Gminy przyznają kilka rodzajów świadczeń pieniężnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami. W zależności od posiadanego stopnia niepełnosprawności pomoc może się różnić. W 2025 r. wzrosły kryteria dochodowe w pomocy społecznej, co ma wpływ na możliwości otrzymania oraz wysokość zasiłku stałego i okresowego. Nie zmieniła się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego. Czy na 2026 rok również możemy spodziewać się nowych przepisów?
- Lekki stopień niepełnosprawności a zasiłek z MOPS w 2026 roku [Przykład]
- Zasiłek stały z MOPS dla osób całkowicie niezdolnych do pracy
- Dla kogo zasiłek pielęgnacyjny z MOPS w 2025 i 2026 r.?
- Świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku
- Dodatki do zasiłku rodzinnego dla dzieci z niepełnosprawnościami w 2026 roku
Lekki stopień niepełnosprawności a zasiłek z MOPS w 2026 roku [Przykład]
Zasiłek okresowy jest przyznawany w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Zarówno osoby samotnie gospodarujące, jak i osoby w rodzinie – co do zasady – powinny spełniać określone kryteria dochodowe. W 2025 r. kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 1010 zł , a dla osoby w rodzinie 823 zł.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami weryfikacja kryteriów dochodowych w pomocy społecznej przeprowadzana jest co trzy lata. Jeśli zatem ustawa nie ulegnie zmianie, to w 2026 r. kwoty kryteriów dochodowych uprawniających do zasiłku okresowego pozostaną bez zmian.
Kwotę zasiłku okresowego ustala się:
• w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
• w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Tak ustalona kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między odpowiednim kryterium dochodowym a dochodem tej osoby. Minimalny zasiłek okresowy wynosi 20 zł miesięcznie.
Pan Marcin mieszka sam, ma przyznany lekki stopień niepełnosprawności. Załóżmy, że w 2026 roku jego miesięczny dochód to 810 zł. W takiej sytuacji może on ubiegać się o zasiłek okresowy z pomocy społecznej. Wysokość zasiłku wyniesie w tym przypadku od 100 do 200 zł. W podanym bowiem przykładzie najwyższy zasiłek okresowy dla pana Marcina to 200 zł (1010 zł – 810 zł), a najniższy 100 zł (50% x (1010 zł – 810 zł)). Kwotę i okres, na jaki zostanie przyznany zasiłek ustali organ gminy.
Jak twierdzi Naczelny Sąd Administracyjny, decyzja w przedmiocie zasiłku okresowego ma charakter związany w zakresie przyznania świadczenia w przypadku spełnienia przesłanek ustawowych, natomiast uznaniowy co do okresu i wysokości świadczenia – w zakresie luzu decyzyjnego przyznanego przez ustawę. Oznacza to, że sama wysokości świadczenia – o ile mieści się w granicach ustawowych – nie może być kwestionowana w ramach kontroli zgodności z prawem, gdyż zgodne z prawem są wszystkie możliwe w tym zakresie rozstrzygnięcia. Rola sądu w takim przypadku ogranicza się do zbadania, czy organ wydający decyzję nie przekroczył granic uznania oraz czy wydana w sprawie decyzja nie nosi cech dowolności.” (wyrok NSA z 26 września 2024 r., sygn. I OSK 2338/23).
W innych orzeczeniach NSA podkreśla też znaczenie możliwości danego ośrodka w kontekście zaspokojenia potrzeb wszystkich beneficjentów. W wyroku z 27 listopada 2024 r., I OSK 3089/23) NSA stwierdził, iż „obligatoryjność świadczenia z tytułu zasiłku okresowego ma miejsce dopiero wówczas, gdy organ ustali istnienie potrzeby, której osoba lub rodzina nie jest w stanie przezwyciężyć wykorzystując posiadane uprawnienia, zasoby i możliwości przy jednoczesnym spełnieniu się przesłanek wymaganych dla zasiłku okresowego”.
Zasiłek stały z MOPS dla osób całkowicie niezdolnych do pracy
Osoby, które są niezdolne do pracy z powody wieku (osiągnęły już wiek emerytalny) albo są całkowicie niezdolne do pracy mogą ubiegać się o zasiłek stały. Do uzyskania tego świadczenia uprawnia m.in. znaczny albo umiarkowany stopień niepełnosprawności. Trzeba również spełniać kryterium dochodowe. W 2025 r. zasiłek stały wynosi maksymalnie 1229 zł.
Podobnie jak w przypadku zasiłku okresowego, w 2026 r. nie powinny ulec zmianie progi dochodowe ani maksymalna kwota zasiłku stałego.
Dla kogo zasiłek pielęgnacyjny z MOPS w 2025 i 2026 r.?
W celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji gminy przyznają zasiłek pielęgnacyjny. W 2025 roku kwota tego zasiłku wynosi 215,84 zł miesięcznie i według obowiązujących zasad nie zmieni się w 2026 r.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Można też przyznać zasiłek pielęgnacyjny osobie ze stopniem umiarkowanym, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. Poza tymi przypadkami o zasiłek mogą ubiegać się niepełnosprawne dzieci i osoby, które ukończyły 75 lat.
Warto też wspomnieć o świadczeniach z MOPS, jakie przysługują na dzieci z niepełnosprawnościami.
Polecamy: Kalendarz 2026
Świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku
Aktualnie świadczenie pielęgnacyjne przyznaje się m.in. rodzicom opiekującym się niepełnosprawnym dzieckiem z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W niektórych sytuacjach można nadal otrzymywać tzw. stare świadczenie pielęgnacyjne na zasadzie praw nabytych. W 2025 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wzrosła z 2988 zł do kwoty 3287 zł miesięcznie. Świadczenie to jest co roku waloryzowane w oparciu o wzrost płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2026 r. wyniesie 3386 zł.
Dodatki do zasiłku rodzinnego dla dzieci z niepełnosprawnościami w 2026 roku
Osoby uprawnione do zasiłku rodzinnego mogą uzyskać też dodatki, niektóre z nich dedykowane są właśnie niepełnosprawnym dzieciom. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przyznaje się na dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności, a w przypadku dzieci starszych (do ukończenia 24. roku życia) – z orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. W zależności o wieku dziecka dodatek wynosi 90 albo 110 zł. Kwoty te będą obowiązywały również w przyszłym roku.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 1283; ost. zm. Dz. U. z 2025 r., poz. 620);;
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 323; ost. zm. Dz. U. z 2025 r., poz. 620);
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy