Praca zdalna (home office) a telepraca – przepisy prawne

Telepraca a praca zdalna?

Telepraca uregulowana jest przepisami prawa pracy w sposób szczególny. Brakuje jednak kodeksowych przepisów dotyczących pracy zdalnej inaczej nazywanej home office. Telepraca i praca zdalna nie są to bowiem pojęcia tożsame. Z tego względu, że pracodawcy coraz chętniej korzystają z możliwości zaoferowania pracownikowi pracy zdalnej, powinna zostać uregulowana w Kodeksie pracy. Dla pracodawców to zmniejszenie kosztów pracy, a dla pracownika dodatkowy benefit świadczący o atrakcyjności pracy.

Aktualnie home office polega na ustnej umowie między pracownikiem a pracodawcą, że np. w danym dniu pracownik nie przychodzi do zakładu pracy i wykonuje swoje obowiązki z domu. Tymczasem telepraca ma charakter stały. Na telepracy zasadą jest wykonywanie pracy poza zakładem pracy.

Przepisy bhp

Przy pracy zdalnej problem pojawia się chociażby z przepisami bhp. Pracodawca nie ma wpływu na warunki pracy w domu pracownika. Nie wiadomo więc jak rozpatrywać przypadki wypadków przy pracy w trakcie pracy zdalnej. Pytanie w tych kwestiach do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej skierowała poseł Anna Elżbieta Sobecka (interpelacja nr 31198 z dnia 24 kwietnia 2019 r.).

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Postawione dwa pytania brzmią następująco:

1. Czy ministerstwu znany jest ten problem?
2. Kiedy można spodziewać się regulacji w zakresie home office?

Odpowiedź na interpelację została przygotowana 24 maja 2019 r. przez sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Krzysztofa Michałkiewicza.

Telepraca

Zdaniem sekretarz stanu to, że telepraca ma charakter stały, nie oznacza, iż musi być wykonywana wyłącznie poza zakładem pracy. Strony umowy mogą bowiem zawrzeć takie postanowienia, które nakazują 3 dni pracy z biura i 2 dni pracy poza biurem. Wówczas również jest to telepraca. Ma bowiem ustalone stałe dni pracy poza biurem. Powtarzają się one w stałych odstępach czasu. Zasadne jest więc szczególne uregulowanie sytuacji takich pracowników, co ma miejsce w art. 67⁵ – 67¹⁷ Kodeksu pracy (Zatrudnianie pracowników w formie telepracy).

Praca zdalna

Tymczasem praca zdalna ma charakter incydentalny. Co do zasady pracownik wykonuje pracę w zakładzie pracy, a jedynie od czasu do czasu pracodawca zezwala mu na home office. W takim przypadku do pracownika wykonującego pracę w domu stosuje się ogólne przepisy dotyczące stosunku pracy.

Wykorzystywanie środków komunikacji elektronicznej

Przy telepracy istotne znaczenie ma praca poza zakładem pracy oraz wykorzystywanie środków komunikacji elektronicznej np. w celu przesłania pracodawcy efektów swojej pracy. Jeśli pracownik nie korzysta z takich środków, nie można mówić o telepracy.