Jakie rodzaje powództw występują w postępowaniu cywilnym

Laura Żywica
rozwiń więcej
Powództwo stanowi żądanie, które zawiera oświadczenie wiedzy i woli osoby, która je składa. Ze względu na żądanie zawarte w powództwie procedura cywilna wyróżnia trzy rodzaje powództw.

Powództwo o zasądzenie świadczeń

W praktyce jest najczęściej wytaczanym powództwem. W jego ramach możemy żądać zasądzenia od pozwanego określonego świadczenia, którego treścią może być: danie, czynienie, nieczynienie, zaprzeczenie i znoszenie.

W drodze powództwa o świadczenie można dochodzić jedynie roszczeń już wymagalnych oraz roszczeń jeszcze niewymagalnych, ale które stały się wymagalne w toku sprawy. Wymagalność roszczeń oznacza moment, w którym wierzyciel uzyskuje możliwość żądania zaspokojenia swej wierzytelności przez dłużnika, czyli możliwość dochodzenia spełnienia świadczenia.

Warunkiem dochodzenia roszczeń w drodze powództwa o świadczenie jest także zaskarżalności tych roszczeń. Roszczenie jest niezaskarżalne, jeśli jest przedawnione oraz gdy powstało w wyniku gier hazardowych.

Powództwem tym można dochodzić również przyszłych powtarzających się świadczeń, jeżeli nie sprzeciwia się temu treść łączącego strony stosunku prawnego, chodzi tu np. o alimenty.

Powództwo to najczęściej występuje jako żądanie zasądzenia określonego świadczenia. Może być sformułowane alternatywnie tj. powód może żądać albo świadczenia A, albo świadczenia B lub jako żądanie ewentualne poprzez, które powód może żądać jakiegoś konkretnego zaspokojenia swojego świadczenia, a na wypadek gdyby to zaspokojenie nie było możliwe, może wskazać inny sposób zaspokojenia swojego roszczenia.

Przykładem powództwa o zasądzenie świadczenia jest np. żądanie zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej wynikającej z umowy bądź czynu niedozwolonego.

Zadaj pytanie: Forum prawników

Powództwo o ustalenie prawa lub stosunku prawnego

Powództwo o ustalenie prawa lub stosunku prawnego ma na celu ustalenie w drodze orzeczenia sądu, że określone prawo lub stosunek prawny istnieje albo też nie istnieje.

Podstawową przesłanką tego powództwa jest interes prawny. A zatem legitymację do wytoczenia tego powództwa ma tylko powód, który posiada interes prawny w ustaleniu istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa.

Przykładem powództwa o ustalenie jest wytoczenie przez powoda powództwa o ustalenie przez sąd istnienia bądź nie stosunku pracy lub prawa własności .

Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego

W powództwie o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego powód domaga się zmiany istniejącego stanu prawnego poprzez powstanie nowego, zniesienia bądź zmiany dotychczasowego prawa lub stosunku prawnego w drodze wyroku sądowego.

Powództwo o ukształtowanie nie wymaga istnienia interesu prawnego natomiast istotna jest obecność wszystkich osób, których stosunek prawny ma zostać ukształtowany wyrokiem sądu.

Przykładem powództwa o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego jest powództwo o rozwód,
powództwo o zaprzeczenie ojcostwa lub powództwo o zniesienie wspólności majątkowej małżonków i ustanowienie rozdzielności majątkowej

Zobacz również serwis: Sprawy urzędowe

Prawo
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
21 maja 2025
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?
21 maja 2025

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Sądy wykryły trzecią lukę w świadczeniu wspierającym. Miał być zasiłek. Na lodzie opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny)
21 maja 2025

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stary) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych
21 maja 2025

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?
21 maja 2025

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?
21 maja 2025

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]
21 maja 2025

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni
21 maja 2025

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja
21 maja 2025

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

Dodatek za pracę w nocy od 1 czerwca 2025 r.
21 maja 2025

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w czerwcu? jak się go oblicza? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

pokaż więcej
Proszę czekać...