Weszły w życie nowe przepisy, które przedłużają mechanizmy osłonowe! Rząd przedłużył mechanizmy osłonowe i ustalił maksymalną stawkę za energię. Wprowadzono też znaczną ulgę na rachunku, zawieszając jedną z kluczowych opłat. Sprawdź, do kiedy obowiązuje wsparcie i kto z niego skorzysta!
- Zawieszenie opłaty mocowej
- Kto jeszcze skorzysta z zamrożenia cen prądu?
- Ważne terminy dla odbiorców wrażliwych
- Perspektywy na 2026 rok i prognozy cen prądu
- Kluczowe kwestie dla Twojego rachunku
Ze względu na niestabilną wciąż sytuację na rynku energetycznym oraz wysokie ceny w taryfach, rząd podjął decyzję o kontynuowaniu mechanizmów osłonowych wprowadzonych pierwotnie w celu ochrony domowych budżetów. Nowelizacja ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców rozszerzyła zakres obowiązywania kluczowych mechanizmów wsparcia na lata 2025 i prawdopodobnie 2026.
Celem tych działań jest uniknięcie szokowego wzrostu cen dla gospodarstw domowych oraz podmiotów wrażliwych, który nastąpiłby po powrocie do pełnych taryf zatwierdzanych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE).
Cena maksymalna za prąd
Najważniejszą informacją dla gospodarstw domowych jest przedłużenie obowiązywania ceny maksymalnej. Mechanizm ten został przedłużony i obowiązuje automatycznie do końca 2025 roku (31 grudnia 2025 r.) bez względu na poziom zużycia. Obecnie trwają prace nad nowym systemem bonów energetycznych i nowymi cenami taryfowymi, które wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku.
Maksymalna cena za 1 MWh energii elektrycznej (netto) to nadal 500 zł. Jest to kwota znacząco niższa niż rynkowe ceny energii oraz taryfy zatwierdzane przez Prezesa URE bez interwencji państwa. W okresie obowiązywania ceny maksymalnej, co kluczowe dla dużych rodzin i gospodarstw z pompami ciepła, nie stosuje się limitów zużycia prądu. Oznacza to, że niezależnie od tego, ile energii elektrycznej zużyjesz, dostawca ma obowiązek rozliczyć ją po cenie nie wyższej niż 500 zł/MWh.
Aby skorzystać z tej ceny, odbiorca w gospodarstwie domowym (grupa taryfowa G) nie musi składać żadnych dodatkowych wniosków. Mechanizm ten jest stosowany automatycznie przez sprzedawcę energii. Obejmuje on zarówno energię czynną, jak i opłaty dystrybucyjne.
Zawieszenie opłaty mocowej
Równolegle z utrzymaniem ceny maksymalnej, zawieszone zostało również pobieranie opłaty mocowej od odbiorców w gospodarstwach domowych. Ta decyzja to natychmiastowa, odczuwalna ulga finansowa dla każdego gospodarstwa.
Czym jest opłata mocowa i jak wpływa na koszty?
Opłata mocowa to stała pozycja na Twoim rachunku za prąd, która ma na celu zapewnienie finansowania budowy i utrzymania elektrowni dyspozycyjnych, niezbędnych do stabilnego funkcjonowania polskiego systemu energetycznego (tzw. rynku mocy). Opłata ta naliczana jest w stałej stawce miesięcznej, zależnej od rocznego zużycia energii w danym gospodarstwie domowym, co w praktyce dzieli odbiorców na kilka progów zużycia.
Zawieszenie pobierania tej opłaty na kolejne miesiące oznacza realne obniżenie rachunku o wartość stałej miesięcznej opłaty.
Szczegółowy wpływ zawieszenia opłaty mocowej
Aby pokazać, ile faktycznie możesz zaoszczędzić, musimy odwołać się do progów zużycia, na podstawie których naliczana była opłata mocowa (stawki bazowe z 2024 r. zostałyby waloryzowane na 2025/2026 r., ale posługujemy się ich strukturą):
Tabela 1. Szacowane miesięczne stawki opłaty mocowej a roczna oszczędność
Roczne Zużycie Energii | Przykładowa Miesięczna Opłata Mocowa (szac.) | Szacunkowa Roczna Oszczędność |
---|---|---|
Poniżej 500 kWh | ok. 2,90 zł | ok. 35 zł |
501 do 1200 kWh | ok. 6,96 zł | ok. 84 zł |
1201 do 2800 kWh | ok. 11,61 zł | ok. 139 zł |
Powyżej 2800 kWh | ok. 15,48 zł | ok. 186 zł |
Opłata mocowa, podobnie jak cena maksymalna, zawieszana jest automatycznie. A zatem nie musisz składać w tym celu żadnych dokumentów. Oszczędności, które dla przeciętnego gospodarstwa domowego mogą sięgać kilkunastu do kilkudziesięciu złotych miesięcznie (czyli od 84 zł do 186 zł rocznie w zależności od zużycia), są bezpośrednim efektem interwencji ustawodawcy.
