Choroba zawodowa
Choroba zawodowa jest to choroba wymieniona w wykazie chorób zawodowych, określonym przez Radę Ministrów, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w danym środowisku pracy, albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, czyli tzw. narażeniem zawodowym.
Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych (nawet do 10 lat).
Obowiązki pracodawcy
Obowiązkiem pracodawcy jest niezwłoczne zgłoszenie właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdego przypadku podejrzenia choroby zawodowej. Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że w razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej pracodawca powinien w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą. Bardzo ważne jest również, aby pracodawca niezwłocznie przystąpił do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby i zastosował niezbędne środki zapobiegawcze oraz zapewnił realizację zaleceń lekarskich.
Zgłoszenie choroby zawodowej
Podejrzenie choroby zawodowej należy zgłosić:
- właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu,
- właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy - których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
Zgłoszenia dokonuje się niezwłocznie na specjalnym formularzu, a w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika - dodatkowo w formie telefonicznej.
Państwowy powiatowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na badanie w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania. Właściwym do orzekania w zakresie chorób zawodowych nie jest każdy lekarz, lecz tylko ten, który spełnia wymagania kwalifikacyjne ściśle określone w przepisach.
Zobacz także: Kto dokonuje zgłoszenia choroby zawodowej?
Orzeczenie lekarskie
Na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego, lekarz wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania. Takie orzeczenie przesyła się właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi oraz osobie zgłaszającej podejrzenie choroby zawodowej.
Decyzja państwowego powiatowego inspektora sanitarnego
Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej wydaje państwowy powiatowy inspektor sanitarny na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika.
Zobacz dział: Bezpieczeństwo pracy