poselskim tematykę. W związku z tym w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie są prowadzone prace legislacyjne, zmierzające do zmiany obowiązujących w tym obszarze regulacji.