Kto jeszcze skorzysta z zamrożenia cen prądu?
Z zamrożenia cen skorzystają nie tylko gospodarstwa domowe. Niższa cena prądu dotyczyć będzie również innych, kluczowych dla funkcjonowania państwa i społeczeństwa podmiotów.
1. Jednostki samorządu terytorialnego i podmioty użyteczności publicznej: Dla tych instytucji (szkoły, szpitale, gminy, itp.) cena maksymalna została utrzymana na wyższym poziomie 693 zł/MWh netto i obowiązuje co najmniej do końca marca 2025 roku, z dużą możliwością dalszego przedłużenia.
2. Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP): Ta grupa również jest objęta osłonami. Warunki wsparcia są ustalane indywidualnie i zależą od taryf, jednak interwencja rządu ma na celu złagodzenie szoku cenowego, który mógłby negatywnie wpłynąć na ich stabilność finansową i konkurencyjność.
Ważne terminy dla odbiorców wrażliwych
Dla tzw. wrażliwych odbiorców (np. podmioty prowadzące małe przedsiębiorstwa, szpitale, szkoły, jednostki rolnicze) kluczowe jest to, że nie zawsze korzystają oni z automatyzmu. Jeśli prowadzisz małe przedsiębiorstwo lub działalność rolniczą, koniecznie zweryfikuj aktualne terminy składania oświadczeń do swojego sprzedawcy energii.
Choć mechanizm automatyczny dotyczy głównie gospodarstw domowych, inne podmioty muszą dostarczyć odpowiednie oświadczenia do swojego dostawcy w określonych terminach (często do 31 stycznia danego roku), aby zakwalifikować się do preferencyjnych cen. Brak takiego oświadczenia może skutkować rozliczeniem po pełnej, rynkowej cenie taryfowej.
Perspektywy na 2026 rok i prognozy cen prądu
Mechanizmy osłonowe, polegające na przedłużeniu ceny maksymalnej na poziomie 500 zł/MWh netto oraz zawieszeniu opłaty mocowej to wyraźny sygnał, że pomimo stabilizacji na rynkach, ceny taryfowe wciąż są uznawane za zbyt wysokie dla portfeli Polaków.
Co dalej? Choć cena maksymalna jest przedłużana z roku na rok, docelowo polski rynek energetyczny ma powrócić do pełnej taryfikacji, ale w sposób bardziej kontrolowany. Rząd sygnalizuje, że celem na rok 2026 jest wprowadzenie bardziej ukierunkowanych form wsparcia, takich jak bony energetyczne, które mają zastąpić powszechne mrożenie cen.
Bony energetyczne mają być skierowane do gospodarstw domowych o najniższych dochodach. Byłoby to odejście od zasady uniwersalnej ceny maksymalnej na rzecz wsparcia celowanego, co jest zgodne z unijnymi trendami. Ostateczne taryfy na 2026 rok będą jednak zależeć od sytuacji geopolitycznej, cen paliw kopalnych (gazu i węgla) oraz od finalnej decyzji rządu o stopniowym lub gwałtownym wygaszaniu tarczy osłonowej. Prawdopodobnym scenariuszem jest stopniowe podnoszenie ceny maksymalnej w 2026 r. do poziomów bliższych taryfom URE, ale poniżej pełnych cen rynkowych.
Kluczowe kwestie dla Twojego rachunku
Aby w pełni wykorzystać wsparcie, pamiętaj:
• Automatyzm: Jako odbiorca w gospodarstwie domowym, cenę 500 zł/MWh netto oraz brak opłaty mocowej masz naliczone automatycznie, bez konieczności składania wniosków.
• Rozliczenie: Na Twoim rachunku nadal widoczne będą pełne ceny taryfowe, ale podana zostanie ulga (tzw. rabat ustawowy), sprowadzająca ostateczną cenę energii czynnej do poziomu 500 zł/MWh netto.
• Taryfa: Nawet jeśli masz taryfę G12 (nocną i dzienną), cena maksymalna odnosi się do całości Twojego zużycia, chroniąc Cię przed wzrostem cen w obu strefach.
Mechanizmy te mają fundamentalne znaczenie dla stabilności finansowej polskich gospodarstw domowych w obliczu wciąż niestabilnego rynku. Ich przedłużenie na 2025 i 2026 rok jest kosztownym, ale koniecznym elementem polityki osłonowej.
Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w latach 2023–2025 (Dz.U. z 2025 r. poz. 1302)
Ustawa z dnia 23 maja 2025 r. o bonie energetycznym i o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2025 r. poz. 901)