Z jakimi problemami spotykają się osoby niepełnosprawne w trakcie podróży samolotem? Okazuje się, że jest ich całkiem sporo. RPO wystąpił w tej sprawie do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz Pełnomocnika Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami.
- Problemy osób niepełnosprawnych w podróży samolotem
- Sprzęt medyczny osób niepełnosprawnych w samolocie - problemy
- Pies asystujący lub pies służby psychiatrycznej w samolocie - problemy
- RPO w sprawach osób z niepełnosprawnościami podróżujących samolotem
Problemy osób niepełnosprawnych w podróży samolotem
- Osoby z niepełnosprawnościami skarżą się na zakazy lub utrudnienia w dopuszczeniu na pokład samolotu niezbędnego sprzętu medycznego, psa asystującego lub psa służby psychiatrycznej
- Rzecznik Praw Obywatelskich występuje w tej sprawie do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz Pełnomocnika Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami
Ze skarg wynika, że linie lotnicze w sposób swobodny kształtują zasady przewozu sprzętu służącego wsparciu podstawowych potrzeb podróżujących osób z niepełnosprawnościami. Niski jest stopień transparentności tych zasad, które często są zmieniane. Uwidacznia się ponadto mała skłonność linii do elastycznego podchodzenia do potrzeb osób z niepełnosprawnością odbycia podróży z niezbędnym sprzętem czy psem asystującym.
Sprzęt medyczny osób niepełnosprawnych w samolocie - problemy
- niewyłączenie torby z respiratorem, zasilaczem i maską dla osoby z bezdechem sennym, z liczby sztuk bagażu podręcznego, możliwego do wniesienia na pokład bez dodatkowej opłaty. Jest wprawdzie możliwość wypełnienia wniosku umożliwiającego nieodpłatne wniesienie tego bagażu na pokład, ale powinien on być podpisany przez lekarza. Skarżący uważa, że jest to procedura nadmiarowa, upokarzająca i prowadząca do ujawnienia danych wrażliwych. Skarga dotyczyła tzw. „taniej linii" bez jej wskazania;
- niemożność nieodpłatnego przewozu, w ramach bagażu podręcznego, oraz używania na pokładzie podręcznego ssaka wraz z akumulatorem, stosowanego przez osobę z niepełnosprawnością. Stan pasażera (tracheostomia) wymagał korzystania z niego w trakcie lotu. Skarga dotyczyła linii Wizzair;
- rygorystyczne ograniczenie wymiarów wózka elektrycznego dla osoby z niepełnosprawnością ruchową, przewożonego w luku bagażowym. Skarga dotyczyła PLL LOT. W innej sprawie odmówiono tego pasażerowi z rdzeniowym zanikiem mięśni. W ocenie linii Enter Air był on zbyt ciężki; nie było możliwości dopłaty.
RPO Marcin Wiącek pyta prezesa ULC Julian Rottera, czy kwestia dopuszczalnych parametrów sprzętu medycznego pasażera pozostaje w sferze regulacji wewnętrznej, dowolnie przyjmowanej przez przewoźników - a jeśli tak, to czy nie istnieje potrzeba standaryzacji.
Pies asystujący lub pies służby psychiatrycznej w samolocie - problemy
- nieuznawanie możliwości korzystania z asysty psa na pokładzie przez osobę z zaburzeniami depresyjnymi i lękowymi; linie uznają, że klient korzysta wtedy ze wsparcia psa służby psychiatrycznej, co ma być dopuszczalne wyłącznie na trasach do USA;
- brak dostosowania PLL LOT do nowych wymogów wynikających z prawa brytyjskiego, dotyczących zasad odbywania podróży dla psów asystujących, tak by nie było konieczne odbywanie przez nie kwarantanny. Spowodowało to faktyczne zaprzestanie przez PLL LOT świadczenia usług przelotu do Wlk Brytanii osobom niewidomym z psami asystującymi.
Można sformułować wniosek, że nie ma dedykowanej instytucji pozwalających na zgłaszanie specyficznych problemów tej grupy podróżnych.
Zagadnienia z tych skarg nie mają charakteru stricte konsumenckiego; nie są też objęte szczególną procedurą, jak ma w przypadku dochodzenia roszczeń z rozporządzenia nr 261/2004/WE , których egzekwowaniem zajmuje się Rzecznik Praw Pasażera.
RPO w sprawach osób z niepełnosprawnościami podróżujących samolotem
RPO prosi ULC o stanowisko ws. potrzeby uregulowania standardów lub procedur w zakresie przewozu osobistego sprzętu medycznego przez linie operujące na polskim rynku przewozów lotniczych. Pyta też o zasadność wyłonienia w ULC komórki, która przyjmowałaby i analizowała sygnały o problemach osób z niepełnosprawnościami w transporcie lotniczym i wspomagać je w kontakcie z liniami lotniczymi.
Marcin Wiącek pyta też, czy w świetle art. 10, art. 13 oraz Załącznika II rozporządzenia nr 1107/2006/WE, dopuszczalne jest zaniechanie przez PLL LOT uregulowania możliwości podróżowania z psem asystującym do Wlk. Brytanii przez podróżnych spełniających kryteria objęcia pomocą wynikającą z przepisów tego rozporządzenia.
Łukasza Krasonia RPO pyta zaś, czy ta problematyka była podejmowana w ramach działalności Biura Pełnomocnika lub MRPiPS oraz czy w jego ocenie wymaga to działań organów państwa.
V.7108.34.2024