Jak związki zawodowe chronią pracowników?

Jarosław Krasnodęmbski
rozwiń więcej
Powstanie związku zawodowego odbywa się na mocy ustawy o związkach zawodowych.
Pracownicy należący do związków zawodowych mogą liczyć na szczególną ochronę swoich interesów. Celem związków zawodowych jest dbanie o uprawnienia pracowników oraz powiększanie ich zakresu. W jaki sposób chronione są uprawnienia pracowników należących do związków zawodowych.

Idea

Związki zawodowe w Polsce rozpoczęły swoją działalność wraz z Solidarnością i od tamtego czasu nadal posiadają silną pozycję wobec pracodawców jak i w życiu społecznym i ekonomicznym całego kraju. Pracodawcy muszą liczyć się ze związkami zawodowymi.

Powstanie związku zawodowego w zakładzie pracy

Powstanie związku zawodowego odbywa się na mocy ustawy o związkach zawodowych. Artykuł 12 tej ustawy mówi, że związek zawodowy powstaje z mocy uchwały o jego utworzeniu, podjętej przez co najmniej 10 osób uprawnionych do tworzenia związków zawodowych. Osoby, które podjęły uchwałę o utworzeniu związku zawodowego, uchwalają statut i wybierają komitet założycielski w liczbie od 3 do 7 osób.

Zobacz: Jak działają pracownicze kasy zapomogowo - pożyczkowe?

Związek zawodowy podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, zwanym dalej "rejestrem".

Ochrona związkowców

Pracownicy należący do związków zawodowych mogą liczyć na szczególną ochronę przed zwolnieniem. Związki zawodowe, które działają w firmie dostarczają pracodawcy listę działaczy, z którymi nie można rozwiązać umowy o prace bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej.

Regulacja przytoczona wyżej dotyczy również zwolnienia dyscyplinarnego. Jeżeli pracownik znajdzie się na wskazanej liście, szef może zwolnić taką osobę, bez zgody związku tylko wtedy, gdy narazi ona pracodawcę  na straty lub popsuje jego reputacje lub wizerunek.

Jeśli pracownik nie popełni wyżej wymienionych wykroczeń i znajduje się na liście pracowników chronionych, to nie jest on zagrożony możliwością zwolnienia z pracy.

Ochrona pracownika przed zwolnieniem trwa przez okres wskazany w uchwale zarządu związku.

Zmiany w składzie chronionych działaczy związkowych mogą być dokonywane w każdym czasie. Jedynym warunkiem jest pisemne zawiadomienie pracodawcy o tych zmianach przez zarząd związku zawodowego w terminie 7 dni od dokonania zmian. Brak informacji w tym terminie może skutkować ograniczeniem ochrony przed zwolnieniem z pracy.

Kiedy pracownik będący w związku nie będzie chroniony?

Pracodawca należący do zakładowego związku zawodowego nie będzie objęty ochroną przed zwolnieniem, jeżeli pracodawca nie będzie posiadał imiennych informacji o działaczach. Brak wpisania na listę działaczy faktycznego działacza związkowego odbiera mu ochronę przed wypowiedzeniem umowy o pracę.

Zobacz serwis: Pracownik

Prawo
Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]
30 kwi 2025

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk
01 maja 2025

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?
30 kwi 2025

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025
30 kwi 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

Będą zmiany w kodach recept: S – przyznawanych osobom 65+ oraz DZ – dla osób poniżej 18. roku życia, co do odbioru bezpłatnych leków bądź innych produktów medycznych
30 kwi 2025

Trwają konsultacje w zakresie zmian prawa co do wydawania i realizacji recept. Projekt przewiduje umożliwienie farmaceucie lub personelowi wydającemu uzupełnienia recepty o ten kod. Dzięki temu, pacjent otrzyma produkt bezpłatnie, po uzupełnieniu recepty w aptece, bez konieczności ponownego kontaktu z lekarzem czy dodatkowych wizyt u świadczeniodawcy. Przypominamy też o trwającym w wielu gminach w Polsce tzw. PROGRAMIE LEK. W maju 2025 r. też będą dopłaty do leków, nawet do 300 zł.

pokaż więcej
Proszę czekać...