Właściciele mieszkań nie będą mogli chronić się przed ptakami. Już jutro posłowie zajmą się propozycją nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt. Co zakłada projekt nowelizacji? Jakie przepisy regulują ochronę ptaków w Polsce?
- Właściciele mieszkań nie będą mogli chronić się przed ptakami [Projekt ustawy]
- Ochrona ptaków w Polsce
W piątek, 22 listopada 2024 r. w Sejmie odbędzie się pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw. W ocenie projektodawców, proponowane zmiany przyczynią się m.in. do poprawy dobrostanu zwierząt oraz doprecyzowanie i rozszerzenie zakresu ochrony zwierząt tak, by lepiej uwzględniać ich potrzeby fizyczne, psychiczne oraz społeczne.
Właściciele mieszkań nie będą mogli chronić się przed ptakami [Projekt ustawy]
Nowela wprowadza m.in. zakaz montowania lub utrzymywania na elementach budynków urządzeń lub przedmiotów mogących powodować zranienie lub okaleczenie ptaków. Chodzi w szczególności o kolce lub druty. Stanowić ma o tym dodany art. 10e "Zabrania się montowania lub utrzymywania na elementach budynków urządzeń lub przedmiotów mogących powodować zranienie lub okaleczenie ptaków, w szczególności kolców i drutów". W projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw znalazły się także między innymi zapisy dotyczące zakazu używania wyrobów pirotechnicznych widowiskowych klasy F2 oraz klasy F3, trzymanie zwierząt domowych na uwięzi (dozwolone jest tymczasowe trzymanie zwierząt domowych na uwięzi podczas spacerów lub transportu), czy obowiązek oznakowania psów i kotów.
Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw (Druk nr 700)
Ochrona ptaków w Polsce
Warto pamiętać, że ochrona ptaków w Polsce regulowana jest m.in. w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, a także w dyrektywach unijnych, takich jak np. DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Ponadto, warto także zapoznać się z opinią Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z lipca 2018 r., który odniósł się do zabezpieczania powierzchni tzw. "kolcami na ptaki". Na wstępie przypomniał, że wszystkie gatunki ptaków spotykane w Polsce są chronione na mocy prawa międzynarodowego, gdyż wymienione są w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Wszystkie gatunki ptaków są objęte ochroną również w prawie krajowym. W stanowisku GDOŚ przypomniał, że podstawą są dwa rozporządzenia - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. poz. 2183), obejmujące ogromną większość (434 gatunki) gatunków ptaków oraz rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych (Dz. U. Nr 45, poz. 433, z późn. zm.), obejmujące łowne gatunki ptaków (13 gatunków). Ochroną gatunkową są więc objęte również wszystkie „pospolite” gatunki ptaków, np. gołębie miejskie, wróble czy wrony. Oznacza to, że nie okazów dziko występujących zwierząt nie można m.in. umyślnie zabijać, okaleczać, chwytać i przetrzymywać, płoszyć i niepokoić. a co z montażem kolców?
Poniżej prezentujemy fragment stanowiska GDOŚ dotyczący stosowania modułów z kolcami w celu odstraszania ptaków:
"Sam montaż kolców odstraszających ptaki nie wymaga zezwolenia, gdyż nie jest wymieniony jako czynność zakazana w ustawie o ochronie przyrody. Należy jednak podkreślić, że odstraszacze w postaci kolców, w przypadku nieprawidłowego montażu, mogą stanowić zagrożenie dla ptaków. Za nieprawidłowy montaż uważa się wszelkie sytuacje, w których urządzenie nie jest widoczne dla zwierząt z daleka, jak np. kolce zamontowane we wnękach balkonowych lub okiennych na ich suficie bądź ścianach bocznych (skierowane w dół bądź w bok). Ponadto, niedopuszczalny jest montaż urządzenia w sposób utrudniający ptakom dostęp do stanowisk bądź siedlisk lęgowych, np. zasłaniając częściowo lub całkowicie wlot do otworów, szczelin, gniazd już zajmowanych, itp. Działanie takie stanowi naruszenie zakazu wskazanego w ustawie o ochronie przyrody, art. 52 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, gdyż utrudnia lub uniemożliwia dostęp do siedliska bądź schronienia. W zależności od sytuacji, nieprawidłowy montaż może również prowadzić do naruszenia innych zakazów, wymienionych w art. 52 ust. 1 ww. ustawy, gdyż może prowadzić np. do okaleczenia, a nawet śmierci zwierzęcia.
Należy w tym miejscu podkreślić, iż zgodnie z art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody, kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową, podlega karze aresztu lub grzywny. W związku z powyższym zaleca się, aby podmioty zajmujące się dystrybucją i montażem urządzeń odstraszających w postaci kolców przeszkoliły osoby (lub swoich pracowników) odpowiedzialne za praktyczne montowanie urządzeń w zakresie ich instalowania w sposób zgodny z przepisami ochrony przyrody. Pożądanym działaniem byłoby również zamieszczenie stosownej, wyczerpującej informacji przy produktach tego typu, celem uniknięcia zagrożenia dla dzikich zwierząt w przypadku wyrażenia przez klienta chęci wykonania przez niego montażu indywidualnie. (…)
Obecnie, w oparciu o dostępną wiedzę i doświadczenia, spośród dostępnych na rynku produktów typu „kolce na ptaki”, za najbardziej bezpieczny dla ptaków typ urządzenia należy uznać kolce z zabezpieczonymi ostrymi końcówkami, np. za pomocą nakładek gumowych bądź silikonowych (zagięcia w dół ani stępienia końcówki drutu nie traktuje się jako skuteczne zabezpieczenie). Taki typ urządzenia zwykle zapobiega zranieniu ptaków, nawet w sytuacji przypadkowego znalezienia się zwierzęcia w bezpośredniej bliskości modułu. Ponadto, kolce z zabezpieczonymi końcówkami nie powinny stanowić zagrożenia dla zdrowych ptaków. W przypadku zabezpieczenia typu kolce zaleca się więc stosowanie tego wariantu.
Czy istnieją lepsze (ale nadal skuteczne) rozwiązania?
Aktualnie na polskim rynku dostępne są również typy zabezpieczeń inne niż moduły z kolcami. Rekomendowanym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska rozwiązaniem są bezpieczne dla zwierząt druciane spirale bądź ruchome, obrotowe druty. Dodatkową zaletą tych typów urządzeń jest również lepsze zabezpieczenie przed przypadkami zakładania gniazd na samych modułach (zdarza się to na kolcach), gdyż nie dają podpory narzucanemu przez ptaki materiałowi gniazdowemu".