REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
dodatek wiejski, rolnicy, nauczyciele
Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy!
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Dodatek wiejski: nie tylko dla nauczycieli? Dodatek za pracę na terenie wiejskim ma charakter dodatku socjalnego, tak więc wiele grup podkreśla, że też chce takie świadczenie. Wystarczy 10% z podstawy wynagrodzenia. Czy o dodatek wiejski zawalczą pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - nie tylko nauczyciele. Rozważamy czy jest szansa na to, aby wprowadzić dodatki do wynagrodzenia, tzw. wiejskie dodatki, dla pracowników pracujących na wsiach czy w małych miasteczkach (do 5 000 mieszkańców).

rozwiń >

Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy!

Pojawił się pomysł, aby na wzór dodatku wiejskiego dla nauczycieli wypłacać też dodatek wiejski dla innych grup zawodowych, ale pracujących również na wsi. O tej idei już pozytywnie wypowiadają się strażacy z Ochotniczych Straży Pożarnych na wsi, rolnicy, wdowy mieszkające na wsi - ale jeszcze pracujące, sołtysi, pracownicy samorządu w małych gminach jak i działacze Kół Gospodyń Wiejskich. Podkreślają, że ich zdaniem mieszkańcom wsi żyje się znacznie trudniej, a koszty życia wcale nie są mniejsze niż w dużych miastach w Polsce. Niewątpliwie dużym problemem jest bariera komunikacyjna i brak połączeń busów. Szczególnie teraz kiedy kończy się rok szkolny, będzie to jeszcze większe utrudnienie. Skoro nauczycielom należy się dodatek wiejski, to dlaczego nie rozszerzyć go na inne grupy zawodowe reprezentujące polską wieś?

REKLAMA

REKLAMA

Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy! Komu się należy dodatek wiejski?

Przepis art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2025 r. poz. 620, dalej jako: KN) wskazuje: nauczycielowi posiadającemu kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5 000 mieszkańców, przysługuje odrębny dodatek do wynagrodzenia zasadniczego. Jest to właśnie tzw. dodatek wiejski.

Zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1443) przez wieś rozumiemy jednostkę osadniczą o zwartej lub rozproszonej zabudowie i istniejących funkcjach rolniczych lub związanych z nimi usługowych lub turystycznych nieposiadającą praw miejskich lub statusu miasta. Z kolei przez miasto jednostkę osadniczą o przewadze zwartej zabudowy i funkcjach nierolniczych posiadającą prawa miejskie bądź status miasta nadany w trybie określonym odrębnymi przepisami (art. 2 pkt 3 ww. ustawy).

Ważne

Tak więc zakresem podmiotowym wyżej wskazanej normy ustanowionej w art. 54 ust. 5 KN są więc nauczyciele zatrudnieni w każdej szkole, która położona jest na obszarze wsi w rozumieniu przywołanego przepisu, lub na terenie miasta, jeśli liczba jego mieszkańców nie przekracza 5000.

Dodatek wiejski jest przyznawany nauczycielowi, który legitymuje się wyższym wykształceniem z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończenie zakładu kształcenia nauczycieli i podjęcie pracy na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje; przestrzeganie podstawowych zasad moralnych, spełnianie warunków zdrowotnych niezbędnych do wykonywania zawodu.

REKLAMA

Dodatek wiejski jako obligatoryjne składniki wynagrodzenia za pracę nauczyciela

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek zamiejscowy w Lublinie z dnia 11 grudnia 2002 r., II SA/Lu 923/01 wskazuje, że dodatek wiejski jest obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia za pracę nauczyciela. Organ prowadzący szkołę nie może więc (w drodze regulaminu) uzależnić ich przyznania od posiadania odpowiednich środków pieniężnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak naliczany jest dodatek wiejski?

Dodatek wiejski naliczany jest w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. Jeżeli więc nauczyciel zarabia brutto 6600 zł, dodatek wiejski przysługuje w wysokości 660 zł brutto. Co istotne, organ prowadzący szkołę może podwyższyć dodatek nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wiejskim, na którym występuje deficyt kadr. Często więc te dodatki są znacznie wyższe.

Mając na uwadze, że dodatek wiejski ale można też powiedzieć, że małomiasteczkowy (do 5 000 mieszkańców) uzależniony jest co do wysokości wyłącznie od wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela, zmiana wysokości płacy zasadniczej powoduje automatycznie zmianę wysokości tego dodatku z datą zmiany części zasadniczej. Podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli następuje nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej, z wyrównaniem od 1 stycznia danego roku. Tak więc nie należy zapominać, że podwyższenie wysokości dodatku „wiejskiego” następuje z tą samą datą.

Spory na tle dodatku wiejskiego

Na tle dodatku wiejskiego powstaje całkiem dużo sporów. Jednym z bardziej istotnych i aktualnych rozstrzygnięć w indywidualnej sprawie jest Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Pomorskiego z dnia 6 listopada 2024 r., PN-II.4131.91.2024.AK, z którego wynika, że: "(...) postanowienia rozdziału 6 Regulaminu dotyczące dodatku wiejskiego również nie znajdują oparcia w obowiązujących przepisach prawa. Zgodnie z art. 30 ust. 6 pkt 3 Karty Nauczyciela, organ prowadzący szkołę określa wysokość i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one określone w ustawie lub w odrębnych przepisach. W związku z powyższym należy stwierdzić, że dodatek wiejski (określony w art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela), nie stanowi składnika wynagrodzenia, ponieważ został wyraźnie wyłączony w art. 30 ust. 1 pkt 4 Karty Nauczyciela. Brak jest zatem podstaw do regulowania warunków jego wypłacania w ramach regulaminu wynagradzania nauczycieli. Jednocześnie należy również wskazać, iż zgodnie z art. 91d pkt 3 Karty Nauczyciela, w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadzącego określone w art. 54 ust. 5 wykonuje odpowiednio: wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa. Zatem określenie przez Radę Gminy w § 7 Regulaminu warunków wypłacania dodatku wiejskiego wykracza poza delegację ustawową, co stanowi istotne naruszenie art. 30 ust. 6 pkt 3 Karty Nauczyciela w zw. z art. 7 Konstytucji RP.".

