Umowa o pracę na okres próbny
Umowa na okres próbny stanowi w praktyce pierwszy rodzaj umowy o pracę, którą pracodawca zawiera z pracownikiem. Stosuje się ją w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości zatrudnienia go na danym stanowisku. Taka umowa trwa maksymalnie 3 miesiące. Stosunek pracy nawiązuje się z dniem wskazanym w umowie, a jeśli takiego terminu nie podano z dniem podpisania umowy. Jeśli chodzi o miesięczny termin zakończenia umowy, uznaje się, że mija on w przeddzień upływu wskazanego w umowie terminu. W piśmie z 17 stycznia 2011 r. (GPP-364-4560-103-1/10/PE/RP) zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy, która w swojej ocenie uwzględnia orzecznictwo Sądu Najwyższego, dla celów obliczania okresów pracy warunkujących nabycie uprawnień pracowniczych należy przyjąć, że miesiąc pracy upływa w dniu poprzedzającym upływ miesięcznego terminu obliczonego stosownie do przepisów Kodeksu cywilnego.
Polecamy: Kodeks pracy 2020. Praktyczny komentarz z przykładami
Umowa na okres próbny została zawarta 13 marca 2019 r. Czas trwania umowy oznaczono na 2 miesiące. Umowa rozwiąże się z dniem 12 maja 2019 r. Nie ma przy tym znaczenia, że dzień ten przypada na niedzielę. Umowa nie ulegnie wydłużeniu.
Ponowne zawarcie umowy na okres próbny
Co do zasady umowa na okres próbny zawierana jest z tym samym pracownikiem tylko raz. Następnie pracodawca powinien zdecydować, czy chce zatrudnić pracownika na stałe, czy nie. Jeśli tak, zwykle podpisuje się umowę na czas określony bądź na czas nieokreślony. Warto podkreślić, że pracodawca nie ma przymusu zatrudnienia pracownika na stałe, nawet jeśli sprawdził się on w pracy na danym stanowisku.
W praktyce pracodawcy często stosowali maksymalnie długo umowy na czas określony, unikając zatrudnienia bezterminowego. W obecnym stanie prawnym obowiązuje limit, którego muszą przestrzegać. Zatrudnienie na podstawie umów na czas określony nie może przekraczać 33 miesięcy, a zawarcie kolejnej umowy na czas określony po trzech umowach terminowych uważa się za zawarcie umowy na czas nieokreślony. Do wskazanego limitu nie wlicza się umowy na okres próbny. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule >>> Maksymalna długość umowy na czas określony – 33 miesiące.
Kodeks pracy przewiduje ponowne zawarcie umowy na czas próbny z tym samym pracownikiem, ale tylko w dwóch określonych przypadkach:
1. jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy;
2. po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę, jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania tego samego rodzaju pracy; w tym przypadku dopuszczalne jest jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny ( art. 25 § 3 Kodeksu pracy).
Zatrudnienie przez tego samego pracodawcę tego samego pracownika, ale na innych stanowiskach pracy, uprawnia do ponownego zawarcia umowy na okres próbny. Możliwości tej ustawodawca nie limituje. Inna jest natomiast sytuacja w przypadku ponownego zatrudnienia na tym samym stanowisku. Wówczas musi upłynąć termin 3 lat od rozwiązania bądź wygaśnięcia poprzedniej umowy. Dopuszcza się jedynie jednokrotne zastosowanie tego trybu.
Przy liczeniu 3-letniego terminu nie bierze się pod uwagę zatrudnienia niepracowniczego czyli np. umów o dzieło, zlecenie.
Rozwiązanie umowy na okres próbny
Umowa o pracę zawarta na okres próbny może ostać rozwiązana na trzy sposoby:
- Za porozumieniem stron,
- Za wypowiedzeniem,
- Bez wypowiedzenia.
Ponadto umowa wygasa z upływem okresu, na jaki została zawarta.
Nawet dla takiej krótkiej umowy jak umowa na czas próbny ustawodawca przewidział okresy wypowiedzenia. Przewiduje się, zgodnie z poniższą tabelą, 3 dni robocze, 1 tydzień oraz 2 tygodnie okresu wypowiedzenia. Strony nie muszą podawać przyczyn wypowiedzenia.
Okresy wypowiedzenia umowy na okres próbny
|
Zatrudnienie |
Okres wypowiedzenia |
|
Umowa na czas do 2 tygodni |
3 dni robocze |
|
Umowa na czas dłuższy niż 2 tygodnie, a krótszy niż 3 miesiące |
1 tydzień |
|
Umowa na czas 3 miesięcy |
2 tygodnie |
3-dniowy okres wypowiedzenia obejmuje tylko dni robocze (nie wliczamy niedziel i świąt wymienionych enumeratywnie w ustawie o dniach wolnych od pracy) i liczy się go od dnia następującego po dniu złożenia wypowiedzenia. Uważa się, że na potrzeby obliczania 3-dniowego okresu wypowiedzenia bierze się również pod uwagę dni wolne od pracy dla danego pracownika, które nie są niedzielą i nie stanowią dni ustawowo wolnych od pracy (świąt), czyli np. soboty. Tygodniowy i 2-tygodniowy okres wypowiedzenia zawsze kończy się w sobotę.
Pracownik zatrudniony jest na podstawie umowy u pracę na czas próbny wynoszący 3 tygodnie. W związku z powyższym obowiązuje go tygodniowy okres wypowiedzenia. Składa wypowiedzenie 7 marca 2019 r. Umowa rozwiąże się w sobotę 16 marca 2019 r.
W przypadku niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny przez pracodawcę, sąd pracy nie orzeka o przywróceniu pracownika do pracy, a jedynie o odszkodowaniu w wysokości wynagrodzenia obliczonego proporcjonalnie do okresu, który pozostał pracownikowi do końca umowy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 917)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 1025)