Nowelizacja: Strata wartości działki przez zakaz budowy domu. Plan ogólny. Blisko szkoła. Blisko las

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
Nowelizacja: Domy mają być gęściej. Szkoła nie dalej niż 1,5 km w mieście (na wsi 3 km). Las 20 ha nie dalej niż 3 km od domu / Shutterstock

W 2026 r. utrudnienia w budowie domów. Nie tylko najdalej 1,5 km do szkoły podstawowej (w mieście - na wsi 3 km). Blisko domu musi być (nie dalej niż 3 km) o powierzchni 20 ha park, ogródek jordanowski albo las. Park i ogródek jordanowski muszą mieć infrastrukturą. Te zasady miały być wdrożone najpóźniej od 1 stycznia 2026 r. (decyzja rządu premiera M. Morawieckiego). Ostateczna data to połowa 2026 r. (decyzja rządu premiera D. Tuska). Ważne zastrzeżenie - dana gmina może nowe zasady wdrożyć wcześniej niż 30 czerwca 2026 r.

Limity dla budowy domu w 2026 r. Dom musi być blisko szkoły i jednocześnie 20 ha parku, ogrodu jordanowskiego, lasu i szkoły podstawowej.

Co to jest obszar zieleni publicznej?

Są dwa rodzaje „zieleni publicznej” w tej ustawie:

Rodzaj 1 - teren o powierzchni nie mniejszej niż 0,05 ha pokryty roślinnością, wyposażony w infrastrukturę techniczną i rekreacyjną, w szczególności park, zieleniec, ogród jordanowski lub zabytkowy. Musi to być więcej obszar ZAGOSPODAROWANY. Dlatego nie traktuje się jako „zieleni publicznej”  roślin towarzyszących drogom, budynkom, składowiskom, lotniskom, dworcom kolejowym oraz obiektom przemysłowym.

Rodzaj 2 - las, o którym mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach. Sięgamy więc  do tego przepisu. Lasem w rozumieniu tej ustawy jest grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony:

a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
c) wpisany do rejestru zabytków.

Powyższe limity 0,05 ha albo 0,1 ha wydają się niegroźne. To są jednak tylko pewne klocki (jak w Lego). Zostały zwiększone do .... 20 ha (wiele klocków). O czym poniżej.

 Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Gminne standardy urbanistyczne

Gminy uchwalają tzw. „plany ogólne”. Można budować dom jednorodzinny tam, gdzie plan pozwala. To dopiero pierwszy etap – mieć działkę tam, gdzie plan pozwala. Drugi to sprawdzić odległości. Dom jednorodzinny musi być jednocześnie w zgodzie z planem ogólnym i w odpowiedniej odległości do:

1) szkoły podstawowej (1,5 km – limit dla miasta albo 3 km – limit dla wsi)

2) obszaru zielonego (1,5 km albo 3 km). Te limity są takie same dla wsi i miasta.

UWAGA! Obszar zielony musi mieć odpowiedni dużą powierzchnię. To jest aż 20 ha dla odległości 3 km od domu.

Jakie limity odległości do szkoły dla budowy domu w 2026 r. na wsi i w mieście

Przez zapewnienie dostępu do szkoły podstawowej rozumie się położenie działki ewidencyjnej w odległości nie większej niż:

1) 1500 m w miastach,

2) 3000 m poza miastami

- liczonej jako droga dojścia ogólnodostępną trasą dla pieszych od granicy tej działki do budynku szkoły podstawowej (nie liczymy tego w linii prostej).

WAŻNE! Gmina może zmienić te limity w drodze odpowiedniej uchwały.

Przykład

Jeżeli więc w gminie jest jedna szkoła a dojazd do niej wynosi 8 km od granicy gminy, to gmina może ustanowić limit odległości np. na 5 km do tej szkoły podstawowej.

Jakie limity odległości do parku, ogródka jordanowskiego, lasu dla budowy domu w 2026 r. na wsi i w mieście

Przez zapewnienie dostępu do obszarów zieleni publicznej rozumie się położenie działki ewidencyjnej w odległości nie większej niż:

1) 1500 m od obszarów zieleni publicznej o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 3,0 ha oraz

2) 3000 m od obszaru zieleni publicznej o powierzchni nie mniejszej niż 20 ha

- liczonej jako droga dojścia ogólnodostępną trasą dla pieszych od granicy tej działki do granicy obszaru zieleni publicznej.

WAŻNE! Gmina może zmienić te limity 1,5 km i 3 km w drodze odpowiedniej uchwały.  Ma jednak ograniczenia co do postąpienia w podobny sposób z wielkością terenów zielonych. Może je jedynie zmniejszyć np. o 50%.

Przykład

Gmina wiejska zwiększyła 3 km limit odległości z ustawy do 8 km i zmniejszyła powierzchnię lasu do 10 ha.

Podstawa prawna dla powyższych tez

To art. 13f. ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

link do ustawy nowelizującej uchwalonej w połowie 2023 r. (poprzedni rząd) i wchodzącej etapami w życie w okresie kilku lat. Jest to USTAWA z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (Poz. 1688).

Obecny rząd przesunie ostateczne daty dla nowych zasad na połowę 2026 r.

W 2026 r. nie wybudujesz domu jednorodzinnego jak nie masz blisko 20 ha parku, ogrodu jordanowskiego, lasu. Musi obok być szkoła

W 2026 r. nie wybudujesz domu jednorodzinnego jak nie masz blisko 20 ha parku, ogrodu jordanowskiego, lasu. Musi obok być szkoła

Prawo
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Koniec z absurdem tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców – od teraz dodatkowy dzień wolny na każde kolejne dziecko?
03 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
03 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
03 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...