Szybkie izolowanie osoby dotkniętej przemocą od sprawcy przewiduje tzw. ustawa antyprzemocowa, którą 6 maja 2020 r. przyjął Senat. Obecnie ustawa czeka na podpis Prezydenta. Ma wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. Jak podaje PAP, zapowiadana jest jednak jeszcze nowelizacja tych przepisów m.in. skracająca vacatio legis.
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy
Nowe przepisy wprowadzają do Kodeksu postępowania cywilnego odrębne postępowanie w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia oraz zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. W sprawach tych sąd będzie mógł wydać szczególnego rodzaju postanowienia o zabezpieczeniu. Orzeczenia sądu i pisma sądowe będzie mogła doręczać Policja lub Żandarmeria Wojskowa. Wnioskodawca skorzysta z ustawowego zwolnienia z kosztów sądowych. Wniosek o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia będzie można złożyć na urzędowym formularzu.
Nakaz opuszczenia mieszkania wydany przez Policję
Policja oraz Żandarmeria Wojskowa otrzymają nowe uprawnienia w zakresie ochrony osoby dotkniętej przemocą. Chodzi o:
- nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub
- zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.
Nakaz lub zakaz będzie wydawany w stosunku do osoby, która swoim zachowaniem, polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia. Ponadto będzie on natychmiast wykonalny. Co istotne, nakaz i zakaz będą mogły być stosowane łącznie.
W praktyce Policja będzie mogła wydać nakaz lub zakaz np. podczas podjętej interwencji we wspólnie zajmowanym mieszkaniu.
Czy nowe nakazy i zakazy będą mogły być stosowane również podczas nieobecności w mieszkaniu osoby stosującej przemoc?
Tak, przyjęte przypisy wprost stanowią, iż nakaz lub zakaz mogą być wydane również w przypadku nieobecności we wspólnie zajmowanym mieszkaniu lub jego bezpośrednim otoczeniu osoby stosującej przemoc w rodzinie podczas wykonywania czynności przez Policję.
Komu zostanie doręczony nakaz/zakaz?
Nakaz lub zakaz zostaną doręczone niezwłocznie osobie stosującej przemoc w rodzinie oraz osobie dotkniętej tą przemocą. Jeżeli w stosunku do osoby stosującej przemoc będzie to niemożliwe, zawiadomienie o ich wydaniu zostanie umieszczenie na drzwiach wspólnie zajmowanego mieszkania.
Odpis nakazu lub zakazu Policja doręczy prokuratorowi, właściwemu miejscowo zespołowi interdyscyplinarnemu, a gdy w lokalu zamieszkują osoby małoletnie także właściwemu miejscowo sądowi opiekuńczemu.
Co w przypadku, gdy osoba stosująca przemoc odmówi przyjęcia nakazu lub zakazu?
W takiej sytuacji doręczenie uważa się za dokonane. Policjant dokona adnotacji o odmowie przyjęcia na oryginale nakazu lub zakazu.
Czy od wydanego zakazu lub nakazu będzie można się odwołać?
Tak, osobie stosującej przemoc w rodzinie, wobec której wydano nakaz lub zakaz, będzie przysługiwało zażalenie do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia wspólnie zajmowanego mieszkania.
Termin na złożenie zażalenia będzie wynosił 3 dni od dnia doręczenia nakazu lub zakazu. W zażaleniu skarżący będzie mógł domagać się zbadania prawidłowości prowadzenia czynności, zasadności oraz legalności wydanego nakazu lub zakazu. Sąd rozpozna zażalenie niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia jego wpływu do sądu.
Czy nowe przepisy określają odległość, jaka powinna dzielić sprawcę i ofiarę przemocy w rodzinie?
Obszar lub odległość od wspólnie zajmowanego mieszkania, którą osoba stosująca przemoc w rodzinie będzie obowiązana zachować, wskaże policjant w nakazie lub zakazie.
Obowiązkiem osoby, wobec której wydano nakaz lub zakaz będzie również wskazanie adresu miejsca pobytu, a także, o ile to możliwe, numeru telefonu, pod którym będzie dostępna oraz informowanie o każdej zmianie adresu lub numeru telefonu.
Kiedy nakaz lub zakaz utracą moc?
Nakaz lub zakaz utracą moc po upływie czternastu dni od dnia ich wydania, chyba że sąd udzieli zabezpieczenia, którym nakaz lub zakaz zostaną przedłużone.
Podstawa prawna:
Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (etap legislacyjny: przyjęta przez Senat)
Polecamy serwis: Przemoc w rodzinie