List: Jedna z 1700 zł, a nieco bardziej niepełnosprawna osoba z NDSE z 3846 zł (renta plus dopełniający) + 4200 zł (świadczenie wspierające). I ma 8046 zł
REKLAMA
REKLAMA
Idą zmiany w prawie, które są niekorzystne dla osób niepełnosprawnych. Polegają na tym, że system wspierania osób niepełnosprawnych zależny jest (albo niedługo będzie) od kryterium niesamodzielności. Są to 1) testy samodzielności (tak w przypadku świadczenia wspierającego - poziom potrzeby wsparcia) albo 2) orzeczenie o niesamodzielności (tak dodatek dopełniający, a wcześniej świadczenie uzupełniające) albo 3) kwestionariusz samodzielności (tak w przyszłości prawdopodobnie asystencja osobista). Wiele wskazuje na to, że coraz mniej ważne będzie orzeczenie o niepełnosprawności, a test rzeczywistej sprawności albo orzeczenie o niesamodzielności. Komisja sprawdzi, czy osoba niepełnosprawna może chodzić, ubrać się, umyć się, zrobić sobie herbatę. Przedsmakiem systemu świadczeń tylko dla osób niesamodzielnych jest świadczenie wspierające oraz dodatek dopełniający do renty socjalnej. Tak samo będzie przy zapowiadanym odpowiedniku dodatku dopełniającego, ale dla rencistów chorobowych - dodatek będzie oparty o NDSE.
Nowy system przyznawania świadczeń dla niepełnosprawnych to NDSE?
REKLAMA
REKLAMA
Co to jest NDSE?
NDSE to skrót od "NIEZDOLNY DO SAMODZIELNEJ EGZYSTENCJI". Coraz częściej można go znaleźć w rozmowach internetowych o świadczeniach dla osób niepełnosprawnych albo niezdolnych do pracy.
Na potrzeby artykułu przyjmują, że NDSE to wszelkie formy sprawdzania rzeczywistego stopnia niesamodzielności u osób niezdolnych do pracy i osób niepełnosprawnych (np. sprawdzanie poziomu potrzeby wsparcia czy planowane kwestionariusze samodzielności w asystencji osobistej).
O obawach i wątpliwościach osób niepełnosprawnych związanych z NDSE świadczy poniższy list od naszego czytelnika:
REKLAMA
Kłopoty osób niepełnosprawnych - zamiast orzeczenia o niepełnosprawności coraz ważniejsze NDSE
Dzień dobry
Chciałbym poruszyć sprawę dodatku dopełniającego. Było długo mówione o wzroście renty socjalnej do minimalnego wynagrodzenia. Duża część rent socjalnych została pomięte (bez NDSE).
Wysokość renty chorobowej zależy od wypracowanych składek i może być dowolnie wysoka. Renta socjalna jest na sztywno ustalona na poziomie najniższej. Osoby gorzej funkcjonujące otrzymują świadczenie wspierające. Czy nie uważacie, że to dyskryminacja, że tylko NDSE dostało ten dopełniający a nie tak jak miało być renta socjalna podniesiona do wysokości minimalnego wynagrodzenia?
NDSE ma 500+ i prawie pewne świadczenie wspierające.
Renciści chorobowi z NDSE też chcą dodatek dopełniający, a przecież renta chorobowa zależy od wypracowanych składek. I nie jest na sztywno w kwocie najniższej tak jak socjalna (która do 2018 r. wynosiła 70% najniżej - przypominam) więc może być dowolnie wysoka.
Natomiast wszyscy renciści socjalni i NDSE (500+ i świadczenie wspierające dodatkowo) i bez NDSE nie mieli szans wejść na rynek pracy bo stali się przed tym niezdolni do pracy.
Czemu nie ma ma w ogóle inicjatyw o pominiętych socjalnych bez NDSE?
Dojdzie do tego, że osoba całkowicie niedolna do pracy (socjalnej nie ma przy częściowej niezdolności) będzie miała 1700 zł, a natomiast nieco bardziej niepełnosprawna osoba z NDSE będzie miała 3846 (renta plus dopełniający) + 4200 (wspierający) = 8046 zł.
To jest dopiero niesprawiedliwość, a nie widzę nigdzie aktywności rencistów socjalnych bez NDSE tylko chorobowi którzy nie wypracowali sobie wyższej niż najniższa.
Z poważaniem
(...)
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2
Dodatek dopełniający a NDSE
źródło Informacji ZUS. Link do ZUS
Dodatek dopełniający wypłacany jest wraz z rentą socjalną - otrzyma go rencista socjalny, który jest (jednocześnie) całkowicie niezdolny do pracy oraz do samodzielnej egzystencji.
Na początku roku dodatek dopełniający wynosił 2520 zł brutto. Został podniesiony do kwoty 2610,72 zł brutto (od 1 marca 2025 r.). Kolejna waloryzacja w marcu 2026 r.
Dokumenty niezbędne do otrzymania dodatku dopełniającego (jeżeli nie ma potwierdzeniem orzeczeniem NDSE)
1) wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej. Formularz wniosku o symbolu EDD-SOC jest dostępny na naszej stronie www.zus.pl. Formularz wniosku jest również dostępny w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów w każdej jednostce organizacyjnej ZUS;
2) zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie nie wcześniej niż na miesiąc przed dniem złożenia wniosku;
3) dokumentacja medyczna i inne dokumenty, które mają znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np. karta badania profilaktycznego, dokumentacja rehabilitacji leczniczej lub zawodowej.
