Rząd udostępnił nową ważną funkcję w aplikacji mObywatel. Szacuje się, że z aplikacji korzysta już około 11 milionów Polaków. Poprzez aplikację mObywatel dostępny jest od teraz podpis elektroniczny – chwali się Ministerstwo Cyfryzacji w komunikacie z 23 października 2025 r. Przeczytaj szczegóły o wymogach, jakie trzeba spełnić i obowiązujących zasadach.
- Kwalifikowany podpis elektroniczny – co to jest i do czego służy?
- Jakie dotychczas były dostępne rozwiązania, gdy chciałem korzystać z podpisu elektronicznego kwalifikowanego?
- Kwalifikowany podpis elektroniczny w mObywatelu
- Kwestie techniczne korzystania z podpisu elektronicznego w aplikacji mObywatel
Kwalifikowany podpis elektroniczny – co to jest i do czego służy?
Kwalifikowany podpis elektroniczny to rodzaj podpisu, który ma równoważną moc prawną z ze zwykłym, odręcznym podpisem. Oznacza to, że wszędzie tam, gdzie prawo wymaga formy pisemnej, możemy zamiennie z nią stosować podpis elektroniczny kwalifikowany. Podpis taki jest składany z wykorzystaniem informatycznych środków zapewniających jego autentyczność, identyfikowalność składającej go osoby i potwierdzenie jej tożsamości oraz sygnaturę daty i czasu dokonania podpisu w dokumencie elektronicznym (np. w formacie PDF). Jest on bezpieczny, albowiem dzięki rozwiązania kryptograficznym uniemożliwia jego podrobienie. Za jego pomocą możesz podpisywać dokumenty, które możesz wysyłać w formie załącznika do wiadomości e-mail, a będą równoważne pod względem prawnym z dokumentami wydrukowanymi i podpisanymi odręcznie.
Podpisu elektronicznego nie można mylić z podpisem zaufanym, który nie jest równoważny z podpisem odręcznym i nie nadaje formy równoważnej z pisemną podpisanemu nim dokumentowi. Może on być używany tylko gdy przepisy wyraźnie przewidują taką formę podpisu, co najczęściej ma miejsce w sprawach urzędowych, przy kontakcie z organami administracji publicznej.
Jakie dotychczas były dostępne rozwiązania, gdy chciałem korzystać z podpisu elektronicznego kwalifikowanego?
Dotychczas dostępne rozwiązania w zakresie kwalifikowanego podpisu elektronicznego były odpłatne, oraz należało wystąpić do operatora oferującego taki podpis o jego nadanie. Wiązało się to również z kosztem nabycia urządzenia kryptograficznego (często w formie pendrive wpinanego do portu USB w komputerze podczas składania podpisu), oraz jego osobistym odbiorem celem potwierdzenia tożsamości. Podpis był wydawany zwykle na okres 1 do 3 lat, co wiązało się ważnością jego certyfikatu. Ta era jednak powoli się kończy, przynajmniej dla osób niepotrzebujących często korzystać z podpisu.
Kwalifikowany podpis elektroniczny w mObywatelu
Przede wszystkim trzeba odnotować, że podpis elektroniczny w aplikacji mObywatel jest dostępny nieodpłatnie, ale uwaga – tylko do 5 podpisów na miesiąc. Dla przeciętnego Kowalskiego powinna to być jednak liczba w zupełności wystarczająca do normalnego użytku. Natomiast w przypadku osób posługujących się nim częściej (np. przedsiębiorcy), przekroczenie pakietu 5 podpisów będzie możliwe już za odpłatnością. Niemniej jednak należy to ocenić i tak jako spore ułatwienie, bowiem nie trzeba będzie organizować podpisu kwalifikowanego elektronicznego we własnym zakresie oraz udawać się po odbiór osobisty urządzenia celem potwierdzenia tożsamości – będzie ono dostępne już w samym w smartfonie.
Kwestie techniczne korzystania z podpisu elektronicznego w aplikacji mObywatel
Trzeba jeszcze przeskoczyć kwestie techniczne związane z korzystaniem z podpisu kwalifikowanego elektronicznego w mObywatelu. Po pierwsze, trzeba posiadać smartfon z technologią NFC (czyli taki, którym np. płacimy zbliżeniowo).
NFC (ang. Near Field Communication) to technologia bezprzewodowej komunikacji zbliżeniowej, która umożliwia wymianę danych między urządzeniami w nią wyposażonymi, które znajdują się blisko siebie (wręcz zostaną przyłożone). W oparciu o tą technologię można np. płacić smartfonem zbliżeniowo w terminalu płatniczym w sklepie. Komunikacja odbywa się automatycznie, gdy w urządzeniu są wybrane określone opcje związane z działaniem NFC.
Po drugie, trzeba posiadać dowód osobisty wydany po 4 marca 2019 r., które były już tzw. e-dowodami, wyposażonymi w technologię zbliżeniową, m. in. z zamysłem możliwości elektronicznej identyfikacji tożsamości w przyszłości, co właśnie się dzieje.
W przypadku chęci podpisania dokumentu podpisem elektronicznym kwalifikowanym za pomocą aplikacji mObywatel, należy wybrać w niej plik, który chcemy podpisać (musi więc znajdować się na telefonie, np. zostać ściągnięty z e-maila), a następnie aplikacja zarząda potwierdzenia przez nas podpisu, na co składa się w szczególności zbliżenie e-dowodu do telefonu. Technologia NFC zapewni rozpoznanie e-dowodu i potwierdzenie tożsamości. Możliwe będzie także podpisywanie dokumentów poprzez dedykowaną stronę internetową dla aplikacji mObywatel, gdzie po wybraniu dokumentu do podpisu, do aplikacji zostanie wysłane żądanie wykonania podpisu i potwierdzenia tożsamości – również z użyciem e-dowodu.