REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
dodatek wiejski, rolnicy, nauczyciele
Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy!
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Dodatek wiejski: nie tylko dla nauczycieli? Dodatek za pracę na terenie wiejskim ma charakter dodatku socjalnego, tak więc wiele grup podkreśla, że też chce takie świadczenie. Wystarczy 10% z podstawy wynagrodzenia. Czy o dodatek wiejski zawalczą pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - nie tylko nauczyciele. Rozważamy czy jest szansa na to, aby wprowadzić dodatki do wynagrodzenia, tzw. wiejskie dodatki, dla pracowników pracujących na wsiach czy w małych miasteczkach (do 5 000 mieszkańców).

rozwiń >

Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy!

Pojawił się pomysł, aby na wzór dodatku wiejskiego dla nauczycieli wypłacać też dodatek wiejski dla innych grup zawodowych, ale pracujących również na wsi. O tej idei już pozytywnie wypowiadają się strażacy z Ochotniczych Straży Pożarnych na wsi, rolnicy, wdowy mieszkające na wsi - ale jeszcze pracujące, sołtysi, pracownicy samorządu w małych gminach jak i działacze Kół Gospodyń Wiejskich. Podkreślają, że ich zdaniem mieszkańcom wsi żyje się znacznie trudniej, a koszty życia wcale nie są mniejsze niż w dużych miastach w Polsce. Niewątpliwie dużym problemem jest bariera komunikacyjna i brak połączeń busów. Szczególnie teraz kiedy kończy się rok szkolny, będzie to jeszcze większe utrudnienie. Skoro nauczycielom należy się dodatek wiejski, to dlaczego nie rozszerzyć go na inne grupy zawodowe reprezentujące polską wieś?

REKLAMA

Dodatek za pracę na terenie wiejskim: nie tylko dla nauczycieli? Pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - my też chcemy! Komu się należy dodatek wiejski?

REKLAMA

Przepis art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2025 r. poz. 620, dalej jako: KN) wskazuje: nauczycielowi posiadającemu kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela, zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5 000 mieszkańców, przysługuje odrębny dodatek do wynagrodzenia zasadniczego. Jest to właśnie tzw. dodatek wiejski.

Zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1443) przez wieś rozumiemy jednostkę osadniczą o zwartej lub rozproszonej zabudowie i istniejących funkcjach rolniczych lub związanych z nimi usługowych lub turystycznych nieposiadającą praw miejskich lub statusu miasta. Z kolei przez miasto jednostkę osadniczą o przewadze zwartej zabudowy i funkcjach nierolniczych posiadającą prawa miejskie bądź status miasta nadany w trybie określonym odrębnymi przepisami (art. 2 pkt 3 ww. ustawy).

Ważne

Tak więc zakresem podmiotowym wyżej wskazanej normy ustanowionej w art. 54 ust. 5 KN są więc nauczyciele zatrudnieni w każdej szkole, która położona jest na obszarze wsi w rozumieniu przywołanego przepisu, lub na terenie miasta, jeśli liczba jego mieszkańców nie przekracza 5000.

Dodatek wiejski jest przyznawany nauczycielowi, który legitymuje się wyższym wykształceniem z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończenie zakładu kształcenia nauczycieli i podjęcie pracy na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje; przestrzeganie podstawowych zasad moralnych, spełnianie warunków zdrowotnych niezbędnych do wykonywania zawodu.

Dodatek wiejski jako obligatoryjne składniki wynagrodzenia za pracę nauczyciela

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek zamiejscowy w Lublinie z dnia 11 grudnia 2002 r., II SA/Lu 923/01 wskazuje, że dodatek wiejski jest obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia za pracę nauczyciela. Organ prowadzący szkołę nie może więc (w drodze regulaminu) uzależnić ich przyznania od posiadania odpowiednich środków pieniężnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak naliczany jest dodatek wiejski?

REKLAMA

Dodatek wiejski naliczany jest w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. Jeżeli więc nauczyciel zarabia brutto 6600 zł, dodatek wiejski przysługuje w wysokości 660 zł brutto. Co istotne, organ prowadzący szkołę może podwyższyć dodatek nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wiejskim, na którym występuje deficyt kadr. Często więc te dodatki są znacznie wyższe.

Mając na uwadze, że dodatek wiejski ale można też powiedzieć, że małomiasteczkowy (do 5 000 mieszkańców) uzależniony jest co do wysokości wyłącznie od wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela, zmiana wysokości płacy zasadniczej powoduje automatycznie zmianę wysokości tego dodatku z datą zmiany części zasadniczej. Podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli następuje nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej, z wyrównaniem od 1 stycznia danego roku. Tak więc nie należy zapominać, że podwyższenie wysokości dodatku „wiejskiego” następuje z tą samą datą.

Spory na tle dodatku wiejskiego

Na tle dodatku wiejskiego powstaje całkiem dużo sporów. Jednym z bardziej istotnych i aktualnych rozstrzygnięć w indywidualnej sprawie jest Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Pomorskiego z dnia 6 listopada 2024 r., PN-II.4131.91.2024.AK, z którego wynika, że: "(...) postanowienia rozdziału 6 Regulaminu dotyczące dodatku wiejskiego również nie znajdują oparcia w obowiązujących przepisach prawa. Zgodnie z art. 30 ust. 6 pkt 3 Karty Nauczyciela, organ prowadzący szkołę określa wysokość i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one określone w ustawie lub w odrębnych przepisach. W związku z powyższym należy stwierdzić, że dodatek wiejski (określony w art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela), nie stanowi składnika wynagrodzenia, ponieważ został wyraźnie wyłączony w art. 30 ust. 1 pkt 4 Karty Nauczyciela. Brak jest zatem podstaw do regulowania warunków jego wypłacania w ramach regulaminu wynagradzania nauczycieli. Jednocześnie należy również wskazać, iż zgodnie z art. 91d pkt 3 Karty Nauczyciela, w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadzącego określone w art. 54 ust. 5 wykonuje odpowiednio: wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa. Zatem określenie przez Radę Gminy w § 7 Regulaminu warunków wypłacania dodatku wiejskiego wykracza poza delegację ustawową, co stanowi istotne naruszenie art. 30 ust. 6 pkt 3 Karty Nauczyciela w zw. z art. 7 Konstytucji RP.".

Dodatek wiejski a strajk

W zakresie dodatku wiejskiego, w wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 29 marca 2023 r. IV Pa 43/22 czytamy: ten dodatek również nie jest w żaden sposób powiązany z faktycznym świadczeniem pracy, a jednocześnie został wyłączony z pojęcia wynagrodzenia nauczyciela, w związku z czym przyjmuje się, że za okres strajku nauczycielowi przysługuje. Nie do pogodzenia z zasadą racjonalności ustawodawcy jest więc uznanie, że ustawodawca, pomimo uregulowania przez niego dodatków, do których prawa pracownik w czasie strajku nie traci, miał zamiar także wyłączyć spod pojęcia wynagrodzenia nauczyciela dodatki ujęte w art. 30 ust. 1 k.n.

Dodatek za pracę na terenie wiejskim - to dodatek socjalny

Rozważając możliwość uregulowania dodatku wiejskiego, za pracę przedstawicieli różnych grup zawodowych (nie tylko nauczycieli) na terenach wiejskich należy mieć na uwadze, że w istocie dodatek wiejski jest dodatkiem socjalnym. A skoro tak, to możliwości uregulowania takiego dodatku np. w urzędach w małych miasteczkach czy na wsiach, w palcówkach zdrowia, na pocztach, w sklepach itd. jest całkiem spora.

"Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 KN dodatek wiejski nie wchodzi w skład wynagrodzenia nauczycieli, jest dodatkiem socjalnym. Należy pamiętać, że dodatki socjalne nie wchodzą do podstawy obliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.w.r. wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli z 2001 r. nie przewiduje wliczania dodatków socjalnych do podstawy obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop nauczycieli, stąd też dodatki te nie są uwzględniane przy ustalaniu wysokości tzw. trzynastki.}" - tak podkreśla przedstawiciele doktryny w swoim komentarzu, Gawroński Krzysztof (red.), Olszewski Artur, Zajda Beata, Karta Nauczyciela. Komentarz, Opublikowano: WKP 2023.

Podsumowując, można uznać, że przy dobrej woli pracodawców, którzy zatrudniają pracowników na wsiach, czy w małych miasteczkach do 5 000 mieszkańców, istnieje szansa na otrzymanie dodatku socjalnego, np. w ramach prowadzonego przez pracodawcę Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, ale jeżeli zostanie przygotowana odpowiednia petycja czy inicjatywa ustawodawca (a wydaje się, że tak) istnieje szansa, na odgórną regulację w drodze ustawy - dodatku za pracę na wsi, tak, aby zatrzymać pracowników wsi, przed ucieczką za lepszymi zarobkami - do miast, szczególnie młode osoby. Istnieje też szansa na wprowadzenie przez konkretny samorząd takie wsparcia finansowego i dodatku wiejskiego. Będziemy monitorowali sprawę i dawali na bieżąco znać, chociaż już teraz wydaje się, że pracownicy w miastach powyżej 5 000 czy w wielkich polskich metropoliach będą podnosili, że to dyskryminacja i że w takim razie oni chcą dodatek miejski. Cóż zobaczymy jak potoczą się losy tego pomysłu.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA