Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 608 w brzmieniu nadanym w druku 1662). Zmiana została przyjęta 26 września 2025 roku na podstawie projektu poselskiego, tzw. "ustawa łańcuchowa" i ma na celu podniesienie standardów opieki nad zwierzętami domowymi oraz eliminację praktyk szkodliwych dla dobrostanu psów. Zmieni się nie tylko kwestia łańcuchów ale i minimalnej wielkości kojców.
- Łańcuchy zerwane a psy wolne? Jest nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt
- Większa ochrona praw zwierząt. Najistotniejsze zmiany
- Tło zmian i ich uzasadnienie
- Debata parlamentarna i kontrowersje związane z ustawą łańcuchową
- Nowe obowiązki opiekunów psów
- Kiedy ustawa łańcuchowa wchodzi w życie?
Łańcuchy zerwane a psy wolne? Jest nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt
Sejm uchwalił nowelizację ustawy o ochronie zwierząt wprowadzającą całkowity zakaz trzymania psów na łańcuchach. Zmiana została przyjęta 26 września 2025 roku na podstawie projektu poselskiego, tzw. "ustawa łańcuchowa" i ma na celu podniesienie standardów opieki nad zwierzętami domowymi oraz eliminację praktyk szkodliwych dla dobrostanu psów. Zmieni się nie tylko kwestia łańcuchów ale i minimalnej wielkości kojców.
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1580) podkreśla, że zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
Większa ochrona praw zwierząt. Najistotniejsze zmiany
Na gruncie przyjętej nowelizacji ww. ustawy wprowadzono całkowity zakaz trzymania psów na uwięzi niezależnie od długości lub rodzaju łańcucha. Co więcej, określono katalog wyjątków dopuszczających krótkotrwaowe stosowanie uwięzi w konkretnych sytuacjach takich jak spacer, transport, zabiegi weterynaryjne czy wejście do sklepu. Również uregulowano warunki utrzymania psów na zewnątrz i wprowadzono minimalne standardy oraz wymiary kojców. Co istotne zdefiniowano też obowiązek zapewnienia psu codziennego ruchu poza miejscem stałego przebywania. Ale uwaga, to nie jest jeszcze prawo bezwzględnie obowiązujące. Przed "ustawą łańcuchową" długa droga, ponieważ musi przejść ostatecznie przez Senat i co najważniejsze musi uzyskać podpis Prezydenta RP.
Tło zmian i ich uzasadnienie
Obowiązujące wcześniej przepisy z 1997 roku dopuszczały trzymanie psa na łańcuchu, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów dotyczących długości uwięzi i czasu jej stosowania. Przepisy te funkcjonowały w praktyce jako rozwiązanie trudne do egzekwowania i często nieskuteczne w ochronie zwierząt.
Nowelizacja ma zagwarantować realne polepszenie warunków bytowania psów i usunąć regulacyjne luki, które przez lata ograniczały skuteczność nadzoru nad przestrzeganiem norm.
Pies na łańcuchu
Pies na łańcuchu
ShutterStock
Debata parlamentarna i kontrowersje związane z ustawą łańcuchową
Projekt wywołał intensywną dyskusję poselską. Wsparcie dla zakazu było szerokie, natomiast spory koncentrowały się na szczegółach wykonawczych:
- Krytyczne głosy wskazywały na ryzyko nadmiernego obciążenia finansowego mieszkańców wsi oraz możliwość wzrostu porzucania zwierząt, jeżeli właściciele nie będą w stanie szybko dostosować zabudowy i wyposażyć kojców zgodnie z wymogami.
- Najwięcej emocji wzbudziły regulacje dotyczące wymiarów kojców i precyzja katalogu wyjątków.
- Sejm przyjął ustawę w wersji zarekomendowanej przez Komisję Nadzwyczajną ds. Ochrony Zwierząt.
Nowe obowiązki opiekunów psów
Według aktualnej wersji nowelizacja, która będzie procedowana:
- Uwięź jest dopuszczalna wyłącznie w określonych sytuacjach: przy transporcie, podczas wystaw i treningów, w trakcie zabiegów weterynaryjnych, krótko poza miejscem stałego pobytu w warunkach niepogarszających dobrostanu, oraz gdy uwięź jest niezbędna dla ochrony ludzi lub zwierząt i brak jest innego adekwatnego środka.
- Zamiast łańcuchów właściciele muszą zapewnić kojec spełniający określone wymagania konstrukcyjne. Kojec musi mieć utwardzoną, częściowo zadaszoną powierzchnię oraz budę z dostępem do karmy i wody. Minimalne powierzchnie kojców zostały ustalone według masy psa: 10 m2 dla psów do 20 kg, 15 m2 dla psów od 20 do 30 kg, 20 m2 dla psów powyżej 30 kg.
- Zwolnienia z niektórych obowiązków przewidziano dla zwierząt pracujących w celach specjalnych oraz dla psów utrzymywanych w schroniskach. Każdy pies musi mieć codzienny dostęp do ruchu dostosowanego do wieku, stanu zdrowia i potrzeb gatunkowych.
Kiedy ustawa łańcuchowa wchodzi w życie?
Ustawa zacznie obowiązywać po upływie 12 miesięcy od dnia jej ogłoszenia (oczywiście do tego jeszcze długa droga), co ma dać właścicielom czas na dostosowanie warunków utrzymania zwierząt. Wprowadzone regulacje przybliżają polskie prawo do standardów europejskich w zakresie ochrony zwierząt i odpowiadają badaniom wskazującym negatywne skutki życia psów na uwięzi dla ich zdrowia psychicznego i fizycznego. Skuteczność reformy będzie zależała od precyzji wykonawczych przepisów oraz od realnych możliwości egzekwowania nowych wymogów.
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1580)