Dodatek wiejski a strajk

W zakresie dodatku wiejskiego, w wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 29 marca 2023 r. IV Pa 43/22 czytamy: ten dodatek również nie jest w żaden sposób powiązany z faktycznym świadczeniem pracy, a jednocześnie został wyłączony z pojęcia wynagrodzenia nauczyciela, w związku z czym przyjmuje się, że za okres strajku nauczycielowi przysługuje. Nie do pogodzenia z zasadą racjonalności ustawodawcy jest więc uznanie, że ustawodawca, pomimo uregulowania przez niego dodatków, do których prawa pracownik w czasie strajku nie traci, miał zamiar także wyłączyć spod pojęcia wynagrodzenia nauczyciela dodatki ujęte w art. 30 ust. 1 k.n.

Dodatek za pracę na terenie wiejskim - to dodatek socjalny

Rozważając możliwość uregulowania dodatku wiejskiego, za pracę przedstawicieli różnych grup zawodowych (nie tylko nauczycieli) na terenach wiejskich należy mieć na uwadze, że w istocie dodatek wiejski jest dodatkiem socjalnym. A skoro tak, to możliwości uregulowania takiego dodatku np. w urzędach w małych miasteczkach czy na wsiach, w palcówkach zdrowia, na pocztach, w sklepach itd. jest całkiem spora.

"Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 KN dodatek wiejski nie wchodzi w skład wynagrodzenia nauczycieli, jest dodatkiem socjalnym. Należy pamiętać, że dodatki socjalne nie wchodzą do podstawy obliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.w.r. wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli z 2001 r. nie przewiduje wliczania dodatków socjalnych do podstawy obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop nauczycieli, stąd też dodatki te nie są uwzględniane przy ustalaniu wysokości tzw. trzynastki.}" - tak podkreśla przedstawiciele doktryny w swoim komentarzu, Gawroński Krzysztof (red.), Olszewski Artur, Zajda Beata, Karta Nauczyciela. Komentarz, Opublikowano: WKP 2023.

Podsumowując, można uznać, że przy dobrej woli pracodawców, którzy zatrudniają pracowników na wsiach, czy w małych miasteczkach do 5 000 mieszkańców, istnieje szansa na otrzymanie dodatku socjalnego, np. w ramach prowadzonego przez pracodawcę Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, ale jeżeli zostanie przygotowana odpowiednia petycja czy inicjatywa ustawodawca (a wydaje się, że tak) istnieje szansa, na odgórną regulację w drodze ustawy - dodatku za pracę na wsi, tak, aby zatrzymać pracowników wsi, przed ucieczką za lepszymi zarobkami - do miast, szczególnie młode osoby. Istnieje też szansa na wprowadzenie przez konkretny samorząd takie wsparcia finansowego i dodatku wiejskiego. Będziemy monitorowali sprawę i dawali na bieżąco znać, chociaż już teraz wydaje się, że pracownicy w miastach powyżej 5 000 czy w wielkich polskich metropoliach będą podnosili, że to dyskryminacja i że w takim razie oni chcą dodatek miejski. Cóż zobaczymy jak potoczą się losy tego pomysłu.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zasady nadawania polskiego obywatelstwa w ramach realizacji strategii migracyjnej – co się zmieni?

Propozycje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące zaostrzenia zasad nadawania obywatelstwa polskiego to istotna zmiana w polityce migracyjnej państwa. Kierunek zaproponowany przez resort obejmuje m.in. wprowadzenie testu integracyjnego, obowiązek dobrej znajomości języka polskiego, deklarację lojalności wobec Rzeczypospolitej oraz wydłużenie wymaganego okresu pobytu. Celem rządu jest wzmocnienie znaczenia obywatelstwa jako przywileju, a nie wyłącznie formalnego statusu administracyjnego.

To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

REKLAMA

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

Bon senioralny, najem senioralny i nowy program pobytu dziennego - 3 filary polityki senioralnej w Polsce

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

Karta sportowa to twój benefit? Pamiętaj, że to przychód, a z podatku musisz rozliczyć się sam. Wiele osób o tym zapomina, a to oznacza kłopoty

Karta sportowa to jeden z najbardziej popularnych benefitów, na który można liczyć nawiązując współpracę. Jednak każda uzyskana korzyść ma swoje konsekwencje podatkowe. Korzystający często o tym zapominają i wpadają w kłopoty.

REKLAMA

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w listopadzie 2025 r. kolejne cięcie oprocentowania. Do końca października można jeszcze kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju, czerwcu, sierpniu i październiku 2025 r. - w listopadzie kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

Czy można fajerwerkami świętować Dzień Niepodległości 11 listopada? Są za to kary czy nie?

Jeżeli ktoś ma pomysł obchodzić z hukiem – i to dosłownie – Święto Niepodległości, które już niebawem, bo do 11 listopada pozostało niewiele dni, powinien przemyśleć sposób świętowania i podejść do używania fajerwerków czy petard w ten dzień ostrożnie. Niewłaściwe użycie fajerwerków w Dzień Niepodległości może bowiem grozić karami.

REKLAMA