Zgodnie z art. 37 Konwencji wiedeńskiej o stosunkach konsularnych, sporządzonej w Wiedniu dnia 24 kwietnia 1963 r. (Dz. U. z dnia 17 maja 1982 r., nr 13, poz. 98) w razie zgonu obywatela jednego państwa (tzw. państwo wysyłające) na terytorium drugiego państwa (tzw. państwo przyjmujące) władze państwa przyjmującego powinny niezwłocznie zawiadomić o tym urząd konsularny państwa wysyłającego, w którego okręgu nastąpił zgon.
Obowiązek informacyjny spoczywa więc na państwie przyjmującym. O śmierci obywateli polskich poza granicami kraju informuje konsul RP.
Transport zwłok do Polski
Transport zwłok z zagranicy, tj. ich przewóz do Polski uregulowany jest na mocy następujących aktów prawnych: Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. 1959 nr 11 poz. 62 z późn.zm.), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz.U. 2001 nr 153 poz. 1783 z późn. zm.) oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich (Dz.U. 2007 nr 249 poz. 1866).
Zobacz również: Jak zgłosić zgon, który nastąpił za granicą?
Sprowadzenie zwłok z zagranicy - procedura
1. Krok pierwszy - wniosek
W celu transportu zwłok do Polski należy złożyć stosowny wniosek. Organem właściwym w tym zakresie jest starosta (właściwy ze względu na miejsce przyszłego pochowania zwłok). Z wnioskiem wystąpić mogą osoby najbliższe zmarłemu, czyli małżonek, dzieci, wnuki, dziadkowie, pradziadkowie, krewni boczni (do 4 stopnia pokrewieństwa) oraz powinowaci (w linii prostej do 1 stopnia). Treść wniosku powinna obejmować: nazwisko, imię/ imiona, nazwisko rodowe, datę i miejsce urodzenia, ostatnie miejsce zamieszkania osoby zmarłej, datę i miejsce zgonu, miejsce, z którego zwłoki albo szczątki ludzkie zostaną przewiezione, miejsce pochówku, środek transportu, którym zostaną przewiezione zwłoki albo szczątki ludzkie, nazwisko, imię lub imiona, adres zamieszkania wnioskodawcy oraz jego numer i serię dokumentu tożsamości. Jako załącznik złożyć należy akt zgonu/ inny dokument potwierdzający fakt zgonu i jego przyczynę. Od wniosku nie są pobierane żadne opłaty. Co do zasady jest on rozpatrywany w ciągu 3 dni od złożenia.
Warto pamiętać, że w przypadku zgonu spowodowanego chorobą zakaźną, transportu zwłok dokonać można nie wcześniej niż po upływie 2 lat od zgonu.
2. Krok drugi - zezwolenie na transport zwłok
Pozytywna decyzja (zgoda na transport zwłok) jest przekazywana do właściwego polskiego urzędu konsularnego położonego w państwie, z którego zwłoki mają być sprowadzone. Może to nastąpić np. w drodze faksu.
3. Krok trzeci - zaświadczenie na przewóz zwłok
Na podstawie powyżej decyzji polski konsul wydaje zaświadczenia na przewóz zwłok lub prochów.
Zaświadczenie wydawane jest odpłatnie – 68 USD. Około 208 zł.
Uczyniwszy zadość przepisom prawa polskiego warto pamiętać o praktycznej konieczności uzyskania zgody właściwych organów obcego państwa.
Międzynarodowy transport zwłok
Transport zwłok wymaga zapewnienia odpowiednich warunków sanitarnych i technicznych. Jeśli transport zwłok ma nastąpić na odległość większa niż 60 km, wówczas zajmują się nim podmioty profesjonalne. Pojazd do przewożenia zwłok powinien:
- być trwale oznakowany w sposób wskazujący na jego przeznaczenie;
- mieć kabinę kierowcy, odizolowaną od części przeznaczonej na umieszczenie zwłok albo szczątków ludzkich;
- mieć zabezpieczenie przed przesuwaniem się podczas przewozu trumny lub pojemnika na zwłoki albo szczątki ludzkie;
- mieć podłogę w części przeznaczonej na umieszczenie trumny lub pojemnika na zwłoki albo szczątki ludzkie, wyłożoną materiałem łatwo zmywalnym i odpornym na działanie środków dezynfekujących.
Wskazane warunki transportu zwłok i szczątków podyktowane są względami konieczności ochrony życia i zdrowia ludzi oraz poszanowania zwłok i szczątków.
Po przewiezieniu zwłok na miejsce przeznaczenia zwłoki muszą być niezwłocznie pochowane, bez otwierania trumny.
Powyższe wymogi nie dotyczą transportu prochów (urn). Te mogą być przewożone dowolnym środkiem transportu.
Koszty
Co do zasady koszty sprowadzenia i transportu zwłok ponosi ubezpieczyciel, gdy go nie ma – rodzina zmarłego. Trudno abstrakcyjnie oszacować koszty transportu zwłok z zagranicy. Zależą one od oferty firmy, z usług której korzystamy, a przede wszystkim od odległości transportu. Przykładowo transport z Niemiec to koszt około 2500, z Irlandii – 9500, z Hiszpanii – 10 700 zł.
Polecamy serwis: Sprawy urzędowe