Telepraca na wniosek pracownika
Wykonywanie pracy formie telepracy niewątpliwie stanowi duże ułatwienie dla pracowników. Oszczędzają w ten sposób czas oraz pieniądze przeznaczane na dojazdy. Jednak nie każda praca może być wykonywana zdalnie. Jeśli więc pracownik świadczy taką pracę, która pozwala na wykonywanie obowiązków z nią związanych i przesyłanie jej efektów drogą elektroniczną „z domu”, można złożyć stosowny wniosek do pracodawcy o wprowadzenie telepracy. Wniosek o telepracę składa się w formie papierowej bądź elektronicznej.
Warto zaznaczyć w tym miejscu, że możliwość złożenia wniosku przez pracownika nie jest uzależniona od tego, czy w danym zakładzie pracy zasady telepracy zostały ustalone w regulaminie lub porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi.
Czy pracodawca musi uwzględnić wniosek?
Skoro telepraca może zostać zainicjowana przez samego zainteresowanego pracownika, powstaje pytanie czy pracodawca ma obowiązek przychylić się do jego prośby. Na ratunek przychodzi Kodeks pracy, który podaje dwa przypadki kiedy to pracodawca rzeczywiście ma obowiązek zaakceptowania wniosku. Art. 676 § 6 Kodeksu pracy stanowi, że pracodawca uwzględnia wniosek pracownika, o którym mowa w art. 1421 § 1 pkt 2 i 3, o wykonywanie pracy w formie telepracy.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
W świetle art. 1421 § 1 pkt 2 i 3 pracodawca zobowiązany jest do uwzględnienia wniosku:
1) […]
2) pracownika – rodzica dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2019 r. poz. 473),
3) pracownika – rodzica:
a) dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz
b) dziecka posiadającego odpowiednio opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, z późn. zm.)
W odniesieniu do pracowników z punktu 2 i 3 pracodawca ma obowiązek zaakceptować wniosek o telepracę nawet w przypadku ukończenia przez ich dzieci 18 roku życia.
Nawet jeśli występują dwie powyższe sytuacje, pracodawca nie może uwzględnić wniosku, gdy jest to niemożliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Pracownik spełniający warunki z 1421 § 1 pkt 3 zajmuje się wykonywaniem ozdób świątecznych, które chciałby tworzyć w domu ze względu na opiekę nad chorym dzieckiem. Złożył w tym celu stosowny wniosek do pracodawcy. Pracodawca odmówił wprowadzenia pracy w systemie telepracy ze względu na brak możliwości przesyłania efektów pracy za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Jest to działanie zgodne z prawem pracy.
Uznaje się, że skoro ustawodawca przewidział dwa przypadki, kiedy pracodawca musi uwzględnić wniosek to pozostałe sytuacje złożenia wniosku przez pracownika niekoniecznie muszą oznaczać akceptacje pracodawcy. Zwraca się uwagę przede wszystkim na rodzaj pracy oraz organizację pracy w zakładzie pracy. Jeśli jeden z tych elementów nie pozwala na pracę zdalną, pracodawca może odmówić pracy w formie telepracy.
Odmowa
Pracodawca odmawiając telepracy, powinien podać przyczyny odmowy. Informuje o nich pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 1040)
Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 473)
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 996)