Założeniem obecnego systemu wspierania osób niepełnosprawnych jest wygaszenie świadczenia pielęgnacyjnego (starego) dla opiekunów niepełnosprawnych osób dorosłych. Tylko osoby dorosłe mogą otrzymać świadczenie wspierające. Więc osoba niepełnosprawna (dorosła) składając wniosek o świadczenie wspierające "zabiera" np. swojej córce świadczenie pielęgnacyjne (stare). Nowe świadczenie pielęgnacyjne jest tylko dla opiekunów opiekujących się dziećmi do 18. życia (które nie mają prawa do świadczenia wspierającego).
Dobry wieczór.
Mam prośbę o wyjaśnienie. Otrzymuję na starych zasadach świadczenie pielęgnacyjne na stałe na czas nieokreślony na mojego Tatę. Tato na znaczny stopień niepełnosprawności i jest osobą leżącą. Nie mogę podjąć pracy. Czy, gdyby Tato wystąpił po świadczenie wspierające, to czy ja nadal mogłabym otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne jak dotychczas. Nigdzie nie znalazłam wcześniej odpowiedzi. Dziękuję za wyjaśnienie.
Reforma z 2024 r.: Świadczenie wspierające wyklucza pielęgnacyjne. Nie można mieć ciastka i zjeść ciastka
Odpowiedź na list czytelniczki jest prosta - jeżeli jej tata będzie miał świadczenie wspierające, to ona traci świadczenie pielęgnacyjne. Można jedynie wybrać datę utraty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego - czy będzie to moment złożenia wniosku do WZON czy do ZUS. W przypadku utraty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na moment złożenia wniosku do WZON (bo procedura otrzymania świadczenia wspierającego jest dwuetapowa) świadczenie pielęgnacyjne jest dalej wypłacane (aż do czasu załatwienia sprawy w WZON) i trzeba je wstecznie oddać, jeżeli tata wybierze świadczenie wspierające
Polecamy KSeF - podręcznik
Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]
Świadczenie pielęgnacyjne (nowe) a świadczenie wspierające (dane z gov.pl)
Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje za opiekę nad dziećmi i nastolatkami (niepełnosprawnymi).
Za opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18, roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji
Od tej zasady jest wiele wyjątków. Np. nowe świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, gdy rodzic ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna. Tak samo jest, gdy dziecko przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo – leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno – opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym.
Stare świadczenie pielęgnacyjne - przykład wyroku sądu
W wyroku WSA w Lublinie ( II SA/Lu 367/25) link do wyroku
Podpowiedzi sądu o relacji starego świadczenia pielęgnacyjnego a świadczenia wspierajacego
Podpowiedź nr 1. Jeżeli w sprawie miał zastosowanie art. 63 ust. 3 u.ś.w. (co wymaga jednoznacznego potwierdzenia w materiale dowodowym i w uzasadnieniu rozstrzygnięcia organów), to trzeba mieć na uwadze, że przepis ten chroni prawa nabyte. Wynika z niego w sposób jednoznaczny, że osoby, którym przyznano świadczenie pielęgnacyjne na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r., zachowują prawo do świadczenia na "starych" zasadach, przy spełnieniu warunków odnoszących się do terminów uzyskania nowego orzeczenia o niepełnosprawności i złożenia nowego wniosku o świadczenie.
I dalej:
Podpowiedź nr 2. Ochrona praw nabytych wymaga respektowania praw wynikających z poprzednio wydanej decyzji ostatecznej, jeżeli decyzja ta nie została wyeliminowana z obrotu prawnego w odpowiednim trybie. Jeżeli zatem skarżąca miała prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z aktywności zawodowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką, co wynikało z decyzji wydanej w oparciu o przepisy obowiązujące do 31 grudnia 2023 r., to zasada ochrony praw nabytych oraz treść art. 63 ust. 3 u.ś.w., nakazują organom respektowanie tego prawa w odniesieniu do kolejnego wniosku o świadczenie pielęgnacyjne, złożonego w warunkach określonych w tym przepisie.
I na koniec:
Podpowiedź nr 3.Jeżeli zatem istnieje w obrocie prawnym decyzji przyznająca skarżącej świadczenie pielęgnacyjne, wydana w oparciu o "stare" przepisy, to oznacza, że skarżąca w ocenie organów spełniała przesłanki do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, w tym w szczególności przesłankę związku przyczynowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia a sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną matką. Ustalenie to jest wiążące dla organów rozpatrujących nowy wniosek, złożony w warunkach określonych w art. 63 ust. 3 u.ś.w. Odmowa przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w wyniku rozpatrzenia nowego wniosku, byłaby dopuszczalna jedynie w przypadku jednoznacznego wykazania, że nastąpiła zmiana sytuacji faktycznej w porównaniu do tej, która stanowiła podstawę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego poprzednią decyzją. Innymi słowy, aby podważyć ochronę wynikającą z zasady ochrony praw nabytych i z art. 63 ust. 3 u.ś.w. trzeba wykazać, że aktualnie sytuacja w zakresie opieki nad matką skarżącej jest zupełnie inna niż ta, która stanowiła podstawę przyznania poprzednio świadczenia pielęgnacyjnego z tego samego tytułu.