1. Nie obwiniaj siebie
Osoby, które doświadczają molestowania seksualnego, często czują się winne, a wokół słyszą, że same sprowokowały i przesadzają. Pamiętaj, że to sprawca jest winny i nic nie usprawiedliwia molestowania seksualnego. Nie jesteś sama/sam i masz prawo się bronić.
2. Działaj
Im szybciej przeciwstawisz się molestowaniu seksualnemu, tym łatwiej będzie Ci przerwać koło przemocy. Molestowanie seksualne często rozpoczyna się od „dowcipów” czy komentarzy o charakterze erotycznym. Jeżeli nie zaprotestujesz na tym etapie, może się zdarzyć, że sprawca przejdzie do molestowania w formie kontaktu fizycznego. Pamiętaj też, że molestowanie seksualne może odbić się negatywnie na Twoim zdrowiu emocjonalnym i fizycznym. Im szybciej przerwiesz, tym mniejsze będą konsekwencje molestowania seksualnego dla Twojego zdrowia.
Zobacz również: Czym jest molestowanie seksualne
3. Powiedz „NIE”
Daj jasno do zrozumienia sprawcy molestowania, że nie akceptujesz takiego zachowania. Jeżeli nie wyrazisz sprzeciwu wobec osoby, która Cię molestuje, w sądzie nie będziesz mogła/ mógł skutecznie dochodzić swoich praw.
Powiedz sprawcy, że nie życzysz sobie podobnych uwag albo gestów. Nazwij lub opisz czyjeś naganne zachowanie.
- Nie udawaj, że nie rozumiesz zachowania. Staraj się jasno wyrażać swoje uczucia.
- Nie ignoruj czyjegoś nagannego zachowania w nadziei, że ustanie. Ignorowanie molestowania, zwłaszcza molestowania seksualnego, jest często interpretowane jako przyzwolenie.
- Rozmawiaj z innymi. Prawdopodobnie nie jesteś jedyną osobą, która spotyka się z molestowaniem seksualnym ze strony danego sprawcy.
Zobacz również: Jakie prawa ma nękany pracownik?
4. Złóż skargę do przełożonego/pracodawcy
Jeśli sytuacja nie ustaje, a metody nieformalne – takie jak przedstawione wyżej – nie pomagają przerwać molestowania seksualnego, poinformuj o tym przełożonego lub pracodawcę – na piśmie. Poproś o potwierdzenie wpływu skargi lub zachowaj jej kopię. Może ci się przydać, jeśli sprawa trafi do sądu. A jeśli molestującym jest pracodawca – przede wszystkim złóż skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. Możesz się również zwrócić do prokuratora z zawiadomieniem o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, a także złożyć pozew do sądu.
5. Złóż skargę do Państwowej Inspekcji Pracy
Jeśli sprawcą molestowania jest pracodawca lub współpracownik, a skarga do przełożonego lub pracodawcy na współpracownika nie przyniosła rezultatów, należy złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie z art. 184 § 1 Kodeksu pracy, Państwowa Inspekcja Pracy sprawuje nadzór i kontrolę przestrzegania prawa pracy i może przeprowadzić kontrolę w zakładzie pracy, w którym doszło do naruszenia praw pracowniczych. Pracownicy Inspekcji Pracy udzielą ci informacji, jakie środki prawne możesz zastosować, gdy padniesz ofiarą molestowania, a jeśli zdecydujesz się wystąpić do sądu, wyjaśnią jak należy napisać pozew.
Skargę do Państwowej Inspekcji Pracy możesz złożyć osobiście, drogą mailową albo za pośrednictwem poczty. Nie bój się – złożenie skargi niczym Ci nie grozi, gdyż obowiązkiem inspektora pracy jest zachowanie w tajemnicy danych skarżącego.
Jeżeli wyniki kontroli potwierdzą twoje zarzuty, inspektor pracy może skierować do pracodawcy pismo, w którym będzie wnioskował o usunięcie stwierdzonych naruszeń, a także o wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do osób winnych molestowania seksualnego.
Zobacz również: Jakie prawa ma osoba molestowana
6. Zbieraj dowody
Zachowaj wszystkie możliwe dowody świadczące o tym, że pracodawca, przełożony lub współpracownicy dopuszczali się molestowania.
Rób notatki, nie kasuj sms-ów, zachowuj e-maile lub ich wydruki, rozważ możliwość nagrywania rozmów, zwróć uwagę kolegom i koleżankom z pracy, aby czujniej obserwowali zachowania tej osoby – zeznania współpracowników mogą również być dowodem w sądzie.
Jeżeli ucierpiałaś/ ucierpiałeś w skutek molestowania seksualnego na zdrowiu, koniecznie pójdź do lekarza lub psychologa. Pamiętaj, że dokumentacja z tych wizyt może być bardzo ważnym dowodem świadczącym o powstaniu rozstroju zdrowia na skutek działań sprawcy.
Przekonaj lub spróbuj przekonać współpracowników do zeznawania. Jest to jeden z najskuteczniejszych środków dowodowych. Świadkami w twojej sprawie mogą być także koledzy lub koleżanki z pracy, członkowie rodziny, przyjaciele lub znajomi. Ich zeznania mogą mieć kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sprawca prawdopodobnie będzie starał się przed sądem zbagatelizować całą sytuację. Im więcej dowodów przedstawisz, tym skuteczniejsze będzie odpieranie
argumentów drugiej strony.
7. Szukaj pomocy u związków zawodowych, organizacji pozarządowych
Możesz zwrócić się również o pomoc do związków zawodowych, a także do instytucji rządowych i samorządowych oraz organizacji pozarządowych. Masz prawo, aby przedstawiciel związku reprezentował cię w sądzie. Związki zawodowe mogą umożliwić ci kontakt z prawnikami, którzy doradzą w sprawach z zakresu prawa pracy. Możesz też skorzystać ze stron internetowych oferujących darmowe porady prawne, możesz tam uzyskać pomoc m.in. w napisaniu pozwu do sądu.
8. Zwróć się do prokuratora
Jeżeli powyższe rozwiązania nie przyniosą oczekiwanych skutków, zwróć się do prokuratora z zawiadomieniem o podejrzeniu popełnienia przestępstwa lub złóż pozew do sądu.
Zobacz również: Molestowanie seksualne w kodeksie karnym
Tekst pochodzi z poradnika: „Powiedz NIE molestowaniu seksualnemu w pracy”, wydanego przez Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania, Warszawa, 2009 r.