Świadczenie wspierające a test sprawności
Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia należy złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON) właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu.
Do wniosku należy dołączyć:
- wypełniony kwestionariusz samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem;
w sytuacji, gdy ktoś nie może sam wypełnić kwestionariusza, należy na samym początku wskazać, z jakiego powodu ktoś inny wypełnia dokument.
To bardzo ważny dokument, mający kluczowe znaczenie przy wydaniu decyzji poziomie potrzeby wsparcia. To w nim właśnie wnioskujący wskazują na to, jak ich niepełnosprawność wpływa na ich codzienne funkcjonowanie. - kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
wnioskujący decyduje, które orzeczenie dołączy, jeśli posiada dwa różne dokumenty; - Klauzulę informacyjną dot. przetwarzania danych osobowych;
- upoważnienie, w przypadku wskazania osoby do reprezentowania osoby niepełnosprawnej;
- dokument potwierdzający ustanowienie opiekuna prawnego, w przypadku ustanowienia opiekuna prawnego.
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia
Link do rozporządzenia:
Przy ocenie, przez skład ustalający, zdolności osoby zainteresowanej do samodzielnego wykonywania czynności związanych z obszarami codziennego funkcjonowania, w odniesieniu do każdej ocenianej czynności bierze się pod uwagę:
- zdolność osoby zainteresowanej do świadomego i samodzielnego zainicjowania wykonania czynności;
- zdolność osoby zainteresowanej do celowego, efektywnego i bezpiecznego wykonywania czynności w standardowym czasie uwzględniając wiek osoby zainteresowanej;
- zdolność osoby zainteresowanej do kontrolowania wykonywania czynności od jej rozpoczęcia do jej zakończenia;
- konieczność wsparcia osoby zainteresowanej przez inną osobę lub technologię wspomagającą;
- niewykonanie czynności przez osobę zainteresowaną z przyczyn niezwiązanych z niepełnosprawnością;
- nieutrwalony stan zdrowia osoby zainteresowanej niezwiązany z niepełnosprawnością.
Potrzebę wsparcia ustala się przez ocenę w następujących czynnościach związanych z obszarami codziennego funkcjonowania. Poniżej kilka przykładów:
1) zmiana pozycji ciała – polegająca na zdolności do dokonywania dowolnej zmiany pozycji swojego ciała w przestrzeni, w tym zdolności do przyjmowania i powrotu do pozycji stojącej, siedzącej lub leżącej oraz przyjmowania, i powrotu do spoczynkowej pozycji ciała;
2) poruszanie się w znanym środowisku – polegające na zdolności do chodzenia i poruszania się w obrębie mieszkania lub domu, z uwzględnieniem wchodzenia i schodzenia ze schodów, docierania do wszystkich pomieszczeń w zamieszkiwanym mieszkaniu lub domu oraz poruszania się w bezpośrednim otoczeniu mieszkania lub domu;
3) poruszanie się w nieznanym środowisku – polegające na zdolności do poruszania się w mieszkaniu lub domu innej osoby, budynkach użyteczności publicznej i na zewnątrz tych budynków oraz zdolności do pokonywania barier architektonicznych i omijania przeszkód zlokalizowanych w nieznanym jej środowisku;
4) sięganie, chwytanie i manipulowanie przedmiotami użytkowymi – polegające na zdolności do precyzyjnego używania ręki, w tym do chwytania, manipulowania, wypuszczania i odstawiania przedmiotów na miejsce w domu i poza nim, wykonywania precyzyjnych ruchów palcami rąk oraz zdolności do omijania przeszkód podczas wykonywania tych czynności.
ŚWIADCZENIE UZUPEŁNIAJĄCE DLA OSÓB NIEZDOLNYCH DO SAMODZIELNEJ EGZYSTENCJI
źródło Informacji ZUS. Link do ZUS
Świadczenie dla osoby, która m.in. ukończyła 18 lat oraz jest niezdolna do samodzielnej egzystencji oraz
nie jest uprawniona do świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych ( np. emerytury, renty, zasiłku stałego albo zasiłku okresowego o charakterze innym niż jednorazowe ani nie jest uprawniona do świadczenia z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych) , albo jest uprawniona do tych świadczeń, ale ich łączna wysokość brutto nie przekracza 2552,39 zł.
Dokument potwierdzający niezdolność do samodzielnej egzystencji:
- orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczenie
- o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo wydane (przed 1 września 1997 r.) przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów (jeśli ZUS posiada takie orzeczenie w dokumentacji emerytalno-rentowej – nie trzeba go dołączać)
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji
- dokument potwierdzający prawo i wysokość do emerytury lub renty zagranicznej lub innego świadczenia zagranicznego o podobnym charakterze, wystawiony przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych – jeśli prawo do takich świadczeń przysługuje
Inne dokumenty: prawomocny wyrok sądu, którym sąd przyznał prawo do dodatku pielęgnacyjnego.
Jeśli brak jest orzeczenia potwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji albo upłynął okres, na który zostało wydane, do wniosku należy dołączyć:
- zaświadczenie OL-9 o stanie zdrowia wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku, oraz
- posiadaną dokumentację medyczną i inne dokumenty, które mają znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej, a także
- posiadane orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA