Do infor.pl napisała list matka niepełnosprawnego studenta (studia zaoczne). Chłopak miał stopień znaczny, a teraz komisja orzecznicza go "uzdrowiła" do stopnia umiarkowanego. Sprawa jest w sądzie. Matka studenta nie jest przekonana, czy w przypadku odzyskania stopnia znacznego niepełnosprawności, będzie występowała (jako opiekunka) o "stare" świadczenie pielęgnacyjne. Bo widzi sens pójścia do pracy i rezygnacji ze świadczenia pielęgnacyjnego (swojej i syna). Bo dla tej rodziny ważniejsze są takie świadczenia jak rehabilitacja domowa, pierwszeństwo w kolejkach do badań, lekarzy i specjalistów oraz zniżki na przejazdy komunikacją miejską.
Drugi list matki w sprawie utraty stopnia znacznego na rzecz umiarkowanego (pierwszy list poniżej)
Gdy czytam nowe artykuły i listy (w Infor.pl), nasuwa mi się jedno. Mam wrażenie, że walka toczy się o świadczenie pielęgnacyjne (stare), a nie musi o nie w ogóle się rozchodzić. To rodzic/opiekun decyduje, czy rezygnuje z pracy zarobkowej na rzecz opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Ja byłam 11 lat na "starym" świadczeniu. Syn od 16 r.ż. przy stopniu znacznym miał wskazania zatrudnienia: praca w warunkach chronionych. Sprawa odwoławcza trwa już ponad rok. Niekoniecznie po "wygranej" złożę wniosek o świadczenie pielęgnacyjne, a syn nie pójdzie do pracy. Obecnie studiuje zaocznie. Nam zależy na rehabilitacji domowej, pierwszeństwach w kolejkach do badań, lekarzy i specjalistów oraz zniżkach na przejazdy komunikacją miejską. Obecnie decyzją ostateczną, ale nieprawomocną, jest stopień umiarkowany. Przy czym syn jednak nie może otrzymać na ten moment legitymacji osoby niepełnosprawnej. Zniżki obowiązują, więc jeździ na "świstkach". Co jest oczywiście niekomfortowe i stresujące. A nasza codzienność wygląda w ten sposób, że niemal codziennie przesiadujemy po 2–3 h w poczekalni przychodni... Chodzi o większe wsparcie pomocowe i spokój, nie pieniądze.
Pozdrawiam
M.
Polecamy KSeF - podręcznik
Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]
Powyższy list to kontynuacja. Pierwszy list bohaterki tego artykułu był taki:
W PZON "uzdrawiają" z Aspergera i autyzmu
Bohaterka artykułu nawiązała w pierwszym swoim liście do dyskusji na Infor.pl o problematyce "uzdrowień" dzieci z Aspergerem albo autyzmem. Stałym elementem listów, które w tej sprawie otrzymaliśmy było diagnozowanie przez lekarzy faktu "ustąpienia" Aspergera albo autyzmu
Przykładowy list matki do Infor.pl w tej sprawie:
Pierwszy list matki w sprawie utraty stopnia znacznego na rzecz umiarkowanego
Dzień dobry
Poczułam potrzebę napisania po przeczytaniu artykułu: W PZON trudniej zdobyć orzeczenie dla świadczenia pielęgnacyjnego (z pkt 7 i 8) [List czytelnika]
Ponieważ mój syn jest obecnie dowodem na te praktyki Sądzimy się o stopień wyższy niż ostatnio orzeczono (zdegradowano) Jest pełnoletni i do tej pory przez wiele lat miał stopień znaczny a ja byłam na świadczeniu pielęgnacyjnym Stan zdrowia się nie zmienił Pogorszył Teraz przy Zespole Aspergera bada się jak dziecko/osoba dorosła przy nim funkcjonuje Jestem przekonana, iż jest to wynik płatnych, łatwo, dostępnych diagnoz Lecz w naszym przypadku jest to nie fair bo od ponad 10 lat opiekowałam się synem w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji Syn ma niepełnosprawność sprzężoną Cierpi również na niedoczynność przysadki mózgowej i wysoką krótkowzroczność Do tego jest pod opieką psychologa ze względu na fobię społeczną Już odwołaliśmy się z PZON, WZON i w tej chwili sądzimy się od marca tego roku Jesteśmy bez świadczenia pielęgnacyjnego i bez pracy Sprawa się ciągnie Ostatnie otrzymane pismo z Sądu to o nie przyznaniu pełnomocnika gdyż... "syn rozumie postępowanie sądowe, nie jest niezaradny i potrafi bronić swoich interesów" A pisma formułuje ja i korzystam z bezpłatnych porad prawnych.
Trudna ta droga
Pozdrawiam Matka
PS. Syn miał przez lata symbol 12 C przy Zespole Aspergera po czym dostał na to 02-P (gdzie nie leczył się psychiatrycznie) Odwołaliśmy się i zmienili na 12-C lecz przy okazji "ukarali" w ten sposób, że zmienili niekorzystnie dla syna dwa inne nieskażone podpunkty...
Sprawy o przywrócenie stopnia niepełnosprawności są skomplikowane
Przykład: IV U 295/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2022-03-28 link do wyroku
Co zrobił WZON w tej sprawie:
Orzeczeniem z dnia 22 kwietnia 2021 r. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B. uchylił dotyczące E. D. orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w G. z dnia 28 stycznia 2021 r. w części dotyczącej symbolu przyczyny niepełnosprawności (07-S, 05-R, 04-O), końcowej daty ustalonego stopnia niepełnosprawności (31 stycznia 2022 r.), daty od której istnieje niepełnosprawność („15-go roku życia”) i odpowiedniego zatrudnienia („niezdolny do pracy”) i ustalił symbol przyczyny niepełnosprawności: 07-S i 05-R, końcową datę ustalonego stopnia niepełnosprawności – 31 grudnia 2025 r., ustalił, że niepełnosprawność istnieje od dzieciństwa oraz że wnioskodawca powinien wykonywać pracę w warunkach pracy chronionej. W pozostałym zakresie Wojewódzki Zespół utrzymał w mocy orzeczenie z dnia 28 stycznia 2021 r. W uzasadnieniu wskazano, że zgromadzony materiał dowodowy nie uzasadnia kwalifikacji z przyczyny powstania niepełnosprawności określonej symbolem 04-O w stopniu porównywalnym do rozpoznania zasadniczego. Osoba odwołująca się wymaga czasowej i częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, ale nie stwierdzono niezdolności do samodzielnej egzystencji, która powodowałaby konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niemożnością zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Naruszona sprawność organizmu powoduje niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym. Orzekany jest zdolny do pracy w warunkach pracy chronionej.
Co zrobił niepełnosprawny przed sądem?
W odwołaniu wnioskodawca wskazał, że nie zgadza się z orzeczeniem Wojewódzkiego Zespołu, gdyż „zabrano mu orzeczenie na stałe, a przyznano okresowo”, a ponadto nie zgadza się z tym, iż usunięty został symbol 04-O przyczyny niepełnosprawności.
W uzasadnieniu wnioskodawcy wskazał, że po zawale serca nastąpiło u niego znaczne pogorszenie zdrowia i wyraźny brak tolerancji na wysiłek fizyczny. Od urodzenia posiada znaczny skrót nogi i problemy ze wzrokiem. Pogłębiające się zmiany chorobowe – zwyrodnienia stawów i kręgosłupa oraz słaby wzrok – jednooczność i nadwzroczność powodują narastający ból i różne problemy. Dodatkowo choruje na serce.
Wykonywanie niektórych czynności samoobsługowych stwarza mu problemy (higiena osobista, zakładanie skarpet, zakładanie i wiązanie butów, chodzenie po schodach, dłuższe chodzenie i stanie. Niepełnosprawność nakłada ograniczenia zawodowe. Choroba oczu wyklucza pracę przy ruchliwych maszynach i pracach precyzyjnych. Chore nogi i kręgosłup wykluczają pracę stojącą, chodzącą, pochylającą i dźwiganie ciężarów.
Wnioskodawca wskazał, że Komisje Lekarskie w G. i w B. w 2021 r. stwierdziły, że ostatnio przebyty zawał serca nie spowodował pogorszenia jego zdrowia, ale nawet po 20 latach nastąpiła poprawa zdrowia. Komisja Lekarska z G. w dniu 25 lutego 2011 r. stwierdziła już dawno na podstawie analizy dokumentacji medycznej, wywiadów i badania, że zalicza wnioskodawcę do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z orzeczeniem na stałe z symbolami niepełnosprawności 05-R, 04-O, że niepełnosprawności powstała przed 16 rokiem życia, a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się do 18 marca 2002 r. Wnioskodawca wskazał, że niezrozumiała jest zmiana orzeczenia w części dotyczącej okresu i symboli 04-O, skoro orzeczenie z 2011 r. zostało wydane na stałe. Orzeczenie z 2021 r. winno być takie same jak te, które zostało wydane w 2011 r., czyli powinno być wydane na stałe i zawierać symbole 05-R i 04-O. Jedyne co można było zrobić to podnieść stopień niepełnosprawności do znacznego, czego nie uczyniono i dodać symbol przyczyny niepełnosprawności 07-S, co uczyniono. Według wnioskodawcy, taki sposób procedowania odpowiadałby zasadzie zaufania do państwa.
Co zrobił sąd w sporze WZON / osoba niepełnosprawna?
Przykładowa argumentacja sądu:
Przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się przy tym konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3 (§ 29 ust. 2 rozporządzenia). Standardy w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające naruszenie sprawności organizmu powodujące: 1) czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w § 29 ust. 1 pkt 3, w okresach wynikających ze stanu zdrowia; 2) częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w § 29 ust. 1 pkt 3 (§ 30 rozporządzenia).
Natomiast standardy w zakresie kwalifikowania do lekkiego stopnia niepełnosprawności określają kryteria naruszonej sprawności organizmu powodujące: 1) istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy, co oznacza naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w porównaniu do wydajności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną; 2) ograniczenia w pełnieniu ról społecznych, co oznacza trudności doświadczane przez osobę zainteresowaną w relacjach z otoczeniem i środowiskiem według przyjętych norm społecznych, jako skutek naruszonej sprawności organizmu (§ 31 ust. 1 rozporządzenia). Możliwość kompensacji ograniczeń oznacza zarazem wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne (§ 31 ust. 2 rozporządzenia).
Uwzględniając powyższe kryteria oraz przedstawioną ich charakterystykę, jak też opisane przez biegłych schorzenia oraz ich wpływ na możliwości wykonywania pracy oraz samodzielnego egzystowania należało, jak już wskazano, zaliczyć wnioskodawcę do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe z powodu chorób oznaczonych symbolem 07-S i 05-R. Wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy lub zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, wymaga czasowej i częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, co sam wnioskodawca przyznał. Brak natomiast podstaw by twierdzić, że w celu pełnienia ról społecznych, wymagał on stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Sąd nie neguje, że wnioskodawca jest dotkniętymi poważnymi schorzeniami, lecz, mimo ich występowania, zachował on ograniczoną zdolność do samodzielnego egzystowania.
Dlatego, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. zaskarżone orzeczenie podlegało zmianie poprzez ustalenie, że należało zaliczyć wnioskodawcę do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe. Sąd nie wskazywał w sentencji wyroku, że chodzi o niepełnosprawności spowodowaną przyczynami oznaczonymi symbolami 05-R (i w konsekwencji 07-S), gdyż wynika to bezpośrednio z treści orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu. W pozostałym zakresie, tj. co do żądania ustalenia znacznego stopnia niepełnosprawności oraz wprowadzenia do orzeczenia symbolu 04-O, odwołanie podlegało oddaleniu, o czym orzeczono na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.
Stare świadczenie pielęgnacyjne - przypomnienie wciąż obowiązujących zasad
Zasada nr 1 W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy dotychczasowe (obowiązujące w dniu 31.12.2023 r.).
Zasada nr 2 Osoby, którym przed dniem 01.01.2024 r., albo od dnia 01.01.2024 r., na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo tego świadczenia nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.
Zasada nr 3. Osoby zachowują prawo odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności.
Zasada nr 4. W przypadku wystąpienia zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, w tym na wysokość otrzymywanych świadczeń, osoba ubiegająca się lub otrzymująca świadczenia jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego (w terminie 7 dni, jednakże przed najbliższą wypłatą świadczeń).
Np. należy zawiadomić MOPS o:
- zaprzestaniu sprawowania bezpośredniej, osobistej i stałej opieki,
- uzyskaniu orzeczenia o stopniu niepełnosprawności,
- podjęciu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniu świadczeń emerytalno-rentowych,
- złożenia wniosku o świadczenie wspierające lub uzyskania prawa do tego świadczenia przez osobę wymagającą opieki,
- zmianie miejsca zamieszkania,
- umieszczeniu osoby wymagającej opieki w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, placówce zapewniającej całodobową opiekę albo w pieczy zastępczej,
- wyjeździe za granicę RP osoby ubiegającej się, innego członka rodziny lub rodzica osoby wymagającej opieki,
- zawarciu związku małżeńskiego,
- zmianach okoliczności potwierdzonych przedstawionymi dokumentami.