Ewidencja czasu pracy
Pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. Pracodawca udostępnia tę ewidencję pracownikowi, na jego żądanie.
Powinność prowadzenia ewidencji czasu pracy spoczywa na każdym pracodawcy niezależnie od liczby zatrudnianych pracowników. Pracodawca zakłada i prowadzi dla każdego pracownika kartę ewidencji czasu pracy w zakresie obejmującym: pracę w poszczególnych dobach roboczych, w tym pracę w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy, a także dyżury, urlopy, zwolnienia od pracy oraz inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w pracy; w stosunku do pracowników młodocianych pracodawca uwzględnia w ewidencji także czas ich pracy przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego.
Ewidencja czasu pracy powinna przedstawiać rzeczywisty czas pracy pracownika, uwzględniając faktycznie przez niego przepracowane godziny w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Wyłączenia
W stosunku do pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy, pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub za pracę w porze nocnej nie ewidencjonuje się godzin pracy.
Zobacz także: Czym jest czas pracy
Inspekcja pracy
Inspektorzy pracy, aby sprawdzić prawdziwy czas pracy mogą w szczególności:
1. monitorować zakład pracy,
2. sprawdzać nieformalne ewidencje czasu pracy (np. księgę wejść i wyjść z firmy),
3. uzyskiwać informacje o momencie zalogowania się pracownika w systemie komputerowym lub np. kasie fiskalnej,
4. potwierdzać obecność danego pracownika w firmie na podstawie rozmowy z kontrahentami pracodawcy,
5. dokonywać analizy procesu produkcji w firmie (ustalić dzienną produkcję, dzięki czemu można udowodnić, że pracownicy pracują np. w niedzielę).
Zobacz także: Uprawnienia kontrolne Inspektorów Pracy
Odpowiedzialność
Pracodawca prowadzący podwójną ewidencję czasu pracy może zostać oskarżony o popełnienie przestępstwa. W celu wykrycia nieprawidłowości inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy mogą przeprowadzić wraz z policją kontrole. Są one skuteczne dzięki nakazowi przeszukania, który wydaje prokurator.
Zgodnie z przepisami Kodeksu karnego kto narusza przepisy prawa o ubezpieczeniach społecznych, nie zgłaszając, nawet za zgodą zainteresowanego, wymaganych danych albo zgłaszając nieprawdziwe dane mające wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Oznacza to, że pracodawca, podający nieprawdziwe informacje w ewidencji czasu pracy, naraża się na odpowiedzialność karną.