3 stopnie niepełnosprawności a zasiłki z MOPS w 2025 r. [LISTA]

• Stopień niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany, lekki
• Znaczny stopień niepełnosprawności w MOPS [Zasiłki w 2025 r.]
• Zasiłki z MOPS dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2025 r.
• Czy osobie z lekkim stopniem niepełnosprawności przysługują w 2025 r. zasiłki z MOPS?
• Co może się zmienić?
• Podsumowanie

Stopień niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany, lekki

Osoby z niepełnosprawnościami często legitymują się orzeczeniami wydanymi przez powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (PZON). W takim orzeczeniu ustala się m.in. stopień niepełnosprawności:

• znaczny;
• umiarkowany;
• lekki.

Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Do stopnia umiarkowanego zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Z kolei do stopnia lekkiego zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Zaliczenie do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

• przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
• wykonywania pracy zdalnej.

Na jakie wsparcie w miejskich ośrodkach pomocy społecznej mogą liczyć osoby z powyższymi orzeczeniami?

Znaczny stopień niepełnosprawności w MOPS [Zasiłki w 2025 r.]

Przy znacznym stopniu niepełnosprawności można ubiegać się o zasiłek stały, jeżeli spełnione jest kryterium dochodowe. Jednym z warunków jest tutaj niezdolność do pracy z powodu wieku lub całkowita niezdolność do pracy. Chodzi o całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jeśli chodzi o dochód, to dla osoby samotnej powinien być on niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (w 2025 r. jest to 1010 zł). W przypadku pełnoletniej osoby pozostającej w rodzinie, jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie muszą być niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (w 2025 r. – 823 zł).

Niepełnosprawność jest jednym z możliwych powodów ubiegania się o zasiłek okresowy, dedykowany również co do zasady osobom nieprzekraczającym progów dochodowych. Zasiłek okresowy jest też ważną forma wsparcia osób, które oczekują na odpowiednie orzeczenie np. o znacznym stopniu niepełnosprawności. Istnieje możliwość ubiegania się o zasiłek stały z dołączonym potwierdzeniem złożenia wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Na czas zawieszenia postępowania MOPS przyznaje właśnie zasiłek okresowy.

W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej można przyznać zasiłek celowy, który - podobnie jak zasiłek okresowy - jest wypłacany nie tylko osobom niepełnosprawnym. Tutaj również obowiązuje kryterium dochodowe (wyjątkiem jest specjalny zasiłek celowy). Jeśli potrzeba jest niezbędna, a MOPS dysponuje odpowiednimi środkami, to może wypłacić pieniądze przykładowo na pokrycie kosztów zakup leków czy wyrobów medycznych. Kwota zasiłku celowego zależy od konkretnego przypadku.

Kolejne ważne świadczenie to zasiłek pielęgnacyjny, który ma na celu częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Przysługuje on m.in. osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Aktualnie zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł miesięcznie. Nie przysługuje on osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.

Warto też wspomnieć o świadczeniu pielęgnacyjnym. Według „nowych zasad” obowiązujących od 1 stycznia 2025 r. świadczenie pielęgnacyjne mogą otrzymywać m.in. rodzice (ale nie tylko), sprawujący opiekę nad dzieckiem do ukończenia 18. roku życia z określonym orzeczeniem, w tym orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. W 2025 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosi 3287 zł miesięcznie. Taka sama kwota obowiązuje również dla świadczenia pielęgnacyjnego na „zasadach starych”. W niektórych przypadkach takie świadczenia są nadal wypłacane w ramach ochrony praw nabytych.

Niektórzy rodzice mogą też uzyskać dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka z niepełnosprawnością. Dodatek ten nie funkcjonuje w oderwaniu od zasiłku rodzinnego. Aby go otrzymać, trzeba zatem spełniać kryterium dochodowe. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności próg ten wynosi 764 zł. Wysokość dodatku w takim przypadku to 110 zł miesięcznie.

Zasiłki z MOPS dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2025 r.

Zasiłek stały przysługuje również osobom z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, spełniającym kryteria dochodowe. Wysokość zasiłku stałego jest uzależniona od dochodu, nie może być niższa niż 100 zł. W 2025 r. maksymalny zasiłek wynosi 1229 zł. Zasiłek stały nie przysługuje m.in. osobom uprawnionym do renty socjalnej czy świadczenia pielęgnacyjnego.

Zasiłek okresowy to kolejna forma pomocy, o którą mogą wnioskować osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym, spełniającym kryteria dochodowe. Czas, na jaki przyznawany jest zasiłek ustala organ gminy.

Można też ubiegać się o zasiłek celowy na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej.

Co z zasiłkiem pielęgnacyjnym? Otóż osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym mogą uzyskać zasiłek pielęgnacyjny, ale pod warunkiem, powstania niepełnosprawności w wieku do ukończenia 21. roku życia. Zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest bez względu na dochód.

Rodzice dziecka z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym mogą również otrzymywać dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji na takich samych zasadach jak przy znacznym stopniu niepełnosprawności.

Czy osobie z lekkim stopniem niepełnosprawności przysługują w 2025 r. zasiłki z MOPS?

Osoba z niepełnosprawnością w stopniu lekkim nie może ubiegać się o takie zasiłki jak chociażby stały czy pielęgnacyjny. Nie oznacza to jednak, iż nie ma prawa do żadnych świadczeń pieniężnych.

Do najważniejszych form pomocy w takich przypadkach możemy zaliczyć zasiłek okresowy i zasiłek celowy. Pamiętajmy jednak, iż są one przeznaczone dla osób spełniających kryteria dochodowe.

Co może się zmienić?

Na lata 2025-2028 r. zaplanowano prace głównie analityczne nad przebudową systemu orzecznictwa i świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami. „Wypracowane zostaną kryteria ustalania niepełnoprawności i kwalifikacji do świadczeń i innych instrumentów wsparcia. Oparcie nowego modelu orzekania o niepełnosprawności na nowoczesnym systemie informatycznym stworzy podstawy do integracji z innymi systemami, co umożliwi łączenie danych z różnych źródeł. Wypracowane zostaną też zasady organizacji systemu orzekania o niepełnosprawności, z uwzględnieniem nadzoru i procedury orzeczniczej wraz z postępowaniem odwoławczym” – poinformował Łukasz Krasoń, Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w odpowiedzi na interpelację poselską.

O szczegółach piszemy w artykule pt. Co już wiemy o planowanych zmianach w systemie orzekania i świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami?

Z informacji przedstawionych przez resort rodziny wynika zatem, iż prace nad wdrożeniem zmian systemowych potrwają jeszcze kilka lat.

Podsumowanie

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych definiuje niepełnosprawność jako trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. Część dostępnych form pomocy w gminach dla osób z niepełnosprawnościami uzależniona jest od posiadania odpowiedniego orzeczenia. Warto zatem wcześniej poznać szczegóły.